Kết quả kinh doanh nửa đầu năm 2023 của Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (VCB) với tổng thu nhập hoạt động (TOI) đạt 17.470 tỷ đồng (tăng 9,4%) được đóng góp chủ yếu bởi thu nhập lãi thuần (tăng 9,6%). Chi phí dự phòng giảm 7%, chi phí hoạt động giảm nhẹ 2,7%.

Theo đó, lợi nhuận trước thuế của VCB đạt 7.428 tỷ đồng (tăng 25% YoY), hoàn thành 48% kế hoạch năm 2023 và đứng đầu toàn ngành. Tỷ lệ nợ xấu (NPL) giảm nhẹ xuống còn 0,83%, VCB vẫn nằm trong top các ngân hàng có NPL thấp nhất toàn hệ thống.

VCB lựa chọn ưu tiên chất lượng hơn tăng trưởng, do vậy trong quý 2/2023 ngân hàng vẫn khá thận trọng trong việc giải ngân. Mặc dù chi phí dự phòng giảm 7,2%, song VCB vẫn tiếp tục kiên định với các biện pháp thận trọng liên quan đến chất lượng tài sản. Tỷ lệ nợ xấu đi ngược với xu hướng toàn ngành khi giảm 2 điểm cơ bản xuống còn 0,83%, nợ Nhóm 2 gần như không đổi so với quý trước.

Cùng với đó, tỷ lệ bao phủ nợ xấu hiện đang ở mức cao nhất ngành khi ngân hàng duy trì mức trích lập cao trong quý 2, điều này sẽ cho phép VCB linh hoạt trong việc giảm dự phòng và hỗ trợ lợi nhuận trong nửa cuối năm. Đây được cho là bộ đệm vững chắc để ngân hàng thúc đẩy tăng trưởng trong bối cảnh nền kinh tế đang dần phục hồi.

Theo số liệu công bố của NHNN, lãi suất cho vay đã bắt đầu có xu hướng chững lại trong những tháng gần đây. Điều này chủ yếu đến từ các đợt điều chỉnh lãi suất nhằm hỗ trợ khách hàng của nhóm ngân hàng quốc doanh (chiếm khoảng 44% thị phần tín dụng). Trong khi nhóm NHTMCP tư nhân cũng đã ghi nhận điều chỉnh giảm lãi suất nhưng chưa thật sự đáng kể. Thực tế tính từ đầu năm đến nay, VCB đã thực hiện 3 đợt giảm lãi suất cho vay.

NIM của VCB giảm nhẹ so với cùng kỳ do VCB đã thực hiện 3 đợt giảm lãi suất cho vay 0,5 - 1% để hỗ trợ khách hàng (đợt 1 từ 1/1-30/4, đợt 2 từ 1/5-31/7, đợt 3 từ 1/8-31/12), ước tính thu nhập lãi thuần có thể bị tác động từ 600 - 800 tỷ đồng cho mỗi đợt. Ngoài ra, VCB cũng là 1 trong 4 NHTM chính tham gia gói cho vay nhà ở xã hội 120,000 tỷ đồng.

Với ưu tiên an toàn hơn tăng trưởng mà ngân hàng đã tuyên bố từ đầu năm cùng với nhu cầu tín dụng nhìn chung vẫn chưa phục hồi, tăng trưởng tín dụng của VCB trong nửa đầu năm chỉ đạt 2,8% YTD - thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm trước và mức tăng chung của toàn nền kinh tế (4.73%). 

Dư nợ cho vay khách hàng chiếm 99% tổng tín dụng, tăng trưởng 2,9% YTD được thúc đẩy bởi cho vay khách hàng doanh nghiệp (tăng 5,1% YTD), trong khi cho vay bán lẻ không có nhiều thay đổi. Tiền gửi khách hàng tăng ổn định 6,7% YTD, trong khi tiền gửi từ Kho bạc Nhà nước và các khoản vay liên ngân hàng giảm khiến tăng trưởng huy động chỉ đạt 0,2% YTD.

Công ty chứng khoán KBSV điều chỉnh giảm dự phóng tăng trưởng tín dụng năm 2023 của VCB xuống còn 10,3% YTD. Dù vậy đây vẫn là mức tăng trưởng khá cao so với nửa đầu năm do kỳ vọng ngân hàng sẽ đẩy mạnh giải ngân vào thời gian tới. Các yếu tố hỗ trợ để tăng trưởng tín dụng đạt kỳ vọng bao là chi phí vốn dự báo giảm tạo điều kiện để giảm lãi suất cho vay, tăng tính cạnh tranh.

Cùng với đó, TT 06/23 có hiệu lực ngày 1/9/2023 quy định các ngân hàng được phép cho khách hàng vay để trả nợ trước hạn tại ngân hàng khác và khoản nợ này không cần thiết phải là khoản vay phục vụ hoạt động kinh doanh như trong TT39/16. Sự thay đổi này sẽ giúp đẩy mạnh hoạt động cho vay của VCB do ngân hàng có lợi thế về lãi suất. Ngoài ra, nền kinh tế đang có dấu hiệu phục hồi tích cực, là cơ sở để kỳ vọng tín dụng khởi sắc trong nửa cuối năm.