Những bài viết trong chuyên đề “BẦU ĐỨC – TỪ CẬU BÉ CHĂN BÒ ĐẾN DOANH NHÂN NỔI TIẾNG NHẤT VIỆT NAM” là hành trình tổng hợp lại các câu chuyện của Bầu Đức trên các kênh truyền thông trong vòng 30 năm qua.
Chuỗi bài viết bắt đầu từ thuở, Bầu Đức còn là một cậu bé chưa được 3 tuổi, đã có được ước mơ mua máy bay riêng khi đang đi…chăn bò. Sau tận 4 lần thi đại học, kết quả nhận lại không phải giấy trúng tuyển, thay vào đó là nhận ra mình ngày càng dốt. Bầu Đức quyết định rẽ sang con đường đi làm thuê, không học được trường đại học thì ông học trường đời. Nhờ vào khát vọng thoát nghèo và một chút sự may mắn, chàng trai trẻ nhanh chóng khởi nghiệp và trở thành “ông trùm” Gia Lai chỉ trong vài năm. Thời điểm đỉnh cao, ông từng là người giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam. Nhưng đời người đã có lúc thăng, thì ắt sẽ có lúc trầm. Giai đoạn về sau, công việc kinh doanh không được thuận lợi. Và hiện tại, vị doanh nhân này đang cố gắng vực dậy tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai thoát khỏi khủng hoảng nhờ vào cây chuối, con heo,...
Cuộc đời sự nghiệp của Bầu Đức trải qua vô vàn “đắng cay ngọt bùi”, đặc biệt tính cách mạnh mẽ thể hiện qua việc “nói là làm, muốn là nhất định phải có”. Câu chuyện của vị doanh nhân này, đã từng mang lại niềm cảm hứng cho rất nhiều thế hệ trẻ Việt Nam. Họ học tập từ ý chí, nghị lực và đặc biệt ấn tượng với phong thái mạnh mẽ, dứt khoát của ông. Mặc dù sự nghiệp của Bầu Đức là một hình "sin" dao động rất lớn, nhưng nỗ lực của ông chỉ có duy nhất một hình dạng, đó là hình mũi tên hướng lên.
Tiền đâu mà trả?
Kiatisak Senamuang - cầu thủ xuất sắc nhất bóng đá Đông Nam Á vào đầu những năm 2000
Bài báo “Condo Boss” của Forbes Asia đã giúp cho tên tuổi của Bầu Đức nổi tiếng khắp nơi, không chỉ trong nước mà lan rộng ra các nước khác trong khu vực. Nhưng đây lại không phải là lần đầu tiên ông gây xôn xao dư luận giới truyền thông nước ngoài.
Niềm đam mê bóng đá bắt nguồn từ những trận bóng “chân trần” lúc ông còn đi chăn trâu. Thời điểm này ông đang làm “trùm” gỗ lại Gia Lai, vừa có tiền vừa có đam mê, Bầu Đức quyết tâm xây dựng Hoàng Anh Gia Lai thành một đội bóng chuyên nghiệp. Vào năm 2001, ngay sau khi tiếp quản đội bóng từ UBND tỉnh Gia Lai, khi ấy chỉ đang thi đấu tại giải Hạng nhất, Ba Đức đã đưa ra một quyết định gây “chấn động” giới truyền thông.
Bóng đá Đông Nam Á lúc bấy giờ đang có một “Zico Thái” - Kiatisak Senamuang, là cầu thủ xuất sắc nhất trong khu vực, từng được sang Anh thi đấu. Bầu Đức cũng đang trong quá trình tìm tiền đạo cho đội bóng mình vừa tiếp nhận. Ông hỏi mọi người xung quanh ai là ngôi sao số một Đông Nam Á, thì nhận được câu trả là là: Kiatisak. Thế là ông tuyên bố sẽ đưa cầu thủ được săn đón nhiều nhất khu vực, về thi đấu cho Hoàng Anh Gia Lai, một đội bóng còn chưa xuất hiện tin tức nào trên truyền thông trong nước. Kể từ đó, báo chí liên tục đề cập đến thông tin này, nhưng không phải theo chiều hướng tích cực, mà chỉ là những dòng chữ chỉ trích Bầu Đức. Ngay cả chính quyền địa phương cũng không tin điều này, tất cả đều cho rằng “ông trùm gỗ” đang…chơi ngông.
