Từ cậu bé mồ côi cha ông Nguyễn Thanh Mỹ phải đi kiếm sống bằng mọi nghề, khuân vác ngoài bến cảng, bán cà rem đến bánh mì… kiếm tiền giúp mẹ nuôi em. Bao năm tháng lênh đênh xứ người, kiếm sống bằng nghề rửa bát, đi dạy kèm… để học tập và vươn lên, trở thành tiến sĩ khoa học năng lượng và vật liệu.
Lọt vào đội ngũ lãnh đạo các tập đoàn danh tiếng thế giới như IBM, Kodak, Almaden research Center… với hơn 60 bằng phát minh sáng chế vật liệu hóa học quang điện tử, trong đó xuất sắc nhất là bản in offset CTP nhiệt đã đóng góp quan trọng vào lợi nhuận của nhà sản xuất và ngành in thế giới.
Tất cả nỗ lực của ông cũng chỉ để một ngày được trở về Trà Vinh, tạo lập công ty của riêng mình, xây trường học, bệnh viện,…
Tập đoàn Mỹ Lan hiện có nhiều đối tác ở Hoa Kỳ, Canada, Singapore, Nhật Bản, với bốn công ty thành viên gồm công ty hóa chất Mỹ Lan, công ty sản xuất vật tư ngành in Mỹ Lan, công ty quang điện tử và công ty American Dye Source ở Canada với hơn 500 nhân viên ở độ tuổi dưới 27. Mỹ Lan hiện tăng trưởng ở mức ba con số, được các chuyên gia trên thế giới đánh giá cao về công nghệ và sử dụng rộng rãi.
Không dừng lại, ông lại quyết định khởi nghiệp lần thứ ba ở tuổi 60 với Rynan Agrifoods, công ty sản xuất phân bón thông minh giúp Việt Nam phát triển nông nghiệp thông minh trong điều kiện biến đổi khí hậu, giúp tăng doanh thu cho người nông dân, đồng thời giảm tối đa lượng khí thải ra do canh tác hóa học.
Tiếp tục tái khởi nghiệp ở tuổi 60 với nông nghiệp thông minh, ông là minh chứng sống động nhất về sức sáng tạo, sự khác biệt, và một tinh thần bất khuất trong mọi nghịch cảnh.
Dưới đây là những chia sẽ rất tâm huyết, đầy đủ của Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ, Chủ tịch Mỹ Lan Group về khởi nghiệp.
1. Con người khởi nghiệp. Cần 4 cái CÓ
⭐Sức khoẻ và sự hấp dẫn
- Sức khoẻ là quan trọng nhất, không khoẻ là không làm được gì nói chung và khởi nghiệp nói riêng. Nếu không khoẻ thì hãy đợi khi khoẻ, nếu có bệnh thì chữa lành bệnh rồi hãy khởi nghiệp. Nên nhớ làm gì cũng ưu tiên sức khoẻ là hàng đầu.
- Sự hấp dẫn là gì? Là nói người ta mê, người ta yêu, người ta tin, từ đó người ta móc tiền m.ua không do dự. Nói cách khác người khởi nghiệp phải có khả năng thuyết phục người khác. Nhưng nói cái mình đã làm được, có khả năng làm, khác với nổ hay thùng rỗng kêu to. Muốn hấp dẫn phải tập, rèn luyện kỹ năng ( bên cạnh tài năng thiên bẩm). Nên tạo dựng nhân hiệu tốt ngay từ đầu.
⭐Thói quen tốt:
- Là tính kỷ luật, có trách nhiệm, đúng giờ. Nhà giàu hay đi sớm, đại gia thường đúng giờ và người nghèo thì luôn đi trễ. Mình muốn giàu, muốn đại gia thì không nên đi trễ, thất hứa, vô trách nhiệm. Nói rộng ra trong hùn hạp làm ăn, cổ đông, tuyển nhân viên về làm cũng chọn những người có phẩm chất này.
⭐Tâm tốt:
- Là phải có 1 trái tim to, một tấm lòng vĩ đại. Khi làm, phải nghĩ rằng tôi làm cái này vì bà con quê tôi, đất nước tôi như giúp người nghèo có việc làm, đầu ra cho nông sản, giúp trẻ em nghèo tới trường. Đừng nghĩ tới việc tôi làm cái này tôi được gì, mỗi tháng kiếm bao nhiêu tiền, bao giờ tôi giàu.
⭐Nhiều tài lẻ
- Giai đoạn khởi nghiệp vốn ít buộc mình phải tự làm mọi thứ. Nên phải đa năng, nhiều tài lẻ. Đăng ký công ty không biết đi tới cơ quan nào, kê khai thuế cũng mù mờ, máy hư cũng không biết sửa, điện hư cũng bó tay thì sẽ rất vất vả. Nếu thuê người thì tốn tiền nhiều. Nên ai có khả năng làm...thợ đụng (đụng gì làm đó, đụng gì cũng biết làm) thì tốt hơn. Nên phải chịu khó tập làm và học làm, làm rồi sẽ giỏi.
2. Ý tưởng khởi nghiệp. Đến từ 4 NGUỒN:
⭐Làm đúng cái đang sai: Ý tưởng khởi nghiệp rất nhiều, hằng ngày quan sát cuộc sống xung quanh có hàng trăm ý tưởng. Vậy thì chúng ta xem thử người ta đang sai cái gì mình làm lại cho đúng (thành mô hình mới của mình). Ví dụ khi thấy người ta nuôi tôm, tôi tự hỏi tại sao người Việt mình đa phần ăn tôm bẩn trong khi Việt Nam đứng thứ 3 về xuất khẩu tôm trên thế giới, rõ ràng có cái gì sai ở đây. Sau đó tôi khởi nghiệp với mô hình nuôi tôm “đạo đức”: từ ao nuôi tới bàn ăn.
