Đây là tiêu đề “dí dỏm” câu view mà Trợ lý gợi ý cho tôi. Nhưng tiêu đề này không chỉ có tính câu view mà nó thể hiện một phần của sự thật. Bạn đọc hết bài sẽ nhận rõ điều này.
Giá vàng đang trải qua một giai đoạn tăng trưởng ngoạn mục, thiết lập kỷ lục mới : 4.300 USD/oz trong tháng 10/2025.
Các cột mốc quan trọng của giá vàng:
Năm 2005: 500 USD / oz, năm 2020: 1,900 USD / oz, năm 2025: 4.300 USD / oz.
Tỷ suất lợi nhuận (kép) bình quân năm theo từng giai đoạn như sau: giai đoạn từ 2005 đến 2020: 9.31%, giai đoạn 2020 – 2025: 17.75%, giai đoạn 2005 – 2025: 11.36%.
Tốc độ này vẫn thấp hơn tốc độ tăng trưởng của các chứng khoán, quỹ đầu tư xịn, nhưng tốt hơn nhiều so với nhiều loại tài sản khác.
Nhiều tổ chức tài chính như ANZ, Reuters dự báo vàng vẫn tiếp tục tăng trưởng mạnh trong cuối năm 2025, và 2026. Có thể đạt 4.400 USD/oz cuối năm 2025 và thậm chí 4.600 USD/oz giữa năm 2026.
Đằng sau những con số tăng trưởng nóng đó là câu chuyện lớn hơn – câu chuyện về niềm tin, sự bất ổn và vị thế của vàng trong thế giới tài chính đang thay đổi nhanh chóng.
*** Vàng – “Tiền tệ vĩnh cửu” trong thời đại đầy biến động.
Suốt hơn 5.000 năm, vàng vẫn giữ vai trò chuẩn mực của giá trị, vượt qua mọi đế chế, mọi đồng tiền giấy. Dù có lúc biến động mạnh, chẳng hạn như giai đoạn 2011 – 2015 giá vàng giảm gần 50%, nhưng xu hướng dài hạn của vàng luôn hướng lên – vì ba lý do cốt lõi:
- Nguồn cung hạn chế: chỉ khoảng 3.000 tấn/năm, trữ lượng khai thác chất lượng cao ngày càng cạn kiệt.
- Nhu cầu liên tục: ngân hàng trung ương, quỹ đầu tư, người dân châu Á (Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam) vẫn xem vàng là nơi giữ giá trị.
- Vàng đứng ngoài hệ thống nợ: không phụ thuộc vào lạm phát, nợ công hay chính sách tiền tệ.
* Câu chuyện cũ: Nỗ lực của Mỹ trong việc phá bỏ bản vị vàng (1971)
Trong thế kỷ 20, Mỹ là trung tâm của hệ thống bản vị vàng, khi USD được quy đổi ra vàng theo tỷ lệ 35 USD/oz (Bretton Woods, 1944). Tuy nhiên, chiến tranh Việt Nam và thâm hụt ngân sách khiến Mỹ in tiền vượt quá dự trữ vàng. Năm 1971, Tổng thống Richard Nixon tuyên bố đình chỉ quy đổi USD sang vàng — “Cú sốc Nixon” — chấm dứt hoàn toàn bản vị vàng, mở ra kỷ nguyên tiền pháp định (fiat money).
Từ đó, USD giữ vai trò nhờ sức mạnh kinh tế - chính trị – quân sự, nhưng vàng vẫn ở vị trí quan trọng. Vàng trở thành “người phán xét” của hệ thống tiền tệ, là thước đo niềm tin cuối cùng mỗi khi lạm phát hay nợ công bùng phát.
Nói tóm lại: Vàng không chỉ là kim loại quý. Nó là ngôn ngữ của niềm tin – thứ mà tiền giấy và tiền điện tử không thể thay thế hoàn toàn.
*** Lý do khiến vàng tăng mạnh gần đây.
Trong 5 năm gần đây và đặc biệt trong năm 2025, giá vàng đã tăng vọt, đạt kỹ lục của kỹ lục. Hai nhóm yếu tố chính dẫn dắt:
a) Bất ổn toàn cầu và tâm lý trú ẩn an toàn: Căng thẳng Mỹ–Trung, chiến sự Trung Đông, chiến sự Nga – Ucraina, nợ công châu Âu khiến dòng vốn tháo chạy khỏi chứng khoán và crypto. Các quỹ ETF vàng như SPDR Gold Shares ghi nhận dòng vốn vào mạnh nhất 5 năm, thể hiện tâm lý risk-off rõ rệt.
b) Trái phiếu Mỹ mất hấp dẫn, ngân hàng trung ương tăng tỷ trọng vàng: Nợ công Mỹ vượt 35.000 tỷ USD, lợi suất trái phiếu giảm trong khi rủi ro tài khóa tăng, khiến USD yếu đi. Các ngân hàng trung ương – đặc biệt Trung Quốc, Ấn Độ, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Lan – đã mua hơn 1.000 tấn vàng trong hai năm 2024–2025, chiếm trên 30% tổng nhu cầu toàn cầu (World Gold Council).
Đáng chú ý, trong năm 2025 trái phiếu Kho bạc Mỹ trong dự trữ toàn cầu vốn chiếm tỷ trọng hàng đầu, nay đã thấp hơn vàng.
