Kể từ các cuộc biểu tình làm gián đoạn nền kinh tế Hồng Kông vào năm 2019, giới nhà giàu Trung Quốc đã bắt đầu tìm kiếm những nơi thay thế để cất giữ tài sản của họ. Singapore là một nơi hấp dẫn vì có hơn 60% người dân nói tiếng Quan Thoại và đặc biệt là không đánh thuế tài sản.
Xu hướng này tăng lên rõ rệt trong năm ngoái sau khi Bắc Kinh đột ngột đàn áp ngành giáo dục và nhấn mạnh vào “sự thịnh vượng chung” - sự giàu có cho tất cả mọi người, thay vì một số ít.
Thông tin trên được tiết lộ trong các cuộc phỏng vấn của CNBC với các công ty ở Singapore, những bên đang giúp người giàu Trung Quốc chuyển tài sản của họ về quốc gia này thông qua cấu trúc văn phòng gia đình.
Văn phòng gia đình là một công ty tư nhân đảm nhận việc đầu tư và quản lý tài sản cho một gia đình giàu có. Ở Singapore, để thành lập một văn phòng gia đình thường cần tài sản ít nhất 5 triệu USD.
Trong 12 tháng qua, yêu cầu về việc thành lập văn phòng gia đình ở Singapore đã tăng gấp đôi tại Jenga, một công ty dịch vụ kế toán và doanh nghiệp hoạt động được 5 năm, theo chia sẻ của người sáng lập công ty - Iris Xu. Cô cho biết phần lớn các yêu cầu đến từ những người ở Trung Quốc hoặc những người di cư từ quốc gia này.
Khoảng 50 khách hàng của cô đã mở văn phòng gia đình ở Singapore - mỗi người có tài sản ít nhất 10 triệu USD, Xu nói.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Trung Quốc đã tạo ra hàng trăm tỷ phú chỉ trong vài thập kỷ. Có rất nhiều tỷ phú xuất hiện mỗi năm ở đất nước tỷ dân, theo Forbes.
Tính đến nay, tổng số tỷ phú ở Trung Quốc lên 626 người, chỉ đứng sau 724 tỷ phú ở Mỹ.
Xu cho biết các khách hàng Trung Quốc của cô “tin rằng có rất nhiều cơ hội để kiếm tiền ở Trung Quốc, nhưng họ không chắc liệu họ có an toàn khi gửi tiền ở đó hay không”, theo bản dịch của CNBC trong cuộc phỏng vấn bằng tiếng Quan Thoại.
Những lo lắng về ‘thịnh vượng chung’
Ryan Lin, giám đốc của Bayfront Law ở Singapore, cho biết những tư vấn liên quan đến văn phòng gia đình của khách hàng Trung Quốc đang nhiều hơn so với những yêu cầu tương tự đến từ các quốc gia khác. Công ty của ông cũng có khách hàng ở Ấn Độ, Indonesia và các khu vực của châu Âu.
Lin cho biết, các biện pháp kiểm soát vốn chặt chẽ của Trung Quốc đại lục - giới hạn chính thức là 50.000 USD tiền ngoại hối một năm - hạn chế khả năng chuyển tiền ra khỏi đất nước của các tỷ phú. Giới hạn này do Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước đặt ra.
Những biện pháp kiểm soát vốn đó đồng nghĩa với việc nhiều khách hàng Trung Quốc đang mở văn phòng gia đình với số vốn nhỏ hơn. Tuy nhiên, Lin cho biết hầu hết doanh thu của họ kiếm được từ bên ngoài đại lục.
Các khách hàng Trung Quốc khác đã chuyển tài sản đến Hồng Kông, trước khi chuyển đến Singapore, ông nói.
“Xu hướng này đã bắt đầu kể từ cuộc bạo động năm 2019 ở Hồng Kông khi nhiều người Trung Quốc có suy nghĩ về an toàn tài sản,” Lin nói. Ông cho biết xu hướng này đã tăng mạnh vào năm 2021 sau cuộc đàn áp đối với ngành giáo dục và cuộc nói chuyện của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về sự thịnh vượng chung.
