“Cậu biết không, họ có chính sách vô cùng đặc biệt, thống nhất trên toàn quốc. Các xe chở hàng có giấy xuất khẩu thì họ không hề gây phiền nhiễu, không kiểm tra nguồn gốc, xuất xứ, hóa đơn,... Bất kể hàng hóa đó là gì, cứ xuất khẩu thì không sao cả. Tuyệt đối không được bán nội địa. Chính vì vậy, rất nhiều doanh nghiệp nâng cao được năng lực sản xuất”.
Tất nhiên là tôi không biết điều này, nhưng tôi tin lời vị doanh nhân vì anh có nhiều năm lăn lộn bên đó. Anh kể thêm nhiều chuyện về việc họ đã làm gì để nâng cao năng lực sản xuất nội địa, nhưng tôi nhớ nhất chi tiết trên.
Sự thật là hàng hóa của họ tràn ngập siêu thị, từ Đông sang Tây trên địa cầu.
Năng lực sản xuất của họ giờ đã nhất thế giới, mà chắc hẳn là nhờ những chính sách khuyến khích như trên. Họ là ai, ai đọc đến đây đều nhận ra, khỏi phải nói ra.
Không thể bảo vệ hàng giả, hàng nhái vì hành vi làm hàng giả, hàng nhái là trái pháp luật, vi phạm bản quyền, xâm hại quyền lợi của người tiêu dùng nhà sản xuất, tạo ra môi trường cạnh tranh kém lành mạnh.
Song, thử nhìn vào năng lực sản xuất từ khây thiết kế, hay marketing hay phân phối – tức là các đỉnh của parabol giá trị - doanh nghiệp VN có gì? Chúng ta chỉ làm được hàng no name. Lao động chúng ta đến nay vẫn chủ yếu làm thuê, làm mướn ở đáy của chuỗi giá trị. Không nhiều thương hiệu, không nhiều hàng hiệu, chẳng mấy sản phẩm có thương hiệu cạnh tranh ở thị trương quốc tế. (Tất nhiên là vẫn có nhiều sản phẩm, nhưng tôi nói vống lên tí để nhấn mạnh năng lực sản xuất rất yếu kém).
Theo đánh giá của Bộ Công thương, Việt Nam hiện nay đang ở bước chuyển tiếp từ giai đoạn 1 (sản xuất đơn giản dưới sự hướng dẫn của FDI) sang giai đoạn 2 (Có các ngành công nghiệp hỗ trợ, nhưng vẫn dưới sự hướng dẫn của nước ngoài) trong quá trình phát triển công nghiệp, còn lâu mới đến giai đoạn 3 (hấp thụ, làm chủ công nghệ) và còn quá xa so với giai đoạn 4 (Có đủ khả năng trong cải tiến và thiết kế sản phẩm như người dẫn đầu toàn cầu).
Nền sản xuất của chúng ta mới chỉ bước qua giai đoạn 0 (Độc canh, nông nghiệp tự cung tự cấp, phụ thuộc vào viện trợ).
Hay nói cách khác, mức độ hấp thụ công nghệ và trình độ quản lý sản xuất vẫn đang ở mức rất thấp và hạn chế; năng lực sản xuất của các doanh nghiệp trong nước quá yếu kém, chưa đủ sức để tiếp cận và tiếp nhận sự lan tỏa của FDI.
Doanh nghiệp VN mới chỉ chiếm 25% giá trị xuất khẩu, hay 100 tỷ đô, trong đó 50% là từ bán nông thủy hải sản.
Vậy thì năng lực sản xuất chúng ta có gì? Làm được hàng fake cũng đã là một năng lực kha khá rồi. Các bạn thử đi các làng nghề đóng giầy, làm giấy xem tôi nói đúng không!
Và giờ thì dứt khoát phải tiêu diệt hàng fake. Cấm cãi.
Chúng ta vẫn tiếp tục phải nhập khẩu từ cây kim, cái bật lửa. Chúng ta không bao giờ dám thấu cảm câu chuyện của vị doanh nhân kể trên.
Nhưng sau cuộc này, chúng ta còn gì đây?
Hy vọng các doanh nghiệp sẽ vượt qua chính mình để nâng cấp các sản phẩm, không làm hàng nhái, hàng giả. Trong nguy có cơ
Theo: Hoàng Tư Giang