Đám cưới của Kiatisak - bước ngoặt trong thương vụ "chấn động" bóng đá Đông Nam Á
Hành trình có được chữ ký Kiatisak của ông chủ câu lạc bộ Hoàng Anh Gia Lai vô cùng khó khăn, có thời điểm gần như không còn hy vọng nào. Thời điểm đầu, ông tìm rất nhiều cách để liên hệ với cầu thủ này, nhưng đều “bặt vô âm tín”. Trong suốt 3 tháng, Bầu Đức gần như “ăn nằm nằm dề” làm việc với Rajpracha - câu lạc bộ chủ quản của “Zico Thái”. Đến lúc này, không chỉ báo chí trong nước, ngay cả giới truyền thông của Thái Lan bắt đầu “nhạo báng” bằng một số bài báo có tiêu đề như: Gia Lai ở đâu?, Hoàng Anh là ai?,... Tất cả đều không tin rằng: một người chủ của đội bóng vô danh lại dám mở lời chiêu mộ tiền đạo xuất sắc nhất bóng đá nước họ. Lúc bấy giờ, ngoài Hoàng Anh Gia Lai, còn có đội bóng của Singapore, Malaysia, Indonesia quan tâm đến cầu thủ danh tiếng nhất khu vực. Ba Đức tuyên bố sẵn sàng trả lương cao hơn 20% cho cầu thủ người Thái Lan, so với các đối thủ cạnh tranh khác với bất cứ giá nào. Tuy nhiên, tất cả những điều này vẫn chưa đủ, kết quả ông nhận lại sau những nỗ lực chỉ là con số không.
Tưởng chừng như không còn hy vọng nào trong thương vụ đình đám này, và ông Đoàn Nguyên Đức sẽ mang danh là một người “nổ”. Bất ngờ vào đầu năm 2002, đích danh Kiatisak gọi điện mời ông chủ Hoàng Anh Gia Lai dự tiệc cưới của mình. Nhận thấy đây là cơ hội cuối cùng có được chữ ký cầu thủ này, Bầu Đức tức tốc bay ngay sang Thái Lan thuyết phục lần nữa. Trong quá trình trao đổi, “Zico Thái” đã hỏi vị doanh nhân Gia Lai rằng: tiền đâu mà trả mức lương cao như vậy? Nói là làm, Bầu Đức gọi liền về nước, yêu cầu chuyển khoản 2 năm tiền lương cho Kiatisak, con số không được tiết lộ cụ thể nhưng ông từng tiết lộ là không dưới 15.000 USD/tháng. Đây là mức lương khổng lồ vào thời điểm năm 2002. Đặc biệt, Ba Đức còn khiến ông chủ tịch câu lạc bộ chủ quản phải “trố mắt”. “Ông trùm gỗ” kêu phía đội bóng Thái Lan đưa số tài khoản, sau đó 3 tiếng ông đã gọi sang Singapore chuyển đủ tiền hợp đồng đưa “Zico Thái” về Việt Nam.
Bầu Đức gặp rất nhiều khó khăn để chiêu mộ Kiatisak về Việt Nam
Thương vụ thành công tốt đẹp, Bầu Đức đã ở lại Thái Lan “nhậu” ăn mừng thêm 2 ngày nữa mới quay về nước. Khi trở lại Hoàng Anh Gia Lai, ông đã nói với các cầu thủ rằng lượt về giải Hạng Nhất, câu lạc bộ sẽ có sự xuất hiện của Kiatisak. Theo lời kể của ông Đinh Hồng Vinh - cựu cầu thủ của HAGL và hiện là chủ tịch của câu lạc bộ Bà Rịa - Vũng Tàu, tất cả mọi người khi ấy đều không tin vào lời ông chủ của mình. Và rồi vào ngày 17-2-2002, “Zico Thái” chính thức xuất hiện tại Việt Nam, cầu thủ này choáng ngợp trước sự chào đón nồng nhiệt của người hâm mộ Việt Nam. Ngay cả Tổng lãnh sự Thái Lan cũng đến đến tận nơi đón anh.
