Sợ bị "nói này kia" khi lên tiếng, anh em chưa biết 7 thứ "hơn cả tiền" khi bước ra anh sáng đúng không?
Bài này dành cho anh em đã luôn cố gắng (cả làm việc lẫn cải tiến, lẫn học tập) nhưng không được sếp ghi nhận, không được lắng nghe.
Cho anh em nào trưa nay vừa ăn vội bữa (vì còn nhiều deadline) vừa nghe đồng nghiệp cũ khoe được offer công ty mới lương cao hơn 40% (trong khi chuyên môn không hề "wow" hơn mình ?)
Cho những anh em cứ mỗi lần có vấn đề "khoai và gấp" là cả team lại quay qua nhìn, nhưng cuối năm Year End Party chưa từng thấy cái quyết định tăng lương, tăng thưởng, tăng chức gì (mà toàn tăng task, tăng job)
(Và ở cuối bài, tui sẽ bật mí 3 bước cực kỳ đơn giản giúp anh em thoát khỏi cái "ngục tù vô hình" này, không phải chỉ vì tiền, mà còn vì những thứ quý giá gấp nhiều lần khoản lương anh em đang lãnh)
Bài 2/5 trong Series "Giỏi nghề mà không biết làm thương hiệu cá nhân"
Cái bẫy khiến những người giỏi mãi "chìm nghỉm" trong khi chỉ toàn xử lý "chữa cháy"
"Người nghèo đếm tiền. Người giàu đếm sự tự do và ảnh hưởng."
- Li Ka-shing (tỷ phú Hong Kong)
Tui đã đọc đâu đó trên confession chuyên ngành một câu chuyện mà tui thấy khá phổ biến trong nhiều ngành.
Một anh em làm nghề, có 5 năm kinh nghiệm chia sẻ ẩn danh kiểu: "Tôi không hiểu được tại sao, một đồng nghiệp trước đây từng nhờ mình chỉ dẫn công việc giờ lương cao gấp đôi tôi rồi. Trong khi tôi luôn làm nhiều hơn, giải quyết những thứ mất thời gian hơn. Có phải tôi đang làm gì không?"
Anh em có bao giờ rơi vào tình huống tương tự kiểu đó chưa? Hay nếu chưa, anh em thử nhìn lại xem nhiều khi anh em đang như thế mà không nhận ra đó.
Kiểu mới sáng thứ Hai, mới bưng ly cà phê lên, chưa kịp nhấp miệng, mà tin nhắn công việc đã nổ banh chành tính hàng chục. Sếp tag tên, khách hàng lẫn đối tác gửi email khẩn, deadline chồng deadline.
Anh em lao vào như lính cứu hỏa, tay gõ như đánh đàn. 8h tối, vẫn còn kẹt ở công ty, trong khi lên insta đã thấy đám bạn check-in quán nhậu "không say không về" từ lúc 6h.
Tui quan sát thấy câu chuyện kiểu này rất nhiều. Người anh em kia (người được tiền nhiều offer ngon á) không phải sở hữu tài năng đặc biệt nổi trội gì, chuyên môn bình thường nhưng thuộc dạng có kinh nghiệm, nhưng có một thứ họ làm rất tốt: xây dựng profile cá nhân (LinkedIn, Blog và FB). Họ thường xuyên tham gia các sự kiện ngành, và chia sẻ các bài viết chuyên môn.
Tui từng đọc trên Medium, một thanh niên phân tích dữ liệu rất giỏi đến mức đồng nghiệp ai cũng phải công nhận, học vị cao, năng lực chuyên môn đỉnh. Vậy mà 8 năm làm việc, đồng nghiệp cùng thời ai cũng lên quản lý, trưởng nhóm, còn người này vẫn ở vị trí chuyên viên, lương tăng đều đặn nhưng khiêm tốn 5-8%/năm. Cứ mỗi lần đến kỳ reviews, sếp lại: "Năng lực rất tốt, nhưng chưa đủ cơ sở..."
Theo khảo sát của Careerist năm 2023, 78% những người được thăng tiến nhanh không phải là những người giỏi nhất về chuyên môn, mà là những người biết cách truyền thông giá trị của họ hiệu quả. Và theo nghiên cứu của Career Builder, 60% các nhà quản lý tuyển dụng thừa nhận rằng họ thường xem xét hồ sơ trực tuyến của ứng viên trước khi quyết định tuyển dụng. Đáng chú ý, 49% cho biết đã tìm thấy thông tin khiến họ không tuyển ứng viên - nhưng con số đáng sợ hơn: 32% đã loại ứng viên vì... không tìm thấy thông tin gì về họ trên mạng!
