Biểu đồ dưới đây thể hiện một bước ngoặt lịch sử trong cơ cấu đầu tư hạ tầng của nền kinh tế Mỹ, đặc biệt liên quan đến AI và năng lượng.
Giải thích nhanh thì :
- Màu đỏ thể hiện chi tiêu cho xây dựng nhà máy điện, lưới điện, cơ sở phát và truyền tải điện.
- Màu xanh – thể hiện chi tiêu cho xây dựng văn phòng thương mại.
- Màu vàng – thể hiện chi tiêu cho các cơ sở lưu trữ và xử lý dữ liệu, hạ tầng AI, cloud, server
Từ sau đại dịch COVID-19 (2019–2020), chi tiêu xây dựng văn phòng đã đi ngang, không còn tăng trưởng và từ 2022 liên tục giảm sâu đến 2025. Đã giảm từ đỉnh 70 tỷ USD xuống còn chỉ hơn 40 tỷ USD
COVID-19 đã tác động gì ? thì kể từ Covid 19 cả thế giới đã được làm quen với làm việc từ xa (remote work), làm tại nhà hay vận hành các cuộc họp thông qua online. Không thể nào thay thế được làm việc tại văn phòng, nhưng đủ để thay đổi hành vi và giảm nhu cầu phát triển thêm văn phòng truyền thống.
Hơn nữa cũng trong xu thế “một số vị trí công việc của con người” bị thay thế bởi AI, thì “tiền đầu tư cho chỗ ngồi của con người trên văn phòng” được thay thế bởi đầu tư vào data center, vào chip, vào AI
Data Centers trở thành “Hạ tầng thiết yếu mới” được đẩy mạnh
Từ 2021 trở đi đặc biệt sau khi ChatGPT ra mắt cuối 2022, đường màu vàng tăng dựng đứng, đạt hơn 40 tỷ USD/năm vào giữa 2025.
Tức từ rất nhỏ, dần dần đến thay thế và được đầu tư gần bằng đầu tư cho các tòa nhà văn phòng thương mại truyền thống.
Điều này phản ánh:
- Bùng nổ đầu tư vào hạ tầng phục vụ AI, điện toán đám mây, và lưu trữ dữ liệu.
- Các tập đoàn như Microsoft, Google, Amazon, Meta, Nvidia, Oracle đang đua nhau xây dựng trung tâm dữ liệu trên khắp nước Mỹ.
Các trung tâm dữ liệu đang gây áp lực lớn lên mạng lưới điện, giá điện và tăng mạnh chi đầu tư xây dựng các nhà máy điện, hiện đã gần 120 tỷ USD (đường màu đỏ trong hình)
Cơ quan giám sát lưới điện đã phân tích và nhận thấy 70 % mức tăng giá điện năm 2024 có phần đóng góp từ nhu cầu của các trung tâm dữ liệu. JPMorgan dự báo trung tâm dữ liệu có thể chiếm trên 9% tiêu thụ điện toàn nước Mỹ vào năm 2030, từ mức 4% hiện tại.
Thế giới thay đổi quá nhanh,
Cre: Trương Đắc Nguyên