Bầu Đức không chỉ trả lương cao nhất Đông Nam Á, ông còn cung cấp đãi ngộ “như trong mơ” cho Kiatisak, theo như cam kết trước đó ông đã hứa. Xe Mercedes 2 cửa giá 10 tỷ, một căn biệt thự 4 phòng ngủ và luôn có vệ sĩ túc trực, điều này đã khiến cho cầu thủ lừng danh Đông Nam Á càng “nể” vị chủ tịch của mình hơn. Kể từ khi có sự xuất hiện của Kiatisak, Hoàng Anh Gia Lai từ đội bóng không ai biết đến, trở thành câu lạc bộ mơ ước của rất nhiều cầu thủ giỏi thời bấy giờ. Vì họ mong muốn được thi đầu cùng một tiền đạo xuất sắc, nhất là được cống hiến cho ông chủ như Bầu Đức. Tất cả những cầu thủ đều được hưởng chế đạo cao hơn nhiều so với những nơi khác. Đến khi mối quan hệ trở nên thân thiết với Ba Đức, Kiatisak đã không cần đến biệt thự, xe sang mà chuyển sang ở chung, đi xe chung với các đồng đội.
Tháng 3/2002, Kiatisak chính thức ký hợp đồng với câu lạc bộ Hoàng Anh Gia Lai. Ngay sau khi có mặt trong đội hình, cầu thủ xuất sắc nhất Đông Nam Á đã thể hiện được tài năng của mình. Cầu thủ người Thái Lan đã đưa đội bóng lên chơi tại V-League tại mùa giải năm đó. Và điều làm nên lịch sử là giúp Hoàng Anh Gia Lai có được 2 chiếc cúp vô địch V-League 2003, 2004 và hai siêu cúp khi vừa mới thăng hạng. Ngoài ra, “Zico Thái” cũng trở thành ngoại binh hay nhất của giải đấu. Sau khi không còn là cầu thủ, Kiatisak tiếp tục làm việc tại câu lạc bộ dưới cương vị là huấn luyện viên. Đây cũng chính là một sự đền đáp hoàn hảo cho những nỗ lực của Bầu Đức trong thương vụ “chấn động” này.
Tiền đạo Kiatisak đã đền đáp Bầu Đức bằng hai chức vô địch liên tiếp chỉ sau 1 năm về Hoàng Anh Gia Lai
Bầu Đức từng thừa nhận, nếu không có máu làm ăn thì ông sẽ không sẵn sàng chi mạnh cho thương vụ này. Ông thẳng thắn tiết lộ rằng, đầu tư cho bóng đá nhằm mục đích chính như một kênh quảng bá cho hoạt động kinh doanh của mình. Nhờ hợp đồng chiêu mộ Kiatisak, công việc của Bầu Đức tăng trưởng gấp đôi trong năm 2004. Theo phân tích của chủ tịch Hoàng Anh Gia Lai, số tiền đầu từ cho đội bóng mỗi năm tầm khoảng 15-16 tỷ đồng, khoản thu lại đã lên đến 5-6 tỷ. Còn lại 10 tỷ/năm xem như là chi phí quảng cáo doanh nghiệp, thì đây vẫn là con số rất thấp nếu so với các phương án khác thời bấy giờ như: quảng cáo truyền hình, báo chí,... Chỉ cần 90 phút trên sân, thương hiệu Hoàng Anh Gia Lai đã “chạm” tới số lượng rất lớn người xem truyền hình, sau đó còn có thêm các bài báo liên tục viết tin tức. Ngoài ra đây còn là niềm đam mê từ nhỏ của Bầu Đức, thuở còn là một tiền đạo xuất sắc trong những trận đấu ở làng quê khi đi chăn bò.
Còn nữa…
(Diễn biến câu chuyện tiếp theo sẽ được tiếp tục ở Kỳ 5