Anh em biết cái nghịch lý lớn nhất không? Những người chán nản nhất với công việc thường KHÔNG phải là những người làm việc kém cỏi. Họ thường là những người giỏi thật nhưng không được ghi nhận đúng mức.
Sau khi quan sát nhiều tài khoản chuyên gia, tui thấy rõ sự khác biệt: người "chìm nghỉm" thường có profile chuyên nghiệp trống trơn, CV ngắn cũn, ảnh đại diện mờ nhạt, vài chục kết nối. Trong khi người "nổi bật": hàng nghìn kết nối chất lượng, chia sẻ nội dung đều đặn, và vô số lời khen từ đồng nghiệp.
Đó là lúc tui nhận ra: rất nhiều anh em làm nghề giỏi (và có lẽ cả anh em đang đọc) đang mắc phải cái bẫy tư duy tưởng hiện đại mà hóa ra cực kỳ "hại điện":
"Xây dựng thương hiệu cá nhân chỉ là để kiếm nhiều tiền hơn"
Nghĩ như vậy, nhiều anh em từ chối "self-marketing" vì không muốn bị coi là "vật chất", "làm màu" hay "khoe khoang". Nhưng đó là sai lầm lớn nhất trong sự nghiệp, không phải vì tiền bạc bị bỏ lỡ, mà vì anh em vô tình vứt luôn 7 giá trị vô hình còn đáng giá gấp nhiều lần tiền lương.
Tại vì NGUYÊN TẮC VÔ HÌNH của thị trường lao động hiện đại:
Nếu anh em giỏi mà không ai biết = anh em không giỏi
Cái quan trọng nhất tui muốn anh em biết là: nếu anh em xây dựng thương hiệu cá nhân, anh em sẽ nhận được những thứ còn QUÝ HƠN RẤT NHIỀU so với tiền bạc.
7 "kho báu vô hình" từ thương hiệu cá nhân mà tiền không mua được
1. Tự do lựa chọn dự án và công việc yêu thích (mà tiền không thể mua)
Thống kê từ Global Happiness Council cho thấy người Việt dành trung bình 38 năm cuộc đời để làm việc. Vậy mà, cứ 5 người thì có 4 người đang làm công việc MÀ HỌ KHÔNG THÍCH.
Anh em có biết Dr. Austin Chiang không? Ổng là một bác sĩ chuyên về tiêu hóa, tốt nghiệp Harvard và Columbia, làm việc tại Thomas Jefferson University Hospital. Ban đầu, ông ấy cũng chỉ là một bác sĩ bình thường với lịch làm việc nghẹt thở.
Nhưng rồi, ông bắt đầu tạo tài khoản Tóp tóp để chia sẻ kiến thức y tế đơn giản cho công chúng. Nhiều đồng nghiệp đã chế giễu: "Bác sĩ gì mà làm Tóp tóp?"
Kết quả? Dr. Chiang không chỉ trở thành người có sức ảnh hưởng y tế với hàng trăm nghìn người theo dõi, mà còn được bổ nhiệm làm Giám đốc Truyền thông Y tế (một chức danh CHƯA TỪNG TỒN TẠI trước đó) tại bệnh viện của mình. Ông từ chối nhiều cơ hội lương cao để tập trung vào những dự án ông thực sự đam mê.
"Tôi không còn là người bị động trong sự nghiệp của mình nữa. Tôi tạo ra vai trò của chính mình," Dr. Chiang chia sẻ trong một bài phỏng vấn trên tạp chí Medical Marketing.
Thực tế là anh em không cần phải làm lớn như thế. Tui đọc được câu chuyện của một chuyên viên marketing trên LinkedIn, người này chỉ cần viết 5-6 bài phân tích chiến dịch trên Medium và tham gia một vài podcast ngành, giờ đây có thể từ chối những khách hàng khó tính, chỉ nhận những dự án phù hợp. Họ chia sẻ: "Mình còn chưa đạt 'ngôi sao' trong ngành, nhưng giờ làm việc ít hơn 30% mà hạnh phúc hơn 200% - đó là món quà của thương hiệu cá nhân mà tiền không mua được."
2. Mạng lưới đẳng cấp - "Cầu được nối đúng lúc đúng người"
Có một câu chuyện thú vị trên Forbes về hai chuyên gia cùng ngành. Một người luôn phải mò mẫm các diễn đàn, cộng đồng online cả ngày trời khi gặp vấn đề mới. Trong khi người còn lại - người đã xây dựng thương hiệu cá nhân trong ngành - chỉ cần nhắn tin hỏi 2-3 chuyên gia hàng đầu và có ngay câu trả lời cụ thể.
Mạng lưới chính là "siêu năng lực" của thời đại này, nhưng phải là mạng lưới CHẤT LƯỢNG.
