Canoo nộp đơn phá sản theo Chương 7 của Bộ luật Phá sản Mỹ, còn gọi là phá sản thanh lý. Điều này đồng nghĩa với việc toàn bộ hoạt động của công ty sẽ bị chấm dứt, tài sản được thanh lý để trả nợ. Đây là một quy trình khác biệt so với phá sản theo Chương 11, vốn cho phép doanh nghiệp tái cấu trúc nợ và tiếp tục hoạt động.
Từ kỳ vọng đến thất bại
Được thành lập vào tháng 12/2017, Canoo từng đặt mục tiêu phát triển các mẫu xe van và xe tải điện phục vụ khách hàng yêu thích khám phá, lấy cảm hứng từ dòng xe buýt siêu nhỏ. Walmart và NASA từng là đối tác của startup này.
Canoo niêm yết trên sàn Nasdaq năm 2020 thông qua việc sáp nhập với một công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC). Tuy nhiên, đến năm 2022, công ty đã cảnh báo rằng có "nghi ngờ đáng kể" về khả năng tiếp tục hoạt động.
Startup này liên tục thua lỗ: năm 2022 lỗ 487,7 triệu USD, năm 2023 lỗ thêm 302,6 triệu USD. Trong quý I/2024, Canoo tiếp tục báo lỗ ròng 110,7 triệu USD, tăng so với 90,7 triệu USD của cùng kỳ năm trước. Đến tháng 11/2024, số tiền trong tài khoản của Canoo chỉ còn khoảng 700.000 USD.
Để cầm cự, Canoo đã dừng hoạt động tại các nhà máy ở Oklahoma, cho nhân viên nghỉ phép không lương, và thực hiện gộp cổ phiếu theo tỷ lệ 1 đổi 20 nhằm duy trì niêm yết trên Nasdaq. Tuy nhiên, các biện pháp này không đủ để cứu vãn tình hình, và Canoo buộc phải phá sản.
Bức tranh chung của ngành xe điện
Sự thất bại của Canoo phản ánh những khó khăn chung trong ngành công nghiệp xe điện, nơi sự kết hợp giữa kỳ vọng thổi phồng và áp lực từ các nhà đầu tư khiến nhiều startup phải rút lui.
Canoo không phải là cái tên duy nhất thất bại. Các công ty như Lordstown Motors (nhà sản xuất xe bán tải điện) hay Arrival (nhà sản xuất xe tải giao hàng) cũng đã nộp đơn phá sản. Một số khác như Faraday Future phải cắt giảm các kế hoạch tăng trưởng đầy tham vọng.
Lý do chính khiến các startup này thất bại là chi phí khổng lồ để phát triển và sản xuất xe điện. Trong khi các doanh nghiệp truyền thống có thể cắt giảm chi phí để giảm lỗ, các startup xe điện lại phải liên tục đầu tư lớn vào nghiên cứu và sản xuất để cạnh tranh.
Ngoài ra, ngành xe điện đang chịu nhiều áp lực từ các yếu tố bên ngoài. Chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump dự kiến loại bỏ các ưu đãi thuế 7.500 USD cho người mua xe điện, cùng với đó là gia tăng thuế quan với xe và phụ tùng nhập khẩu. Những thay đổi này có thể đẩy chi phí sản xuất lên cao và làm giảm sức hút của xe điện đối với người tiêu dùng Mỹ.
►Quan điểm từ các chuyên gia
Karl-Thomas Neumann - cựu CEO của VW và GM cho rằng các startup xe điện gặp khó khăn lớn trong việc xây dựng và triển khai công nghệ sản xuất hiệu quả. “Ai cũng biết ‘địa ngục sản xuất’ mà Elon Musk từng trải qua và không muốn rơi vào tình trạng tương tự,” ông nhận xét.
Theo nhà phân tích Jiong Shao của Barclays, các startup EV buộc phải “đốt tiền” để cạnh tranh công nghệ. Đây là lý do tại sao nhiều công ty chưa bao giờ tạo ra lợi nhuận hoặc thậm chí không có doanh thu trước khi phá sản.
Trong khi đó, CEO Brandt của Marathon Capital nhận định rằng hệ sinh thái xe điện toàn cầu đang chịu áp lực nặng nề. Các công ty như BYD của Trung Quốc chỉ thành công nhờ khả năng sản xuất pin rẻ hơn và hiệu quả hơn các đối thủ từ Mỹ và Nhật Bản.
“Thị trường xe điện quá khắc nghiệt,” tỷ phú Warren Buffett từng nói trong một cuộc họp của Berkshire Hathaway. Cố Phó Chủ tịch của Berkshire Hathaway, Charlie Munger, cũng cho rằng ngành xe điện đòi hỏi nguồn vốn khổng lồ và rủi ro quá cao: “Tôi không thích kiểu đầu tư đốt tiền như thế này.”
--------------------
Mặc dù ngành công nghiệp xe điện được kỳ vọng sẽ mang đến một cuộc cách mạng trong lĩnh vực ô tô, nhưng thực tế cho thấy những rủi ro và thách thức lớn. Các công ty mới nổi khó lòng cạnh tranh với những gã khổng lồ trong ngành, đặc biệt khi nhu cầu xe điện ở Mỹ đang giảm và chuỗi cung ứng gặp nhiều gián đoạn.
Sự sụp đổ của Canoo không chỉ đánh dấu thất bại của một startup, mà còn là lời cảnh báo cho các công ty xe điện khác trong cuộc đua khốc liệt giành thị phần.
