CTCP Hàng không Vietjet - VJC là hãng hàng không giá rẻ tại Việt Nam. Doanh nghiệp này được biết đến với tên gọi khác là "Hãng hàng không bikini". Nguyên nhân là bởi, hãng hàng không này đã sử dụng hình ảnh những cô gái trẻ mặc bikini để quảng bá cho thương hiệu của mình.
Được thành lập vào năm 2007, CTCP Hàng không Vietjet - VJC đã triển khai chuyến bay thương mại nội địa đầu tiên vào ngày 24/12/2011 và khai thác chuyến bay quốc tế đầu tiên vào năm 2013.
VietJet có 3 mảng kinh doanh chính bao gồm
- Doanh thu vận chuyển hành khách đến từ việc bán vé cho các chuyến bay theo lịch trình và thuê chuyến.
- Doanh thu phụ trợ bao gồm doanh thu từ bán hàng trên chuyến bay, hoạt động quảng cáo, hoa hồng từ bán hàng miễn thuế, doanh thu từ vận chuyển hàng hóa, doanh thu từ dịch vụ vận chuyển hành khách liên quan như hành lý quá cước, lựa chọn chỗ ngồi và điều chỉnh đặt chỗ chuyến bay.
- Các giao dịch bán và cho thuê lại tàu bay (S&LB).
Cổ đông trong nước nắm giữ 82,4% cổ phần, trong đó cổ đông lớn sở hữu tổng cộng 45% cổ phần tại VJC (tính đến ngày 21/11): Chủ tịch VJC Bà Nguyễn Thị Phương Thảo sở hữu 37,33% cổ phần, bao gồm 8,76% cổ phần nắm giữ trực tiếp và 28,57% số cổ phần nắm giữ thông qua Công ty TNHH Đầu tư Sunny Sunflower (Bà Thảo nắm giữ 100% cổ phần). CTCP Sovico (tư nhân/chưa niêm yết) sở hữu 7,59% cổ phần của VJC. Đáng chú ý, bà Thảo là Chủ tịch (và cũng là một trong những người sáng lập) của Sovico nhưng không có dữ liệu cập nhật về tỷ lệ sở hữu hiện tại trong tập đoàn.
VJC là hãng hàng không chiếm thị phần nội địa lớn nhất khoảng 41% trong năm 2022 với hơn 80 tàu bay đang hoạt động và hơn 300 tàu bay đang đặt hàng để phục vụ kế hoạch mở rộng. Cùng với việc duy trì thị phần trong nước, VJC có kế hoạch đầy tham vọng vươn ra thị trường quốc tế nhờ vị thế tốt trong khi các DN cùng ngành có năng lực tăng trưởng hạn chế hơn. VJC đã tăng thêm 21% số đường bay so với đầu năm lên 125 đường bay (80 đường bay quốc tế và 45 đường bay nội địa).
Theo báo cáo kết quả kinh doanh, trong quý 3, hãng hàng không này vận chuyển 6,8 triệu lượt khách hàng, tăng 6% so với cùng kỳ.
Trong quý, doanh thu vận tải hành khách của VJC tăng 33% o với cùng kỳ, đạt 38.211 tỷ đồng nhờ doanh thu bán vé từ thị trường quốc tế cao hơn (tăng 200% so với cùng kỳ) và doanh thu dịch vụ phụ trợ cao hơn (tăng 24,6% so với cùng kỳ).
VJC không ghi nhận bất kỳ giao dịch tàu bay nào trong quý 3. Cộng dồn, doanh thu từ giao dịch tàu bay 9 tháng đầu năm đạt 5.527 tỷ đồng (tăng 22,5% so với cùng kỳ), bao gồm 4.307 tỷ đồng từ giao dịch bản và thuê lại tàu bay trong quý 2 và 1.219 tỷ đồng từ việc bán động cơ máy bay trong quý 1/2023.
Lợi nhuận gộp từ hoạt động vận tải trong quý 3/2023 tăng lên 1.241 tỷ đồng từ mức lỗ 532 tỷ đồng trong quý 3/2022, chủ yếu do đóng góp cao hơn từ doanh thu bản về quốc tế “ cùng với doanh thu dịch vụ phụ trợ giúp tăng biên lợi nhuận gộp, giá nhiên liệu Jet A1 trung bình trong quý 3 giảm 7,1% so với cùng kỳ.