Pat Flynn, người sáng lập Smart Passive Income, có một câu chuyện rất thú vị. Năm 2008, ông là một kiến trúc sư bị sa thải trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế. Tuyệt vọng, ông bắt đầu blog chia sẻ kiến thức để chuẩn bị cho kỳ thi kiến trúc.
"Ban đầu tôi không có ý định kiếm tiền, chỉ muốn giúp đỡ người khác chuẩn bị cho kỳ thi. Nhưng điều kỳ diệu xảy ra: tôi bắt đầu nhận được email từ những người có ảnh hưởng trong ngành, mời tôi tham gia podcast, webinar và các sự kiện. Những người mà trước đây tôi phải trả tiền để được gặp giờ chủ động tìm đến tôi," Flynn chia sẻ trong tự truyện của mình.
Một nghiên cứu từ Harvard Business Review chỉ ra rằng: 85% các cơ hội công việc cao cấp đến từ mạng lưới quan hệ chứ không phải từ các kênh tuyển dụng thông thường.
Khi anh em bắt đầu chia sẻ kiến thức và quan điểm, anh em tự động thu hút những người cùng đẳng cấp tư duy. Câu hỏi là: Khi gặp khó khăn, anh em muốn có ai đó giỏi để hỏi không? Khi cần đổi việc, anh em muốn có người giới thiệu cơ hội tốt không?
Mạng lưới chất lượng là thứ "không thể mua bằng tiền" nhưng lại là cái cầu thang rút ngắn thời gian thành công của anh em đến 5-10 năm.
3. Ảnh hưởng và cảm giác "cuộc đời có ý nghĩa"
Thiệt hại lớn nhất của việc "không hiện diện" không phải là tiền bạc bị mất, mà là những người đáng lẽ được anh em giúp đỡ, nhưng không bao giờ biết đến sự tồn tại của anh em.
Cassandra Bankson là một ví dụ đầy cảm hứng. Cô từng đấu tranh với mụn trứng cá nặng đến mức phải trang điểm dày để che đi làn da đầy sẹo. Thay vì giấu kín vấn đề của mình, cô quyết định tạo kênh YouTube chia sẻ hành trình điều trị mụn.
"Ban đầu, tôi run rẩy khi quay video đầu tiên. Tôi nghĩ: 'Ai muốn nhìn thấy khuôn mặt đầy mụn của mình?' Nhưng tôi vẫn nhấn nút đăng," Bankson chia sẻ trong một bài phỏng vấn trên Elle.
Ngày nay, kênh YouTube của cô có hơn 1 triệu người đăng ký. Nhưng con số ấn tượng hơn là hàng ngàn email từ những người đã vượt qua trầm cảm, tự ti nhờ nội dung của cô.
Cô kể lại trong một bài phỏng vấn: "Tôi nhận được thư từ một phụ nữ không dám ra khỏi nhà nhiều năm vì mụn. Sau khi xem video của tôi, cô ấy đi khám bác sĩ da liễu và bắt đầu quá trình điều trị. Đó là lúc tôi nhận ra sức mạnh của việc chia sẻ câu chuyện cá nhân."
Anh em không cần phải là bác sĩ hay có hàng triệu người theo dõi để tạo ra tác động. Trong bất kỳ lĩnh vực nào, kiến thức và kinh nghiệm của anh em đều có thể thay đổi cuộc sống ai đó.
Mark Manson, tác giả cuốn sách bán chạy "The Subtle Art of Not Giving a F*ck", từng chia sẻ trong một bài phỏng vấn: "Tôi bắt đầu blog vào năm 2009 không phải để trở thành 'người nổi tiếng', mà chỉ để chia sẻ những bài học tôi học được sau nhiều năm mắc sai lầm. Giờ đây, tôi nhận được tin nhắn từ mọi ngóc ngách trên thế giới từ những người nói rằng những bài viết của tôi đã thay đổi cuộc đời họ."
Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard, yếu tố dự báo mạnh nhất cho hạnh phúc kéo dài không phải là tiền bạc hay danh vọng, mà là cảm giác "tạo ra ảnh hưởng tích cực" đến người khác.
Thật ra, tiền tỷ cũng không mua được cảm giác "cuộc đời mình có ý nghĩa" như thế này.
4. "Bảo hiểm sự nghiệp" - không bao giờ phải lo thất nghiệp
Đây là cái giá trị cực kỳ quan trọng mà anh em ít khi nghĩ đến.
Theo báo cáo của LinkedIn, trong giai đoạn đại dịch COVID, nhân viên có thương hiệu cá nhân mạnh có khả năng tìm được việc làm mới nhanh hơn 60% so với những người không có.
