Theo quy định mới, kể từ ngày 1/7, những trường hợp chuyển tiền nhầm vào tài khoản của người khác có thể yêu cầu ngân hàng khóa tài khoản nhận tiền. Quy định này nằm trong Nghị định số 52/2024, vừa được ban hành, về thanh toán không dùng tiền mặt. Nghị định này cũng nêu rõ cách mở và sử dụng tài khoản thanh toán, cùng với các trường hợp tài khoản bị phong tỏa. Hiệu lực của nghị định bắt đầu từ ngày 1/7/2024.
Theo nghị định, tài khoản thanh toán có thể bị phong tỏa một phần hoặc toàn bộ trong các trường hợp sau:
1. Khi có thỏa thuận trước giữa chủ tài khoản và tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán hoặc theo yêu cầu của chủ tài khoản.
2. Khi có quyết định hoặc yêu cầu bằng văn bản từ cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
3. Khi tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán phát hiện nhầm lẫn khi ghi có vào tài khoản của khách hàng, hoặc khi có yêu cầu hoàn trả tiền do nhầm lẫn từ tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán. Số tiền bị phong tỏa không được vượt quá số tiền nhầm lẫn.
4. Khi có yêu cầu phong tỏa từ một trong các chủ tài khoản thanh toán chung, trừ khi đã có thỏa thuận trước bằng văn bản giữa tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán và các chủ tài khoản chung.
Nghị định cũng quy định việc chấm dứt phong tỏa tài khoản thanh toán được thực hiện khi: Có thỏa thuận bằng văn bản giữa chủ tài khoản và tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán; có quyết định chấm dứt phong tỏa từ cơ quan có thẩm quyền; đã xử lý xong các sai sót, nhầm lẫn trong thanh toán; có yêu cầu chấm dứt phong tỏa từ tất cả các chủ tài khoản chung hoặc theo thỏa thuận trước bằng văn bản giữa tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán và các chủ tài khoản chung.
Ngoài ra, nghị định nêu rõ rằng tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán, chủ tài khoản và cơ quan có thẩm quyền nếu thực hiện hoặc yêu cầu phong tỏa tài khoản trái pháp luật gây thiệt hại cho chủ tài khoản thì phải chịu trách nhiệm bồi thường theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, nghị định cũng nêu rõ rằng tài khoản thanh toán sẽ được đóng trong các trường hợp sau: khi chủ tài khoản yêu cầu và đã hoàn thành mọi nghĩa vụ liên quan đến tài khoản; khi chủ tài khoản là cá nhân đã qua đời hoặc bị tuyên bố là đã qua đời; khi tổ chức sở hữu tài khoản chấm dứt hoạt động theo quy định pháp luật; khi chủ tài khoản vi phạm các hành vi bị cấm liên quan đến tài khoản thanh toán; khi có thỏa thuận trước bằng văn bản giữa chủ tài khoản và tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán; hoặc trong các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
