Cách đây vài năm, tôi có cơ hội ngồi ăn tối cùng một doanh nhân Việt, người mà báo chí gọi là “kẻ may mắn”. Anh ta sở hữu một chuỗi cửa hàng cà phê nổi tiếng, vài công ty công nghệ đang phát triển nhanh, và một thương vụ bán cổ phần trị giá hàng chục triệu đô la.
Khi nhắc đến thành công của anh, nhiều người thẳng thừng: “Anh ấy gặp đúng thời điểm. Nếu không, cũng chẳng thể làm được vậy đâu.”
Tôi từng nghĩ thế… cho đến khi nghe chính anh kể lại câu chuyện của mình.
Xuất phát điểm: Một chiếc xe máy cũ và những đêm ngủ trên sàn
Cách đây hơn 15 năm, khi mới ra trường, anh chỉ có một chiếc xe máy cũ và một phòng trọ 12m².
Ngày làm nhân viên bán hàng thuê, tối về anh học thêm về marketing online. Có những hôm mệt quá, ngủ gục ngay trên bàn học.
Trong 3 năm, anh đổi công việc 5 lần, mỗi lần là một bậc thang mới: từ nhân viên giao hàng đến trợ lý, rồi phụ trách kinh doanh cho một công ty xuất nhập khẩu.
Không phải vì anh giỏi vượt trội mà vì anh luôn nhận những việc khó, ít người muốn làm, và làm đến khi tìm ra cách làm nhanh hơn, hiệu quả hơn.
Cơ hội đầu tiên và sự chuẩn bị từ trước
Một ngày nọ, trong một buổi hội thảo nhỏ về thương mại điện tử, anh gặp một nhà đầu tư Singapore.
Họ trò chuyện về thị trường cà phê tại Việt Nam. Nhà đầu tư hỏi: “Nếu có vốn, cậu có dám làm một thương hiệu cà phê chuẩn quốc tế không?”
Đây là khoảnh khắc mà nhiều người gọi là “may mắn”.
Nhưng điều mà ít ai biết là: anh đã chuẩn bị cho cơ hội này suốt 5 năm.
Anh có nghiên cứu chi tiết về thị trường, xu hướng tiêu dùng, thậm chí bản kế hoạch kinh doanh sẵn trong laptop vì đó là thứ anh tự làm ra để luyện tập mỗi tối.
Chỉ sau một tuần, bản đề xuất được gửi đi, và thương hiệu cà phê đầu tiên ra đời.
Những năm tiếp theo và cái giá của “kỳ tích”
Chuỗi cửa hàng mở ra không phải là câu chuyện toàn màu hồng.
Anh làm việc 16 giờ mỗi ngày: ban ngày chạy giữa các điểm bán, đêm về họp với đội marketing, tính toán chi phí. Có những lúc anh phải bán cả chiếc xe máy, tài sản lớn nhất để xoay tiền trả lương.
Năm đầu tiên, lỗ hơn 2 tỷ.
Năm thứ hai, vẫn chưa có lãi, nhưng doanh thu tăng gấp đôi.
Năm thứ ba, họ mới hòa vốn và bắt đầu mở rộng.
Khi báo chí gọi đó là “kỳ tích”, anh chỉ cười: “Không có kỳ tích nào cả. Chỉ là hàng nghìn ngày tôi làm việc không ngừng nghỉ, để đến khi may mắn gõ cửa, tôi không bị bỏ lỡ cơ hội.”
Vậy, may mắn hay nỗ lực?
Câu chuyện của anh không phải là cá biệt. Từ Jeff Bezos, Howard Schultz (Starbucks), đến Dietrich Mateschitz (Red Bull) tất cả đều từng được gắn mác “gặp thời”.
Nhưng sự thật là may mắn có thể đưa đến một cơ hội.
Nhưng chỉ những người đã vượt giới hạn bản thân mỗi ngày mới có thể nắm giữ và biến nó thành thành công thực sự.
Nếu bạn đang khởi nghiệp hoặc xây dựng sự nghiệp, đừng chờ một phép màu.
Hãy tự hỏi: “Hôm nay, mình đã làm đủ để khi cơ hội đến, mình không bỏ lỡ nó chưa?”