Tui đọc được trên Harvard Business Review câu chuyện của một chuyên gia tài chính cấp cao tại một công ty lớn bị sa thải sau 7 năm cống hiến. Dù có kinh nghiệm dày dặn nhưng vị này phải mất 9 tháng mới tìm được việc mới tương đương.
Đối lập với câu chuyện đó là trường hợp một giám đốc marketing cũng bị sa thải cùng thời điểm. Nhưng chỉ sau 2 tuần (!), người này đã có 3 offer với mức lương tăng 15%. Khác biệt? Họ đã dành 2 năm xây dựng thương hiệu cá nhân qua LinkedIn, diễn thuyết tại các sự kiện ngành và đóng góp bài viết cho các ấn phẩm chuyên ngành.
Lewis Howes, host của podcast The School of Greatness, là một ví dụ điển hình khác. Từng là vận động viên bóng bầu dục chuyên nghiệp, sự nghiệp của ông bị dừng lại đột ngột sau một chấn thương nghiêm trọng. Không có kỹ năng, không có bằng cấp, không có tiền.
"Tôi ngủ trên ghế sofa của em trai tôi, không biết mình sẽ làm gì tiếp theo. Tôi bắt đầu xây dựng một mạng lưới trên LinkedIn, tổ chức các sự kiện networking nhỏ, và tạo podcast chia sẻ bài học từ những người thành công," Howes chia sẻ trong cuốn sách của mình.
Giờ đây, ông là tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy và là người sở hữu một trong những podcast về kinh doanh thành công nhất thế giới.
Đây chính là "bảo hiểm sự nghiệp" mà tiền không mua được. Khi anh em xây dựng thương hiệu cá nhân, công việc của anh em không còn phụ thuộc vào một công ty, một sếp, hay một bộ phận HR nào đó.
Jeff Bezos, người sáng lập Amazon, có một câu nói rất hay: "Brand is just a perception, and perception will match reality over time." (Thương hiệu chỉ là nhận thức, và nhận thức sẽ khớp với thực tế theo thời gian). Thương hiệu cá nhân chính là nhận thức của thị trường về giá trị của anh em.
5. Học hỏi không ngừng (theo cách không ai dạy ở trường)
Anh em đang đọc bài này chắc hẳn là người thích học hỏi. Nhưng có một bí mật mà ít người biết: Cách nhanh nhất để học một thứ gì đó là... dạy nó.
Chris Do, người sáng lập The Futur (nền tảng giáo dục về thiết kế và kinh doanh sáng tạo), ban đầu chỉ là một nhà thiết kế đồ họa giỏi chuyên môn. Ông bắt đầu tạo các video YouTube để chia sẻ kiến thức về thiết kế và branding.
"Khi tôi phải giải thích các khái niệm phức tạp cho người không có nền tảng, tôi buộc phải hiểu chúng ở mức độ sâu hơn rất nhiều. Tôi phải nghiên cứu kỹ hơn, đặt câu hỏi sâu hơn, và cuối cùng, HIỂU sâu hơn," Chris Do chia sẻ trong một episode podcast.
Theo thời gian, ông không chỉ trở thành một nhà thiết kế tốt hơn mà còn phát triển thành một chuyên gia giáo dục, doanh nhân và diễn giả có sức ảnh hưởng.
Một nghiên cứu từ Đại học Stanford chỉ ra rằng: khi bạn phải dạy lại kiến thức cho người khác, não bộ xử lý thông tin ở mức độ sâu hơn 90% so với khi chỉ học cho bản thân. Hiện tượng này được gọi là "hiệu ứng học thông qua dạy" (learning-by-teaching effect).
Trên Harvard Business Review, một chuyên gia phát triển phần mềm chia sẻ rằng khi bắt đầu viết blog chuyên môn, họ nhận ra: "Tôi tưởng mình hiểu sâu rồi, nhưng khi viết bài tôi phát hiện cả đống lỗ hổng kiến thức. Tôi phải đọc thêm gấp 5 lần bình thường để đảm bảo không viết sai. Vậy mà chỉ sau 8 tháng, tôi đã học được nhiều hơn 3 năm trước đó cộng lại."
Đây là hiệu ứng kỳ diệu mà tiền không mua được: "Chia sẻ một, học được mười."
6. Tự tin và giá trị bản thân vững vàng - "Vaccine chống imposter syndrome"
Anh em có bao giờ ngồi trong phòng họp và tự hỏi: "Mình có xứng đáng ở đây không? Có phải mình chỉ giả vờ giỏi?" Đó chính là hội chứng kẻ mạo danh (imposter syndrome), và theo nghiên cứu của International Journal of Behavioral Science, nó ảnh hưởng đến 70% người làm việc ít nhất một lần trong sự nghiệp.
