Mới đây, dư luận rúng động trước thông tin Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ Xây dựng Việt Hân Sài Gòn, doanh nghiệp từng dính líu đến vụ chuyển nhượng khu “đất vàng” của Vinafood II, đang nợ hơn 467 tỷ đồng tiền thuế, dẫn đầu danh sách các doanh nghiệp nợ thuế lớn nhất tại TP.HCM.
Nợ thuế khủng và dấu hỏi về dòng tiền
Thông báo số 1127/TB-TCS1 ngày 25/7 của Chi cục Thuế Cơ sở 1 TP.HCM đã công khai danh sách 679 doanh nghiệp chây ì thuế, trong đó Việt Hân Sài Gòn là cái tên đứng đầu với số nợ vượt ngưỡng 467 tỷ đồng, một con số đáng báo động, đặc biệt khi doanh nghiệp này từng là “mắt xích” trung tâm trong thương vụ thâu tóm đất công gây thất thoát tài sản nhà nước nghiêm trọng.
Từ đất công đến “sân sau” - Hành trình chuyển nhượng gây tranh cãi
Việt Hân Sài Gòn ra đời năm 2015 như một liên danh giữa Công ty Việt Hân (do ông Đinh Trường Chinh làm Chủ tịch) và Vinafood II, nhằm “hợp thức hóa” việc chuyển nhượng 4 khu đất công đắc địa tại các địa chỉ: 33 Nguyễn Du và 34, 36, 42 Chu Mạnh Trinh (quận 1, TP.HCM).
Theo kết luận điều tra, các khu đất này vốn thuộc sở hữu nhà nước và có mục đích sử dụng rõ ràng. Tuy nhiên, dưới vỏ bọc “liên doanh đầu tư”, ông Chinh cùng với ông Huỳnh Thế Năng (khi đó là Tổng Giám đốc Vinafood II) đã “lách luật”, thực hiện chuyển nhượng không thông qua đấu giá, hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định quản lý tài sản công.
Mặc dù giá trị khu đất được định giá khoảng 766 tỷ đồng, nhưng Vinafood II đã chuyển nhượng cho Việt Hân Sài Gòn với giá chỉ 730 tỷ đồng – thấp hơn giá trị đầu tư. Thậm chí, sau khi “hợp thức hóa” quyền sở hữu, Vinafood II còn bán nốt phần vốn góp còn lại mà không có sự chấp thuận của cơ quan chức năng.
Thủ thuật chuyển nhượng “lòng vòng” và khoản lợi nhuận bí ẩn gần 1.000 tỷ đồng
Sau khi nắm toàn bộ quyền sở hữu Việt Hân Sài Gòn, ông Đinh Trường Chinh nhanh chóng thực hiện hàng loạt giao dịch “làm sạch”, chuyển nhượng 99% vốn góp sang cho người em họ Hoàng Ngọc Cẩm Hồng và sau đó sang CTCP Bất động sản Mùa Đông (do bà Nguyễn Thị Phi Oanh làm Chủ tịch).
Giá trị chuyển nhượng theo trình tự đã tăng chóng mặt:
Từ 792 tỷ đồng => 1.683 tỷ đồng => 2.200 tỷ đồng, tạo ra khoản chênh lệch lợi nhuận gần 1.000 tỷ đồng.
Điều tra sau đó xác định ông Chinh là người hưởng lợi thực sự, trong khi bà Cẩm Hồng chỉ đóng vai trò trung gian để che mắt cơ quan quản lý.
27.400 tỷ đồng vay ngân hàng và cảnh báo rủi ro tín dụng
Đáng chú ý, quyền sử dụng 4 khu đất vàng nói trên đã được thế chấp tại Ngân hàng SCB để thực hiện 27 hợp đồng tín dụng, với tổng số tiền lên đến hơn 27.400 tỷ đồng. Điều này khiến nhiều chuyên gia đặt dấu hỏi lớn về rủi ro tín dụng, nguy cơ thất thoát tài sản nhà nước, và khả năng thu hồi nợ của hệ thống ngân hàng nếu tài sản thế chấp bị thu hồi.
Tháng 8/2022, UBND TP.HCM đã ra quyết định thu hồi 4 khu đất và giao lại cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất TP quản lý, nhưng hệ lụy pháp lý và tài chính của thương vụ này vẫn còn rất lớn.
Các bị can chính và cáo trạng hình sự
Hiện tại, Viện Kiểm sát Nhân dân TP.HCM đã hoàn tất cáo trạng, truy tố:
- Huỳnh Thế Năng - cựu TGĐ Vinafood II
- Đinh Trường Chinh - cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP Phát triển và Kinh doanh nhà
- Nguyễn Thọ Trí - cựu Phó TGĐ Vinafood II
Tội danh: “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Vụ việc không chỉ cho thấy lỗ hổng trong công tác giám sát tài sản công mà còn là minh chứng rõ nét về cách các nhóm lợi ích lợi dụng kẽ hở pháp luật để trục lợi. Hệ lụy kéo dài tới nay là hơn 467 tỷ đồng tiền thuế không được nộp, tài sản thế chấp ngân hàng đối mặt rủi ro pháp lý, trong khi khu “đất vàng” vẫn chưa được khai thác đúng tiềm năng vì vướng tranh chấp pháp lý kéo dài.