Theo dữ liệu IMF (Báo cáo thường niên 2025) và World Gold Council, tỷ trọng vàng trong dự trữ chính thức toàn cầu đã tăng từ khoảng 18,3% năm 2024 lên xấp xỉ 27% trong năm 2025, trong khi tỷ trọng trái phiếu Kho bạc Mỹ chỉ còn khoảng 23% – một sự đảo chiều lịch sử lần đầu tiên kể từ 1996 (Reuters, dẫn nghiên cứu của ECB).
Nếu như trong nhiều thập kỷ qua, trái phiếu Mỹ là “tài sản an toàn cuối cùng”, thì nay, nhiều ngân hàng trung ương đã coi vàng là công cụ bảo hiểm chủ quyền tài chính quốc gia. Nói cách khác, thế giới đang chứng kiến “sự vàng hóa” (re-goldization) của dự trữ toàn cầu – một sự đảo chiều gần như không thể cưỡng lại.
*** Vụ tịch thu 15 tỷ USD Bitcoin của chính phủ Mỹ – “chất xúc tác” mới cho vàng.
Ngày 14/10/2025, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ công bố vụ tịch thu 127.271 Bitcoin (trị giá khoảng 15 tỷ USD) từ Prince Group – tập đoàn của Chen Zhi tại Campuchia. Đây là vụ tịch thu tiền điện tử lớn nhất lịch sử, liên quan đến các mạng lưới lừa đảo đầu tư crypto (“pig-butchering scams”). Theo nhiều chuyên gia, việc này đã tạo ra những hệ quả sau:
- Nhà đầu tư giảm niềm tin vào crypto: Bitcoin có thể bị phong tỏa, trong khi vàng không thể bị “tịch thu kỹ thuật số”.
- Dòng tiền trú ẩn quay lại vàng: giá tăng thêm 0,7% ngay sau thông tin, các quỹ vàng vật chất và ETF hút vốn mạnh.
- OFAC phong tỏa tài sản: càng làm nổi bật vàng như tài sản “ngoài hệ thống”, đặc biệt ở châu Á.
Vụ Prince Group không chỉ là một vụ án. Nó là lời nhắc rằng thế giới ảo vẫn có luật – còn vàng vẫn là luật tự nhiên của niềm tin.
*** Góc nhìn vĩ mô và dòng vốn toàn cầu:
- Lợi suất trái phiếu giảm, USD yếu đi: Fed giữ lãi suất thấp đến giữa 2026, dòng vốn rút khỏi trái phiếu, chuyển sang kim loại quý.
- Cán cân cung – cầu vật chất siết chặt: Nhu cầu nữ trang Ấn Độ, Trung Quốc phục hồi mạnh, trong khi chi phí khai thác tăng.
- Danh mục đầu tư thay đổi: Các quỹ lớn như BlackRock và Bridgewater đã bổ sung vàng và hàng hóa như trụ cột thứ ba bên cạnh cổ phiếu và trái phiếu.
*** Kết luận – Chu kỳ “vàng hóa” tài sản đã quay lại:
Giá vàng tăng không chỉ vì lạm phát hay bất ổn, mà vì niềm tin vào hệ thống tài chính toàn cầu đang suy yếu – từ tiền giấy đến tiền số. Trong bối cảnh đó, vàng không chỉ là “hầm trú ẩn”, mà là trụ cột cân bằng cho danh mục đầu tư dài hạn.
Dự báo đến nửa đầu 2026, vàng có thể đạt vùng 4.500–4.600 USD/oz. Rủi ro điều chỉnh ngắn hạn vẫn có, nhưng xu hướng dài hạn vẫn vững như chính kim loại này.
*** Gợi ý cho nhà đầu tư:
- Giữ 10–20% danh mục bằng vàng.
- Ưu tiên vàng vật chất hoặc ETF vàng chuẩn.
- Hạn chế đầu cơ ngắn hạn (trading), tập trung bảo toàn vốn.
** Ghi chú quan trọng:
- Vàng phù hợp với chiến lược mua đều (trùng bình giá), và tỷ lệ đòn bẩy thấp. Đừng xuống tiền số tiền lớn vào bất kỳ thời điểm nào. Vì trong ngắn hạn giá vàng biến động khó lường (tính khí bất thường = 10 X của phụ nữ) 
- Nếu bạn không phải là trader chuyên nghiệp thì tuyệt đối không trade vàng. Giá vàng thường xuyên nhảy múa theo hướng ngược lại với lệnh trade của chúng ta.
Ví dụ, trong thời gian gần đây, dù dự đoán được giá vàng sẽ tăng nhưng rất nhiều traders đã bị cháy tài khoản. Vì trước khi lên, giá vàng sẽ nhúng xuống. Hoặc sau khi lên cao, giá vàng sẽ điều chỉnh. Cụ thể là sau khi lên mức hơn 4,300 USD / oz, giá vàng đã điều chỉnh mạnh (1.6%). Nếu trader dùng tỷ lệ margin 1:100, thì chỉ cần điều chỉnh 0.8% - 0.9% là tài khoản đã cháy rồi.
*** Bài trên là về giá vàng thế giới. Câu chuyện giá vàng Việt Nam và đầu tư vàng vật chất Việt Nam lại là 1 câu chuyện khác. Gay cấn và hấp dẫn hơn nhiều. Các bạn muốn đọc thì hãy comment thể hiện sự quan tâm để chú Ba và Trợ lý viết tiếp nhé.
Thân ái.
----------------------
Nguồn: Lâm Minh Chánh với sự hỗ trợ của Trơ lý Chú Ba tài chính Lâm Minh Chánh