Trên tạp chí Business Insider, một senior developer chia sẻ câu chuyện của mình: sáng tạo vô cùng, nhưng luôn cảm thấy mình "không đủ giỏi". Họ thường từ chối cơ hội thăng tiến vì nghĩ mình "chưa sẵn sàng" - dù năng lực thì dư thừa.
Điều thay đổi họ? Bắt đầu chia sẻ kiến thức trên blog cá nhân.
"Khi người ta bắt đầu hỏi ý kiến tôi, cảm ơn vì bài viết đã giúp họ, tôi dần nhận ra rằng mình thực sự có giá trị. Tôi không 'giả vờ' giỏi - tôi THỰC SỰ giỏi," họ chia sẻ.
Marie Forleo, tác giả bestseller và doanh nhân, từng chia sẻ một câu chuyện tương tự trong cuốn "Everything is Figureoutable". Trước khi thành công, cô phải làm nhiều công việc cùng lúc - phục vụ bàn, dạy nhảy, và cả môi giới chứng khoán - để theo đuổi ước mơ xây dựng doanh nghiệp.
"Tôi thường cảm thấy không xứng đáng khi nói về kinh doanh, vì tôi không có MBA hay bằng cấp 'xịn'. Nhưng khi bắt đầu chia sẻ những gì tôi học được, phản hồi tích cực từ người xem đã thay đổi cách tôi nhìn nhận bản thân," Forleo viết.
Ngày nay, B-School của cô - một khóa học kinh doanh online - đã giúp hơn 80.000 doanh nhân từ 160 quốc gia xây dựng sự nghiệp thành công.
Và sự tự tin này sẽ theo anh em đến mọi cuộc phỏng vấn, mọi cuộc đàm phán lương, và mọi cơ hội thăng tiến.
7. Di sản và tác động lâu dài - "Công việc của anh em sẽ sống mãi"
Cuối cùng, nhưng không kém phần quan trọng: thương hiệu cá nhân giúp anh em tạo ra di sản.
Tim Urban, người sáng lập blog Wait But Why, từng viết một bài về tính trì hoãn và não bộ con người với những hình vẽ stick-figure đơn giản. Bài viết này dẫn đến một bài TED Talk đã được xem hơn 74 triệu lần tính đến tháng 3/2025, trở thành bài TED Talk thứ hai được xem nhiều nhất mọi thời đại.
"Khi tôi bắt đầu blog, tôi không nghĩ về việc tạo ra 'di sản'. Tôi chỉ muốn chia sẻ những suy nghĩ của mình. Nhưng giờ đây, ngay cả khi tôi nghỉ viết blog, những ý tưởng của tôi vẫn tiếp tục đến với mọi người và tạo ra tác động," Urban chia sẻ trong một bài viết trên Medium.
Theo Harvard Business Review, 76% chuyên gia cấp cao xem "tạo ra tác động lâu dài" là một trong ba yếu tố quan trọng nhất đối với sự hài lòng trong sự nghiệp, vượt xa cả mức lương hay vị trí.
Nghĩ xem: Sau khi anh em nghỉ hưu, hoặc thậm chí không còn trên đời này nữa, kiến thức và giá trị anh em đã chia sẻ vẫn tiếp tục giúp đỡ người khác. Đó chẳng phải là một di sản đáng quý sao?
Evan Carmichael, nhà sáng lập kênh YouTube triệu subscriber với các video về phát triển bản thân và doanh nghiệp, đã nói trong một bài phỏng vấn trên Inc. Magazine: "Tác động lớn nhất tôi tạo ra không phải khi tôi còn sống, mà là sau khi tôi đã ra đi. Đó là lý do tôi tạo nội dung - để ý tưởng của tôi tiếp tục tồn tại và giúp đỡ mọi người."
Anh em vẫn thấy cản trở? Hãy nhìn thực tế này...
Sau tất cả những lợi ích kể trên, tui vẫn thấy nhiều anh em lưỡng lự. Vì sao? Vì những rào cản tâm lý:
- "Tui không phải kiểu người thích nổi bật."
- "Nói về bản thân nghe như đang khoe khoang."
- "Tui không có thời gian làm mấy cái đó."
- "Đã có quá nhiều người giỏi hơn tui nói về chủ đề này rồi."
Tui hiểu. Thật ra, tất cả những người thành công trong ví dụ trên đều từng có những suy nghĩ y hệt vậy!
Theo một khảo sát của LinkedIn, 76% chuyên gia thành công với thương hiệu cá nhân mạnh mẽ ban đầu đều cảm thấy không thoải mái khi chia sẻ công khai.
Darius Foroux, một blogger nổi tiếng về năng suất và phát triển cá nhân, đã thẳng thắn chia sẻ trên blog của mình: "Ban đầu, tôi trì hoãn viết blog gần 2 năm vì nghĩ 'ai quan tâm đến những gì tôi nói?' Nhưng sau đó tôi nhận ra: nếu điều tôi viết giúp được dù chỉ một người, thì nó đã đáng giá rồi."
