Trước đó, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát Trần Đình Long cho biết “thời kỳ khó khăn nhất của ngành thép đã qua” tại đại hội đồng cổ đông thường niên 2023. Tuy nhiên, trong báo cáo mới vừa được Công ty Chứng khoán Vietcombank - VCBS cập nhật, tình hình kinh doanh của CTCP Tập đoàn Hòa Phát với mã chứng khoán HPG được dự đoán sẽ tiếp tục gặp nhiều gian nan.
Trong quý I/2023, nhờ giá thép hồi phục mạnh vào cuối quý mà lợi nhuận của Hòa Phát đã khả quan trở lại. Tuy nhiên, giá thép đã có sự sụt giảm mạnh trong giai đoạn cuối tháng 4/2023. Trong khi đó, nguyên liệu đầu vào đã có dấu hiệu hạ nhiệt sau khi tăng giá mạnh, giá quặng sắt và thép phế cũng đang quay trở lại vùng giá thấp của năm 2020, than cốc cũng giảm trong bối cảnh giá năng lượng giảm dần.
VCBS cho rằng trong thời gian tới, áp lực giảm giá thép sẽ còn lớn hơn do triển vọng nhu cầu ảm đạm, trong khi lãi suất vẫn tăng cao. Hơn nữa, dù có lãi trở lại trong quý đầu năm nhưng doanh thu và lợi nhuận của Hòa Phát so với cùng kỳ năm ngoái lại giảm mạnh.
VCBS ước tính Hòa Phát hiện chỉ hoạt động với công suất ước tính xấp xỉ 70% công suất thực tế, điều này khiến biên lợi nhuận gộp của Hòa Phát trong quý I/2023 giảm xuống còn 6,3%. Nếu loại trừ khoản hoàn nhập hàng tồn kho giảm giá do giá thép tăng trong tháng 3/2023, tức khoảng 948 tỷ đồng, Hòa Phát vẫn ghi nhận lỗ ròng khoảng 416 tỷ đồng.
VCBS cho rằng trong quý II/2023, giá bán và giá nguyên liệu đầu vào có đà điều chỉnh giá mạnh sẽ tiếp tục góp phần tạo áp lực giảm chi phí trích lập dự phòng giảm giá cho doanh nghiệp đầu ngành thép này. Công ty chứng khoán Vietcombank cũng dự báo, nhu cầu tiêu cực đối với các sản phẩm thép trên thế giới sẽ tiếp tục gây áp lực lên giá thép và sản lượng tiêu thụ. Hệ quả là cho đến nay, các vấn đề trên thị trường bất động sản Trung Quốc vẫn chưa được giải quyết, nhu cầu xây dựng vẫn rất yếu và sẽ tác động tiêu cực đến giá thép trong năm 2023. Điều này thể hiện qua chỉ số nguy cơ ác tính (Risk of Malignancy Index – RMI) duy trì ở mức rất thấp.
Đồng thời, nhu cầu tại các thị trường như EU và Mỹ cũng kém khả quan hơn khi lãi suất duy trì ở mức cao. Do đó, nhu cầu tăng đột biến đối với sản phẩm HRC (Hot Rolled Coil - thép tấm cuộn cán nóng) trong quý I/2023 do nhu cầu tích trữ hàng tồn kho sau một thời gian dài không nhập khẩu sẽ được bình thường hóa trở lại. VCBS kỳ vọng hoạt động xuất khẩu thép HRC sẽ được cải thiện nhưng sẽ vẫn ở mức thấp như hiện nay.
Ở phạm vi cả nước, theo VCBS, thị trường BĐS nhà ở chưa có nhiều chuyển biến thực sự khi nguồn cung tiềm năng từ chủ đầu tư và nhu cầu xây dựng nhà ở của cá nhân đều giảm trong bối cảnh kinh tế khó khăn, lãi suất vẫn ở mức cao.
Ngoài ra, VCBS duy trì quan điểm đầu tư công khó có thể thúc đẩy ngành thép do tỷ trọng đầu tư công trong tổng tiêu thụ thép không đáng kể, chỉ chiếm 10 - 15% và hiện tỷ lệ giải ngân vốn rất thấp. Vậy nên, VCBS dự kiến tăng trưởng âm trong năm nay.
Việc Hòa Phát sản xuất với hiệu suất khoảng 70% trên tổng công suất thiết kế có thể khiến biên lợi nhuận gộp của công ty chỉ vào khoảng 2 - 3%, kéo theo việc không thực hiện được lợi ích kinh tế, theo VCBS. Do tiêu thụ thép xây dựng tiếp tục giảm, giá thép bắt đầu giảm mạnh trong quý II/2023, điều này có thể gây áp lực trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho lớn khi 1 lò cao của Hòa Phát đã hoạt động trở lại, dẫn đến kết quả kinh doanh quý II/2023 sẽ tiếp tục gặp nhiều khó khăn.
VCBS dự báo doanh thu của Hòa Phát trong năm 2023 sẽ ước đạt 111.538 tỷ đồng, giảm 21% so với cùng kỳ và chỉ đạt khoảng 74% so với kế hoạch mà ban lãnh đạo Hòa Phát đề ra. Trong khi đó, lợi nhuận sau thuế ước đạt 7.284 tỷ đồng, giảm 14% so với năm trước và bằng 91% kế hoạch.