Việc chính quyền Biden phong toả các ngân hàng Nga cũng như loại bỏ nước này khỏi hệ thống thanh toán quốc tế bằng đồng USD đã tạo ra một sự thức tỉnh đối với Trung Quốc trong việc rút tài sản dự trữ của họ khỏi Bộ Tài chính Mỹ. Theo Thời báo Hoàn Cầu, Trung Quốc đã bắt đầu bán trái phiếu Mỹ kể từ tháng 4/2022 - thời điểm Nga chính thức tấn công Ukraine và bị trừng phạt. Năm 2024, PBOC có 9 tháng bán ra trái phiếu Mỹ. Hôm nay khi nhìn lại số liệu, tôi thấy rằng con số này đã "giảm sốc" so với tưởng tượng của mình. Năm 2002, Trung Quốc chỉ nắm giữ 118 tỷ USD trái phiếu kho bạc Mỹ, con số này đạt đỉnh 1.317 tỷ USD vào tháng 11/2013, nhưng đã giảm xuống còn 759 tỷ USD vào tháng 2/2025.
Mặc dù đã bán trái phiếu Mỹ nhưng dự trữ ngoại tệ của Trung Quốc vẫn tiếp tục tăng. Nó đạt 3.227,2 tỷ USD vào tháng 2/2025, so với mức kỷ lục 3.990 tỷ vào năm 2014 thì đây vẫn là mức rất cao khi dự trữ ngoại tệ này tương đương với 56 tuần nhập khẩu (tính theo giá trị của tháng 12/2024). Sự gia tăng mạnh mẽ của dự trữ ngoại tệ chủ yếu do thặng dư tài khoản vãng lai của Trung Quốc vẫn liên tục tăng. Năm ngoái, Trung Quốc thặng dư thương mại 1.000 tỷ USD.
Khi thặng dư thương mại gia tăng, áp lực tăng giá của đồng Nhân dân tệ sẽ tăng lên đe doạ xuất khẩu. Để giải quyết áp lực này, Trung Quốc sẽ phải đẩy mạnh xuất khẩu vốn - điều mà trước đây được giải quyết tương đối đơn giản bằng việc đi mua trái phiếu của Mỹ. Năm 2023, tài khoản tài chính phi dự trữ của Trung Quốc thâm hụt 210 tỷ USD, nửa đầu năm 2024 thâm hụt 127 tỷ USD (tương đương 1,5% GDP). Mức thâm hụt này có đóng góp rất lớn của việc dòng vốn Trung Quốc đầu tư ra nước ngoài đã tăng 2,4 lần so với năm 2023.
Hàm ý của những điều này là gì?
1. Trung Quốc đã liên tục bán trái phiếu chính phủ Mỹ để đối phó với việc nếu có một cuộc chiến thì tài sản của họ không bị đóng băng trong tay người khác. Quá trình này diễn ra đều đặn từ 2022. Đến nay, họ đã giảm nắm giữ khoảng 350 tỷ USD trái phiếu Mỹ.
2. Khi Trung Quốc bán trái phiếu thì giá vàng sẽ được hỗ trợ.
3. Tổng giá trị trái phiếu chính phủ của Mỹ do nước ngoài nắm giữ là khoảng 8.513 tỷ USD, nên tôi không rõ việc Trung Quốc bán (ví dụ 10 tỷ USD) trái phiếu có ảnh hưởng đến lợi suất được không.
4. Bên cạnh xuất khẩu hàng hoá, sắp tới hoạt động xuất khẩu vốn thông qua đầu tư FDI và các khoản cho vay phát triển sẽ được Trung Quốc đẩy mạnh.
5. Việc nước ngoài giảm nắm giữ trái phiếu chính phủ Mỹ khiến việc bù đắp thâm hụt ngân sách bằng tăng thuế nhập khẩu trở thành một lựa chọn khó đổi chiều. Sáng nay giờ Việt Nam, Hạ viện Mỹ đã thông qua kế hoạch mở đường gia hạn chính sách cắt giảm thuế khiến ngân sách ngày càng trông đợi nhiều hơn vào các nhà xuất khẩu bên ngoài.
6. Một phân tích sâu về những kênh thay thế mà Trung Quốc đang chuẩn bị cho một cuộc xung đột toàn diện (nếu có) với Mỹ được tôi trình bày cặn kẽ hơn trong cuốn sách sắp xuất bản: "Thương chiến: Khởi đầu một cục diện bất định".
Link đặt sách: Đăng ký đặt sách "THƯƠNG CHIẾN: KHỞI ĐẦU CỦA MỘT CỤC DIỆN BẤT ĐỊNH" (google.com)