Warren Buffett, nhà đầu tư huyền thoại, có một câu nói rất nổi tiếng được trích dẫn trong Forbes: "It takes 20 years to build a reputation and five minutes to ruin it." (Phải mất 20 năm để xây dựng danh tiếng nhưng chỉ 5 phút để phá hủy nó.)
Điều này nghe có vẻ đáng sợ, nhưng thực tế nó chứng tỏ giá trị của danh tiếng và thương hiệu cá nhân. Nếu mất 20 năm để xây dựng, đó hẳn phải là thứ vô cùng quý giá!
3 bước siêu đơn giản để bắt đầu ngay hôm nay (chỉ cần 15 phút)
Nhiều anh em nghĩ xây dựng thương hiệu cá nhân là một quá trình cực kỳ phức tạp, tốn thời gian. Nhưng thực tế, anh em có thể bắt đầu với chỉ 15 phút mỗi ngày, tập trung vào 3 bước đơn giản:
Bước 1: Xác định cái gì THỰC SỰ quan trọng với anh em (và nó không phải tiền!)
Trong 7 lợi ích trên, chọn 1-2 lợi ích quan trọng nhất với anh em ngay lúc này. Đây sẽ là động lực thực sự của anh em, quan trọng hơn cả tiền bạc.
Ví dụ cụ thể:
- Ngày 1: Khi về nhà tối nay, lấy tờ giấy A4, gạch đôi, bên trái viết 3 lý do anh em muốn xây dựng thương hiệu cá nhân, bên phải viết 3 nỗi sợ đang cản trở anh em.
- Ngày 2: Lướt lại các project gần đây, viết ra 3 vấn đề anh em đã giải quyết xuất sắc mà người khác có thể học hỏi được.
- Ngày 3: Mở Notes trong điện thoại, liệt kê 3 chủ đề anh em có thể chia sẻ mà không cần phải tra cứu thêm - những thứ anh em đã thành thạo.
Bước 2: Tạo nội dung đầu tiên (không cần hoàn hảo!)
Dành 15 phút để viết một bài ngắn (5-7 đoạn) về một vấn đề cụ thể trong lĩnh vực của anh em. Tập trung giải quyết một vấn đề cụ thể mà anh em đã từng gặp và cách anh em giải quyết nó.
Lịch trình đơn giản:
- Ngày 4: Giờ ăn trưa, mở điện thoại, viết phần mở đầu nêu vấn đề (2-3 đoạn). Không cần hay, cứ viết ra đã.
- Ngày 5: Lúc ngồi cà phê sáng, viết tiếp cách anh em đã giải quyết vấn đề (2-3 đoạn).
- Ngày 6: Đi xe về, viết nốt phần kết luận và bài học rút ra (1-2 đoạn).
- Ngày 7: Lúc chờ giao đồ ăn tối, đọc lại, chỉnh sửa và chuẩn bị đăng.
Mark Manson, tác giả bestseller, chia sẻ trong một bài phỏng vấn trên Creative Bloq: "Bài đầu tiên của tôi tệ đến nỗi bây giờ tôi đọc lại còn không dám tin là mình đã viết nó. Nhưng điều quan trọng nhất là tôi đã BẮT ĐẦU. Không ai bắt đầu đã giỏi cả."
Bước 3: Chia sẻ trong "vùng an toàn" trước khi mở rộng
Đầu tiên, hãy chia sẻ bài viết đó trong một không gian "an toàn" - có thể là một nhóm chuyên môn trên Facebook, LinkedIn, hay thậm chí chỉ gửi email cho 3-5 đồng nghiệp mà anh em tin tưởng.
Lịch trình tiếp theo:
- Ngày 8: Đăng bài viết lên nền tảng anh em chọn, hoặc gửi email cho 3 người bạn cùng ngành để lấy ý kiến.
- Ngày 9: Check các phản hồi (nếu có), trả lời. Nếu chưa có, nhắn tin riêng xin góp ý.
- Ngày 10: Gửi tin nhắn cảm ơn đến những người đã góp ý.
- Ngày 11-14: Mỗi ngày dành 10 phút lướt đọc và comment 2-3 bài viết của người khác trong cộng đồng chuyên môn.
Pat Flynn, người đã biến việc mất việc thành một đế chế truyền thông, nói trong podcast của mình: "Bí quyết lớn nhất trong xây dựng thương hiệu cá nhân không phải là tạo ra nội dung hoàn hảo, mà là tạo ra nội dung HỮU ÍCH và làm điều đó NHẤT QUÁN."
