Tôi từng gặp một người, rất giỏi. Thật sự giỏi.
Anh là kiểu người khiến bạn phải ngẩng lên mỗi khi nghe phân tích của anh: sắc bén, thấu đáo, có tầm nhìn xa. Anh kể cho tôi nghe về mô hình kinh doanh mình đang theo đuổi, một nền tảng tích hợp công nghệ, có thể thay đổi cách người ta tương tác với dịch vụ y tế.
“Cách đây 10 năm, người ta nghĩ đặt xe qua điện thoại là điên rồ. Còn giờ, ai cũng Grab. Tôi tin, 5 năm nữa, gọi bác sĩ, khám chữa bệnh, theo dõi sức khỏe định kỳ… sẽ chỉ cần một chạm. Và tôi đang làm cái đó.”
Tôi tin anh. Hoặc ít nhất là tin vào đam mê trong mắt anh.
Nhưng rồi, chỉ vài tháng sau, dự án rơi vào bế tắc. Nhóm rã, nhà đầu tư rút, sản phẩm không hoàn thiện. Mọi thứ tan thành mây khói.
Không phải vì ý tưởng kém. Cũng không phải vì không có vốn. Mà vì… những điều nhỏ nhặt.
Những chiếc đinh nhỏ làm đổ cả cỗ xe lớn
Trong đội ngũ của anh, không ai làm báo cáo đúng hạn. Người kỹ thuật không cập nhật tiến độ. Người điều hành không kiểm tra ngân sách. Gặp khách hàng thì trễ giờ, họp thì nói lan man, không có biên bản ghi nhớ. Mỗi thứ một chút, nhỏ thôi. Nhưng gộp lại, nó trở thành một khối hỗn loạn ngăn cản bất kỳ điều gì “lớn lao” có thể thành hình.
Một con ốc lỏng lẻo có thể làm hỏng cả cánh máy bay. Một thao tác sai trong quy trình sản xuất chip bán dẫn có thể làm tổn thất hàng triệu đô.
Vậy mà rất nhiều người lại đánh giá thấp những việc nhỏ. Họ hướng ánh mắt về “tầm nhìn triệu đô”, về “cách mạng ngành nghề”, nhưng không chịu gửi email đúng deadline, không thèm chuẩn bị một buổi thuyết trình tử tế, không giữ lời hứa với chính cộng sự của mình.
Thua ngay từ cái bắt tay đầu tiên
Tôi từng phỏng vấn một startup. Họ có mô hình tốt, đội ngũ sáng lập nhìn cũng khá ăn ý. Nhưng khi đến gặp, một người đến muộn 30 phút. Người còn lại ngồi chờ nhưng không chuẩn bị tài liệu gì. Slide trình bày có lỗi chính tả. Khi hỏi về số liệu, họ ú ớ nói “em sẽ gửi sau”.
Tôi vẫn còn nhớ câu nói của nhà đầu tư hôm ấy:
“Họ nghĩ mình đang đến để xin vốn. Nhưng thực ra, tôi đến để tìm đội ngũ có thể tin được. Và hôm nay, tôi không tìm thấy điều đó.”
Anh ấy không nói mô hình dở. Chỉ nói… không thấy tín hiệu chuyên nghiệp từ những thứ rất nhỏ.
Việc nhỏ là bài kiểm tra tính cách
Làm đúng những điều nhỏ thể hiện rất nhiều:
Bạn có tôn trọng người khác không? (Đúng giờ, đúng hẹn là tôn trọng).
Bạn có kỷ luật bản thân không? (Giao việc rồi có hoàn thành đúng cam kết?)
Bạn có chịu trách nhiệm với công việc của mình không? (Sai thì sửa, thiếu thì bổ sung, chứ không đổ lỗi).
Những thứ đó, nó không nằm trên giấy tờ kế hoạch 5 năm. Nhưng nó chính là chất keo giữ cho kế hoạch không rách.
Việc lớn là tổng hoà của hàng ngàn việc nhỏ
Steve Jobs từng nói: “Sự hoàn hảo đến từ việc quan tâm đến từng chi tiết. Và những chi tiết nhỏ tạo nên trải nghiệm lớn.”
Elon Musk không xây được SpaceX nếu không kiểm tra từng mạch điện tử trên tên lửa. Jeff Bezos không thể tạo nên Amazon nếu đơn hàng đầu tiên không được giao chính xác, đúng hạn.
Những thứ khiến họ trở thành vĩ đại, không phải vì họ nghĩ lớn, mà vì họ làm được cả những việc nhỏ… một cách xuất sắc.
Và nếu bạn thấy mình đang bỏ qua những điều nhỏ…
Hãy thử nhìn lại hôm nay, bạn đã:
- Trả lời email đúng hẹn chưa?
- Ghi chú lại những điều cần làm sau cuộc họp không?
- Đặt tên file, lưu trữ tài liệu có logic không?
- Giao việc xong có follow-up không?
- Gặp ai đó, bạn có nhìn thẳng và bắt tay dứt khoát không?
Nếu không, thì “ý tưởng tỷ đô” của bạn dù lớn đến đâu, cũng có thể chết vì thiếu một cú click đúng lúc, một bản Excel sai cột, hay một deadline bị trễ.
Bạn muốn làm việc lớn? Vậy hãy bắt đầu bằng việc nhỏ.
Làm tốt việc nhỏ, đều đặn trong thời gian dài, đó mới là năng lực thực sự. Thành công không nằm ở bài thuyết trình hoành tráng, mà ở những email đúng giờ, những lần gặp gỡ được chuẩn bị kỹ lưỡng, những người cộng sự tin bạn vì… bạn không thất hứa với họ từ những điều giản dị nhất.
Người vĩ đại không bao giờ xem thường điều nhỏ.
Và công ty bền vững không bao giờ gục ngã vì một chiếc ghim giấy lỏng lẻo.
