Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai vừa báo cáo lên Chủ tịch UBND tỉnh về kết quả cuộc thi tuyển ý tưởng quy hoạch tổng thể cho đô thị sân bay Long Thành và vùng phụ cận. Theo đó, phương án của liên danh Viện Kiến trúc Quốc gia - Công ty Nihon Sekkei, Inc (Nhật Bản) - CTCP Tư vấn Công nghệ, Thiết bị và Kiểm định Xây dựng Coninco (liên danh VIAR-NS-Coninco) đã giành giải nhất với điểm số trung bình 82,38.
Quy hoạch tổng thể mà liên danh này đề xuất bao trùm diện tích hơn 57.000 ha, kéo dài trên ba huyện Long Thành, Thống Nhất và Cẩm Mỹ. Trong đó, khu đô thị sân bay Long Thành chiếm phần lớn diện tích, hơn 43.000 ha, bao gồm toàn bộ địa giới hành chính huyện Long Thành (13 thị xã và 1 thị trấn). Khu vực phụ cận còn lại rộng hơn 14.000 ha, bao gồm xã Lộ 25 (huyện Thống Nhất) và các xã Xuân Quế, Sông Nhạn, Thừa Đức (huyện Cẩm Mỹ).
Mô hình quy hoạch mà liên danh VIAR-NS-Coninco đề xuất là phát triển thành phố song sinh (Aerotropolis), tập trung vào việc nâng cao khả năng cạnh tranh toàn cầu. Tiến sĩ, Kiến trúc sư Hoàng Hữu Phê, đại diện liên danh này, giải thích rằng Aerotropolis là mô hình phát triển kinh tế khu vực với sân bay là trung tâm dẫn dắt sự phát triển, mở rộng ra ngoài các ranh giới của các thành phố sân bay. Theo đó, TP.HCM và đô thị Long Thành sẽ hợp tác chặt chẽ, khai thác thế mạnh để hình thành một khu vực liên kết, có khả năng cạnh tranh trên trường quốc tế, với sân bay Long Thành đóng vai trò là cửa ngõ dẫn dắt vào tương lai.
Sân bay Long Thành sẽ được thiết kế như một trung tâm năng động, kết nối với các đô thị xung quanh, bao gồm Biên Hòa, Long Khánh, Nhơn Trạch và Bà Rịa – những khu vực có dân cư đông đúc, hoạt động nông nghiệp, du lịch sinh thái, công nghiệp và logistics. Đặc biệt, hành lang công nghệ cao từ TP Thủ Đức sẽ kết nối Long Thành với TP.HCM, chỉ cách khoảng 30 km.
Quy hoạch của đô thị sân bay Long Thành chia thành 5 khu vực chính, mỗi khu đều chú trọng vào các yếu tố xanh và bền vững. Khu trung tâm thương mại CBD ven mặt nước được thiết kế để kết nối cảnh quan nước và biển Đông, đồng thời hài hòa với môi trường sinh thái từ khu sinh quyển thế giới Cần Giờ. Khu phức hợp văn hóa nằm gần đó, là không gian kết nối giữa khu CBD và các khu sáng tạo công nghệ cao, nơi nghiên cứu và phát triển được ưu tiên.
Tổ hợp hành chính mới cũng là một phần trong chiến lược chuyển đổi từ các khu công nghiệp hiện hữu, tạo ra không gian đô thị hành chính hiện đại cho Long Thành, đồng thời liên kết với chuỗi đô thị sáng tạo của TP Thủ Đức, thu hút đầu tư và phát triển kinh tế. Khu vực phía Tây Bắc của đô thị sẽ được quy hoạch thành thành phố y sinh, một không gian phát triển hòa hợp với thiên nhiên, kết hợp nông nghiệp công nghệ cao và môi trường sống chất lượng.
Một khu nghỉ dưỡng ven hồ, dựa trên cảnh quan tự nhiên của hồ Suối Quýt và hồ Bàu Cạn, sẽ được phát triển thành điểm đến du lịch và nghỉ dưỡng cao cấp. Ngoài ra, một khu đô thị phát triển logistics tập trung cũng là một phần trong quy hoạch tổng thể.
Thủ tướng Phạm Minh Chính, trong lần kiểm tra hiện trường dự án vào tháng 12/2024, đã chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai triển khai quy hoạch phát triển đô thị sân bay Long Thành, mở rộng ra cả huyện Long Thành và một phần huyện Nhơn Trạch.
Trên thế giới, nhiều quốc gia đã thành công với mô hình đô thị sân bay, như Amsterdam Schiphol (Hà Lan), Frankfurt (Đức), Changi (Singapore) và Dubai. Đô thị Long Thành dự kiến sẽ đạt tiêu chuẩn đô thị loại III trước năm 2030 và loại II sau năm 2030. Quy mô dân số ước tính sẽ đạt 340.000-370.000 người vào năm 2030 và khoảng 480.000-500.000 người vào năm 2045.
Tỉnh Đồng Nai dự kiến sẽ chọn đơn vị lập đồ án quy hoạch tổng thể vào tháng 6/2025 và triển khai quy hoạch phân khu vào tháng 9/2025.