Theo dữ liệu từ Content Marketing Institute, người đăng nội dung nhất quán 1-2 lần/tuần trong 6 tháng đầu tiên có khả năng xây dựng thương hiệu cá nhân thành công cao hơn 330% so với người đăng không thường xuyên.
Cho những anh em muốn tìm hiểu sâu hơn
Nói tới đâu, chắc hẳn nhiều người đang tự hỏi: "Làm sao để bắt đầu con đường này một cách hiệu quả?"
Tui đã xin gợi ý 10 video từ những bậc thầy trong lĩnh vực thương hiệu cá nhân. Mỗi video này không chỉ đơn thuần là kiến thức lý thuyết, mà còn là những câu chuyện truyền cảm hứng, minh chứng sống động cho 7 lợi ích vô hình đã đề cập ở trên.
1. How To Build a Personal Brand with Chris Do
Chris Do, người sáng lập The Futur, chia sẻ cách biến kiến thức chuyên môn thành tài sản có giá trị thông qua việc chia sẻ nội dung.
Video này là minh chứng sống động cho lợi ích số 5 trong bài viết - "Học hỏi không ngừng" - khi Chris khẳng định rằng cách nhanh nhất để thông thạo một kỹ năng là dạy nó cho người khác.
2. How To Build A $1 MILLION DOLLAR Personal Brand MASTERCLASS | Rory Vaden & Lewis Howes
Lewis Howes - người từng ngủ trên ghế sofa của em trai sau khi sự nghiệp vận động viên bị hủy hoại vì chấn thương - đã xây dựng đế chế triệu đô từ con số 0.
Video này phân tích chi tiết cơ chế biến chuyên môn thành một thương hiệu có giá trị cao, đặc biệt phù hợp với lợi ích số 4 trong bài viết - "Bảo hiểm sự nghiệp".
3. AskGaryVee Episode 34: How to Build a Personal Brand from Nothing
Nếu anh em đang ở giai đoạn đầu và tự hỏi "Liệu mình có đủ 'nổi bật' để chia sẻ kiến thức không?", Gary V sẽ cho anh em câu trả lời thẳng thắn nhất.
Ổng là minh chứng sống cho việc xây dựng thương hiệu bằng cách chia sẻ kiến thức một cách chân thành, không cần phải đợi đến khi "hoàn hảo" mới bắt đầu.
4. How To Build Your Personal Brand on Social Media and YouTube — Lewis Howes Interview
Video này đi sâu vào các chiến lược cụ thể để xây dựng thương hiệu cá nhân trên từng nền tảng mạng xã hội, đặc biệt là YouTube. Nó cung cấp lộ trình chi tiết từ việc xác định giá trị cốt lõi đến cách tạo nội dung thu hút cộng đồng, phù hợp với phần "3 bước siêu đơn giản" trong bài viết.
5. The Clear Story | Cassandra Bankson and Acne.com
Đây là câu chuyện đầy cảm động của Cassandra Bankson - người đã biến nỗi đau cá nhân (mụn trứng cá nặng) thành sứ mệnh giúp đỡ hàng triệu người. Video minh họa hoàn hảo cho lợi ích số 3 và 6 trong bài viết - "Ảnh hưởng và cảm giác cuộc đời có ý nghĩa" và "Tự tin và giá trị bản thân vững vàng". Cassandra là minh chứng sống động cho việc vượt qua nỗi sợ để chia sẻ câu chuyện cá nhân.
6. Inside the mind of a master procrastinator | Tim Urban TED Talk
TED Talk này đã được xem hơn 74 triệu lần, minh họa hoàn hảo cho lợi ích số 7 trong bài viết - "Di sản và tác động lâu dài". Tim Urban đã biến ý tưởng đơn giản về sự trì hoãn thành một bài nói chuyện hài hước, dễ tiếp cận, và trở thành di sản sống mãi với thời gian. Bài học quan trọng: chia sẻ ý tưởng theo cách dễ hiểu có thể tạo ra ảnh hưởng vượt xa mong đợi.
7. How To Build an Unforgettable Brand: 3 Lessons | Marie Forleo
Marie Forleo - người từng làm nhiều công việc cùng lúc để theo đuổi đam mê - chia sẻ 3 nguyên tắc cốt lõi để xây dựng thương hiệu khó quên.
Video này đặc biệt phù hợp với phần "Tự do lựa chọn dự án và công việc yêu thích" trong bài viết, khi Marie chia sẻ cách cô đã chuyển từ "không xứng đáng nói về kinh doanh" thành người sáng lập B-School - khóa học giúp hơn 80.000 doanh nhân từ 160 quốc gia.