Trong một bài phát biểu vào năm ngoái, ông Tập đã kêu gọi hạn chế thu nhập “quá mức” khi Trung Quốc tìm cách thực hiện tầm nhìn của chủ nghĩa Mác về sự thịnh vượng chung và giảm bất bình đẳng giàu nghèo.
Những nhận xét đó được đưa ra sau nhiều tháng tăng cường giám sát các công ty giáo dục và công nghệ lớn của Trung Quốc, cũng như các nhà phát triển bất động sản – những ngành đã tạo ra khối tài sản khổng lồ cho các nhà sáng lập và giám đốc điều hành chỉ trong hai thập kỷ.
Văn phòng gia đình như một cách để nhập cư
Xu cho biết những hạn chế liên quan đến việc đi lại quốc tế cũng thúc đẩy sự quan tâm của giới nhà giàu Trung Quốc trong việc thành lập văn phòng gia đình ở Singapore. Đất nước này cho phép những người trưởng thành đầu tư ít nhất 2,5 triệu đô la Singapore (1,8 triệu đô la) đăng ký thường trú cá nhân.
Kể từ khi đại dịch bắt đầu, một số công dân Trung Quốc nhận thấy chính phủ Trung Quốc có thể tạm dừng các dịch vụ cấp và gia hạn hộ chiếu với lý do kiểm soát dịch bệnh.
Trả lời câu hỏi trực tuyến vào tháng 8 về việc tạm dừng hộ chiếu, Cục Quản lý Nhập cư Quốc gia Trung Quốc cho biết họ sẽ chỉ cấp những giấy tờ đó cho những người có lý do cần thiết hoặc khẩn cấp rời khỏi đất nước.
Sự bùng nổ văn phòng gia đình của Singapore
Nhiều tỷ phú trên thế giới đã sử dụng văn phòng gia đình để quản lý tài sản của họ. Một điểm hấp dẫn khác của Singapore là vị nó mang lại cho các nhà đầu tư đến gần hơn các cơ hội đầu tư khác trong khu vực.
Kể từ cuối năm 2020, người sáng lập Bridgewater, Ray Dalio và người đồng sáng lập Google, Sergey Brin, đã mở văn phòng gia đình ở Singapore để tận dụng chính sách thuế thân thiện của nước này, theo báo cáo của Bloomberg.
Vào năm 2020, có khoảng 400 văn phòng gia đình ở Singapore, theo Ủy ban Phát triển Kinh tế của quốc gia. Cơ quan chức năng đã không cập nhật con số kể từ cuối năm 2021.
Số lượng các công ty hỗ trợ thành lập văn phòng gia đình ở Singapore hiện có thể lên đến hàng trăm.
Việc này thúc đẩy nhu cầu nhân sự đối với loại hình công ty này. Xu cho biết công ty của cô đã tăng số lượng nhân viên lên 25% vào năm ngoái.
Có thể kéo dài bao lâu?
Xu và Lin từ Bayfront cho biết nhu cầu từ những người Trung Quốc muốn mở văn phòng gia đình ở Singapore đã tăng trong năm nay với tốc độ tương tự như năm 2021. Nhưng không rõ liệu sự quan tâm đến Singapore có đồng nghĩa với việc thành phố đã đạt được lợi thế đáng kể trong cuộc cạnh tranh lâu dài với Hồng Kông như một trung tâm tài chính hay không.
Singapore đang xem xét một loạt các loại thuế tài sản - bao gồm thuế thu nhập từ vốn, cổ tức và thuế tài sản ròng đánh vào cá nhân, Bộ trưởng Tài chính Lawrence Wong nói với CNBC vào tháng trước.
Xu nói rằng các chuyên gia tài chính Hồng Kông có bề dày kinh nghiệm trong việc quản lý tiền và một số nhà quản lý tài sản Hồng Kông sẽ đến Singapore để tìm kiếm khách hàng tiềm năng.
“Nếu Singapore không thể bắt kịp trong việc cung cấp các dịch vụ quản lý tài sản [chất lượng], tài sản của Trung Quốc sẽ vẫn được quản lý bởi các chuyên gia của Hồng Kông. Xét cho cùng, các văn phòng gia đình cũng không bị hạn chế về nơi họ đầu tư,” cô nói.