Lợi nhuận hoạt động giao dịch tàu bay 9 tháng đầu năm 2023 giảm đáng kể 30,4% do không còn ghi nhận giao dịch quyền chọn mua máy bay có tỷ suất lợi nhuận cao như trong 9 tháng năm 2022.
Trong quý, chi phi bán hàng và quản lý doanh nghiệp tăng 184% so với cùng kỳ do VJC mở 7 đường bay quốc tế mới để đón đầu nhu cầu phục hồi.
Thu nhập tài chính tăng 49% so với cùng kỳ chủ yếu nhờ lãi tỷ giá hối đoái đạt mức 196 tỷ đồng (tăng 61% so với cùng kỳ).
Trong quý 3, khoản lỗ thuần từ hoạt động tài chính lên tới 239 tỷ đồng (tăng 785,1% so với cùng kỳ), chủ yếu do chi phí lãi vay của VJC tăng 87% so với cùng kỳ lên 485 tỷ đồng do tổng nợ vay tăng 20% so với cùng kỳ.
VJC đã tăng vay nợ để hỗ trợ dòng tiền cho hoạt động kinh doanh và đầu tư máy bay. Nhu cầu hàng không giảm trong thời kỳ đại dịch ảnh hưởng đến dòng tiền hoạt động của các hãng hàng không giai đoạn 2019 - 2022. Dòng tiền hoạt động của VJC liên tục âm kể từ năm 2019. Đồng thời, do kế hoạch nhận bàn giao máy bay nêu trên, nguồn vốn cho việc mở rộng đội bay là rất lớn. Dù chiến lược bán và thuê lại tàu bay giúp giảm bớt tình trạng thiếu vốn nhưng VJC vẫn cần chuẩn bị tiền đặt cọc, các khoản dự phòng bắt buộc về bảo dưỡng máy bay, chi phí thuê máy bay...
Tính đến cuối quý 3/2023, VJC đã huy động được 16.300 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp, trong đó, 9 tháng năm 2023 tăng thêm 9.300 tỷ đồng. Điều này khiến tỷ lệ đòn bẩy của VJC đạt mức cao nhất trong 5 năm qua. VJC cũng đã thông qua phương án phát hành trái phiếu trị giá 3.000 tỷ đồng vào ngày 30/10.
"Chúng tôi ước tính tỷ lệ Nợ vay ròng/VCSH vẫn sẽ giữ ở mức cao 1,2/1,1 lần giai đoạn 2023 - 2024, sau đó giảm xuống mức ổn định 0,9 lần từ năm 2025 khi các công ty dần bước ra khỏi những tác động tiêu cực của đại dịch; chi phí tài chính dự kiến tăng 40%/32% giai đoạn 2023-24. Chúng tôi cho rằng trong tình hình ổn định, VJC có thể kiểm soát chi phí tài chính hàng năm do hoạt động kinh doanh cốt lõi đang có dấu hiệu hồi phục.
Tuy nhiên, khi thị trường có những diễn biến tiêu cực, đặc biệt là những sự kiện ảnh hưởng đến lượng khách quốc tế đến Việt Nam như bất ổn địa chính trị, suy thoái kinh tế… chi phí tài chính sẽ là áp lực đè nặng lên triển vọng lợi nhuận của VJC", báo cáo phân tích vừa công bố của Công ty chứng khoán VnDirect nhận định.
Để thực hiện kế hoạch mở rộng đội bay trong khi vẫn đảm bảo tỷ lệ đòn bẩy, VJC dự kiến phát hành cổ phiếu bên cạnh việc phát hành trái phiếu như trên. Hội đồng quản trị VJC đã thông qua kế hoạch chào bán tối đa 24,5 triệu cổ phiếu, tương đương 4,5% số lượng cổ phiếu đang lưu hành thông qua phát hành riêng lẻ.
Với giá phát hành dự kiến là 100.000 đồng/cổ phiếu, VJC dự kiến sẽ huy động được 2.450 tỷ đồng từ đợt phát hành. Nếu thành công, việc huy động vốn phần nào giúp cải thiện tình hình tài chính của VJC, tuy nhiên việc phát hành cổ phiếu tiềm ẩn rủi ro pha loãng cao vì đây là các đợt phát hành riêng lẻ.