8. Dr. Austin Chiang: Reacting to (my own) viral MEDICAL TIKTOKS!
Dr. Austin Chiang là ví dụ điển hình về việc tạo ra con đường sự nghiệp hoàn toàn mới (GĐ Truyền thông Y tế) thông qua việc xây dựng thương hiệu cá nhân. Video thú vị này cho thấy cách một bác sĩ chuyên khoa biến kiến thức y tế phức tạp thành nội dung giải trí, dễ tiếp cận trên TikTok, minh họa hoàn hảo cho lợi ích số 1 - "Tự do lựa chọn dự án".
9. How Tim Ferriss Created His Personal Brand
Tim Ferriss - tác giả best-seller "The 4-Hour Workweek" - chia sẻ cách ông xây dựng thương hiệu cá nhân bền vững dựa trên giá trị thực sự, không chỉ để kiếm tiền.
Video này đặc biệt liên quan đến phần kết của bài viết: "Đừng xây dựng thương hiệu vì tiền. Hãy xây dựng nó vì tự do, ảnh hưởng và di sản." Tim Ferriss là minh chứng cho cách tiếp cận chân thực, bền vững này.
10. Start with why - how great leaders inspire action | Simon Sinek | TEDxPugetSound
Bài TED Talk này (với hơn 60 triệu lượt xem) là nền tảng cho mọi chiến lược xây dựng thương hiệu cá nhân bền vững. Simon Sinek giải thích tại sao việc xác định "WHY" - lý do cốt lõi của anh em - quan trọng hơn nhiều so với "WHAT" và "HOW".
Video này cung cấp nền tảng tư duy cần thiết trước khi anh em bắt đầu hành trình xây dựng thương hiệu cá nhân, đặc biệt liên quan đến phần "Xác định cái gì THỰC SỰ quan trọng với anh em" trong bài viết.
Mỗi video này đại diện cho một khía cạnh quan trọng trong hành trình xây dựng thương hiệu cá nhân, từ vượt qua nỗi sợ ban đầu đến tạo dựng di sản lâu dài. Điểm chung của tất cả những bậc thầy này là gì? Họ không xây dựng thương hiệu cá nhân chỉ vì tiền bạc, mà vì tự do, ảnh hưởng và giá trị họ mang lại cho người khác.
Tin tui đi, dành thời gian xem những video này sẽ đẩy nhanh hành trình từ "chìm nghỉm" đến "nổi bật" của anh em ít nhất 3-5 năm. Mỗi phút đầu tư vào việc học hỏi từ những người đi trước sẽ tiết kiệm cho anh em hàng tháng thử nghiệm.
Bước ra ánh sáng và là chính mình
Anh em biết không, nhiều khi những người đang có "thương hiệu cá nhân" mạnh mẽ nhất lại chính là những người ban đầu ngại ngùng nhất.
Marie Forleo, từng là một bartender và phục vụ bàn trước khi trở thành doanh nhân nổi tiếng, có một câu nói rất hay trong sách của mình: "Thế giới cần món quà đặc biệt mà chỉ mình anh em mới có. Và nếu anh em không chia sẻ nó, chúng ta sẽ không bao giờ có được nó."
Khi xây dựng thương hiệu cá nhân, anh em đang xây dựng một tài sản mà tiền bạc không thể mua được - sự tự do lựa chọn cuộc sống mình muốn.
Mỗi ngày trôi qua mà anh em chần chờ và "suy nghĩ thêm", anh em không chỉ bỏ lỡ cơ hội về thu nhập, mà còn bỏ lỡ:
- Người anh em có thể giúp đỡ
- Kết nối có thể tạo ra
- Cảm giác tự tin và giá trị bản thân
- Di sản anh em có thể để lại
Đừng xây dựng thương hiệu vì tiền. Hãy xây dựng nó vì tự do, ảnh hưởng và di sản anh em muốn để lại.
Cuộc sống quá ngắn ngủi để sống theo cách người khác mong đợi. Thời gian đã đến để anh em bước ra khỏi đám đông, không phải để kiếm nhiều tiền hơn, mà để sống cuộc đời trọn vẹn hơn, có ý nghĩa hơn, và đặc biệt là có nhiều tự do hơn.
Vì nỗi đau lớn nhất không phải là nghèo khó, mà là sống cả đời không làm chủ được chính cuộc đời mình.
Thời đại này, AI mạnh tới mức không tưởng rồi. Tất cả những gì thời đại trước cần hàng năm trời rèn luyện, đội ngũ hàng chục người hỗ trợ giờ chỉ gói gọn lại một chiếc laptop và một kỹ năng sử dụng AI thấu đáo.
Nếu muốn, anh em sẽ tìm cách
Còn không, xung quanh anh em sẽ tràn ngập lý do.
Anh em chọn cái nào?
Nguồn: Phan Thông
