Trung Quốc “ra đòn” kiểm soát xuất khẩu, Mỹ đáp trả bằng thuế và hạn chế chip AI
Ngày 9/10, Bắc Kinh tuyên bố mở rộng danh sách kiểm soát xuất khẩu, bổ sung thêm 5 nguyên tố đất hiếm chiến lược, nâng tổng số lên 12 loại — đây là nhóm vật liệu được xem là “xương sống” của nhiều ngành công nghệ cao, từ quốc phòng, năng lượng tái tạo đến sản xuất chip bán dẫn. Đồng thời, Trung Quốc cũng thêm 14 công ty nước ngoài vào “danh sách không đáng tin cậy”, động thái được giới quan sát coi là một phản ứng mang tính chính trị rõ rệt.
Ngay sau đó, Washington đáp trả mạnh mẽ: Tổng thống Donald Trump tuyên bố tăng thêm 100% thuế đối với hàng hóa Trung Quốc, đồng thời sẽ áp dụng kiểm soát xuất khẩu phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI) từ tháng 11. Căng thẳng tiếp tục dâng cao khi Thượng viện Mỹ thông qua lệnh hạn chế xuất khẩu chip AI nhắm vào Nvidia và AMD, trong khi Trung Quốc lập tức siết chặt nhập khẩu chip Mỹ để giảm phụ thuộc.
Những động thái này đã tác động mạnh tới tâm lý rủi ro trên toàn cầu. Thị trường chứng khoán châu Á và Mỹ cùng ghi nhận nhịp điều chỉnh, trong khi giá vàng bật tăng do dòng tiền trú ẩn quay trở lại.
Theo giới phân tích, sự leo thang đột ngột khiến nhà đầu tư lo ngại chuỗi cung ứng công nghệ có thể bị gián đoạn, đặc biệt là các ngành sản xuất liên quan đến chip bán dẫn, ô tô điện và thiết bị năng lượng tái tạo – những lĩnh vực vốn phụ thuộc lớn vào đất hiếm từ Trung Quốc.
Các nhà giao dịch cũng cảnh báo, nếu chính phủ Mỹ tiếp tục đóng cửa do bế tắc ngân sách, việc công bố các dữ liệu kinh tế quan trọng như CPI, PPI hay doanh số bán lẻ có thể bị hoãn, qua đó tăng thêm mức độ bất định trên thị trường tài chính.
Từ leo thang đến tín hiệu hạ nhiệt – “bước lùi để đàm phán”?
Chỉ trong hai ngày cuối tuần (10–12/10), quan hệ thương mại Mỹ - Trung đảo chiều chóng mặt, khiến thị trường tài chính toàn cầu biến động dữ dội.
Bắc Kinh lên tiếng kêu gọi Washington ngừng ngay các lời đe dọa thuế quan và quay trở lại bàn đàm phán, đồng thời cảnh báo sẽ có biện pháp đáp trả nếu Mỹ tiếp tục leo thang.
Đáp lại, Chính quyền Trump phát tín hiệu sẵn sàng đối thoại, ám chỉ khả năng đạt được một “thỏa thuận tiềm năng”, nhưng cũng không quên nhấn mạnh rằng một cuộc chiến thương mại toàn diện sẽ gây thiệt hại cho cả hai bên.
Sự chuyển hướng nhanh chóng này phản ánh bước đi mang tính chiến thuật của cả hai bên – vừa giữ thể diện chính trị, vừa mở lại cánh cửa đàm phán.
Tuy nhiên, sự “dịu giọng” này chưa đủ để xoa dịu nỗi lo trên thị trường. Các nhà đầu tư hiểu rằng mỗi bước leo thang – dù chỉ trong ngắn hạn – đều có thể kéo theo làn sóng biến động dữ dội, đặc biệt khi chuỗi cung ứng toàn cầu chưa thực sự ổn định sau giai đoạn phục hồi hậu đại dịch.
Góc nhìn chuyên gia: vàng hưởng lợi, cổ phiếu rủi ro chịu áp lực
Theo Kyle Rodda (Capital.com), rủi ro địa chính trị gia tăng đang tạo “ngọn gió thuận” cho giá vàng, bởi chiến tranh thương mại “có thể tạm lắng nhưng không bao giờ biến mất hoàn toàn”. Trong khi đó, Anna Wu (Van Eck Associates) nhận định thị trường đang ở giai đoạn “giằng co trước thỏa thuận”, tương tự thời kỳ căng thẳng năm 2019, và những nhịp hồi hiện tại chỉ mang tính kỹ thuật.
Các chuyên gia đều đồng thuận rằng nếu không có tín hiệu tiến triển rõ ràng, thị trường chứng khoán toàn cầu sẽ khó giữ được đà tăng, còn dòng tiền phòng thủ sẽ tiếp tục tìm đến kim loại quý và trái phiếu chính phủ.
Tổng kết: Một “bước lùi” nhỏ, nhưng là “bài kiểm tra lớn” cho kinh tế toàn cầu
Căng thẳng Mỹ - Trung không chỉ là câu chuyện thuế quan, mà là cuộc đấu giành quyền kiểm soát công nghệ và chuỗi cung ứng chiến lược. Mỗi quyết định, dù là bổ sung vài nguyên tố đất hiếm hay một dòng thuế mới, đều có thể tác động dây chuyền tới hàng trăm ngành nghề và hàng nghìn tỷ USD giá trị thị trường.
Trong ngắn hạn, giá vàng và bạc, bạch kim được kỳ vọng duy trì đà tăng, trong khi chứng khoán và hàng hóa công nghiệp có thể chịu áp lực điều chỉnh. Với nhà đầu tư, đây là thời điểm cần giữ sự linh hoạt, ưu tiên quản trị rủi ro và bám sát các diễn biến chính trị – kinh tế toàn cầu.
----------------------------------------------------------------------------------------
Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) là đơn vị duy nhất được Bộ Công Thương cấp phép tổ chức và quản lý hoạt động giao dịch hàng hóa phái sinh tại Việt Nam. Thông qua hệ thống liên thông trực tiếp với các Sở quốc tế uy tín, MXV cung cấp cho nhà đầu tư trong nước cơ hội giao dịch nhiều sản phẩm kim loại quý như Bạc, Bạch kim, Quạng Sắt… với giá cả minh bạch, chuẩn quốc tế và được pháp luật bảo hộ. Đây là kênh đầu tư giúp đa dạng hóa danh mục, nắm bắt xu hướng toàn cầu ngay tại thị trường Việt Nam.
Anh Chị quan tâm hoặc muốn cập nhật thêm góc nhìn về thị trường, em luôn sẵn sàng hỗ trợ!
📌 THU THỦY – GIAO DỊCH HÀNG HÓA
📞 0354.795.001
THAM GIA CỘNG ĐỒNG
