Tăng trưởng hay không, cứ ra đường, ra chợ là biết ngay, buồn lắm, đìu hiu lắm, sức mua của dân yếu lắm. Tăng trưởng chỉ có ở trên TV trên báo, trên đài thôi. Cả thế giới khó khăn, tăng trưởng thấp, lẽ nào Việt Nam lại tăng trưởng cao thế. Số liệu GDP tăng là là ảo, là fake đấy.
Đấy là những gì tôi nghe thấy, đọc thấy trên mạng xã hội, trong giao tiếp trong những ngày đầu năm 2025 này.
Vậy thực sự GDP, kinh tế Việt Nam có tăng trưởng 7,02% thật không, nếu là thật thì đâu là những con số định lượng đáng tin cậy đủ để thuyết phục những cảm nhận định tính ở trên?
Đầu tiên là con số thu ngân sách (TNSNN) và thu từ hoạt động xuất nhập khẩu (XNK), hai con số định lượng và là các số liệu đáng tin cậy nhất.
Thu ngân sách nhà nước là con số tiền về kho bạc nhà nước thật, nên chỉ có thiếu chứ không có thừa, không có fake, vì fake thì lấy đâu ra tiền trong ngân khố quốc gia, lấy đâu tiền mà chi ngân sách. Tiền nộp ngân sách nhà nước liên quan trực tiếp đến GDP quốc gia vì nó liên quan đến doanh số của các doanh nghiệp và các hộ kinh doanh (thuế VAT, thuế mua bán nhà đất), liên quan đến lợi nhuận, thu nhập của doanh nghiệp và người lao động (thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế mua bán nhà đất).
Vậy thu ngân sách nhà nước năm 2024 tăng bao nhiêu? Xin thưa trong khi các sắc thuế vẫn giữ nguyên, thậm chí thuế VAT từ 10% tạm giảm xuống 8% thế mà thu ngân sách nhà nước lại tăng 16,2%, trong khi GDP chỉ tăng có 7,02% thôi. Như vậy TNSNN tăng cao hơn tăng trưởng GDP những 9,18%.
Xuất nhập khẩu là số liệu đếm tại các cửa khẩu theo lượng hàng hoá thông quan, cũng là số liệu tin cậy, chỉ có thiếu (thiếu hàng hoá buôn lậu) chứ không có thừa, không có fake.
Vậy XNK năm 2024 tăng bao nhiêu? Xin thưa XNK tăng 15,4%, trong đó xuất khẩu tăng 14,3%, nhập khẩu tăng 16,7%.
Vậy thì lý giải như thế nào về hiện tượng nhiều doanh nghiệp phá sản, dừng hoạt động, nhiều doanh nghiệp, nhiều người kinh doanh kêu khó khăn, nhiều mặt bằng trên các con phố trung tâm bị trả lai, cho thuê ế ẩm?
Tôi cho rằng lý do như sau: Chúng ta đang bước vào giai đoạn kinh tế số, thương mại điện tử (mua bán online) đang tăng trưởng cao, năm 2024 thương mại điện tử tăng trưởng trên 20%, với qui mô lên đến trên 1,5 triệu tỷ đồng, riêng tiền nộp ngân sách từ TMĐT đã lên đến 116 ngàn tỷ đồng. Chính những người bán hàng online đã lấy mất khách của các cửa hàng bán lẻ trên các con phố lớn, dẫn đến việc những người bán lẻ trên các cửa hàng mặt phố bị thua lỗ, phải trả lại mặt bằng. Những người bán online thu nhập tăng, thậm chí nhiều người tăng rất cao thì im im mà bán tiếp, còn người kinh doanh theo phương thức cũ thì kinh doanh kém đi và chính là những người thấy kinh tế đi xuống và là những người than thở về kinh tế khó khăn nhiều nhất.
Còn khá nhiều lý giải nữa, nhưng tựu trung lại tôi cho rằng là đây là giai đoạn chuyển đổi, giai đoạn phân hoá, là giai đoạn mà khá đông doanh nghiệp và người kinh doanh gặp khó khăn, doanh thu, lợi nhuận và thu nhập đi xuống, nhưng ngược lại lại có rất đông người kinh doanh có doanh thu, lợi nhuận tăng trưởng cao. Số tăng trưởng cao đông hơn sẽ bù đắp cho số không tăng trưởng và tăng trưởng thấp, để tổng lại cả quốc gia vẫn tăng trưởng.