⭐Làm tốt hơn cái đang tốt: Người khác làm sản phẩm A tốt nhưng mình nghiên cứu xem có thể làm tốt hơn họ không. Ví dụ máy in dập ngày sản xuất thị trường làm nhiều rồi, cũng có máy tốt nhưng tôi suy nghĩ làm ra cái máy tốt hơn cái máy tốt đó. Khách hàng luôn đòi hỏi sản phẩm tốt hơn cái họ đang dùng.
⭐Làm có cái chưa có: Cái nào người ta chưa làm thì mình làm. Trà Vinh bị ngập mặn, tôi xây dựng mạng lưới quan trắc, chỉ với chiếc điện thoại nông dân sẽ biết nước nào bị nhiễm mặn .
⭐Làm 1 cái trở thành dấu ấn: Là cái đi liền với tên tuổi mình mà hễ nhắc tới là người ta nhớ ngay, gắn liền với thương hiệu cá nhân. Khởi nghiệp gia đoạn đầu có thể làm ra nhiều sản phẩm như cái tiệm tạp hóa nhưng phải chọn 1 sản phẩm làm thương hiệu và đưa nó lên đỉnh.
🗣️Làm đúng cái đang sai thì rất dễ. Làm tốt hơn cái đang tốt thì cần dùng trí tuệ. Làm có cái chưa có đòi hỏi sự sáng tạo. Còn làm 1 cái trở thành dấu ấn thì phải phấn đấu cả một đời.
3. Vốn khởi nghiệp. Có 4 cái CẦN
⭐Thời gian: Là cái quan trọng nhất. Ai cũng có 24h/ ngày như nhau, rất công bằng, nên ai biết quản lý thời gian, sắp xếp thứ tự ưu tiên, tận dụng thời gian hiệu quả người đó dễ thành công hơn. Khởi nghiệp mà sáng ra cà phê tán dóc tới 10 giờ, chiều 4h đã đi nhậu thì...thua.
⭐Kinh nghiệm,: Không ai mới làm đã giỏi, mà làm để giỏi. Càng làm càng có kinh nghiệm.
⭐ Kiến thức: Tự mày mò, học hỏi qua nhiều nguồn. Thời đại 4.0 rồi, muốn biết gì cũng dễ.
Tuy nhiên mình có thể đi thuê người khác có kinh nghiệm và kiến thức làm cho mình. Hoặc không có tiền thì dùng sức hấp dẫn của bản thân để mượn người khác làm giúp.
⭐Tiền: Thoạt tiên ai cũng nghĩ tiền quan trọng nhất nhưng theo tôi nó chỉ xếp thứ 4. Vì sao? Vì khi cha mẹ sinh mình ra đã để sẵn 1 ngàn tỷ trong đầu mình. Cần tiền thì phải suy nghĩ, động não. Khi cần tiền đừng nghĩ vội tới nhà băng, ngân hàng hay vay mượn mà hãy đào nó ra từ trong đầu mình, càng đào càng ra. Tất cả kho báu là ở trong đầu mình.
4. Mô hình khởi nghiệp. Có 4 cái BIẾT
⭐ Đối tượng khách hàng: Làm ra sản phẩm trước tiên phải xác định bán cho ai, phân khúc nào, khu vực nào....để cho ra sản phẩm phù hợp. Hoặc làm ra rồi thì tiếp cận, tiếp thị cho đúng. Một sản phẩm tốt chưa chắc là bán tốt nếu sai đối tượng khách.
Ban đầu tôi làm phân bón thông minh bán cho dân trồng lúa nhưng không hiệu quả. Sau đó tôi chuyển qua bán cho dân trồng hoa thì hiệu quả hơn. À, thì ra đối tượng của mình là người trồng hoa, cây cảnh. Nhưng tôi vẫn thương nông dân nên 50% bán cho trồng lúa, 50% bán cho trồng hoa.
⭐Giá trị mình tạo ra: Nếu làm cái mà ai cũng làm được thì tìm cách hạ giá tốt nhất. Nếu làm ra cái mà người ta không làm được thì phải bán giá thật cao. Phải biết giá trị mình tạo ra bao nhiêu để bán đúng giá.
⭐Tiếp thị chữ "Tại sao". Simon Sinek có nói:
"People don't buy what you do; they buy why you do it". Khách hàng không quan tâm bạn tạo ra sản phẩm gì mà quan tâm tại sao bạn tạo ra sản phẩm ấy. Trả lời cho họ câu "Why" chứ không phải "What"
Nuôi tôm tôi không nói tôm mình to hơn, sạch hơn mà nói tôi nuôi tôm này vì muốn cho người Việt không phải ăn tôm bẩn.
⭐Bán cái không có: Nghĩa là bán lòng tin, bán tình yêu thương. Khách hàng dùng lý trí để phán xét nhưng khi quyết định mua thì dùng trái tim. Trở lại vấn đề, SỨC HẤP DẪN LÀ QUAN TRỌNG NHẤT, KHÔNG HẤP DẪN THÌ ĐỪNG KHỞI NGHIÊP. Bán hàng không phải là lấy được tiền của khách mà phải lấy được TIM họ.
5. Thời điểm khởi nghiệp. Có 4 cái ĐÚNG:
⭐Đúng thời điểm: Đúng lúc
⭐Đúng đội ngũ: Là những người cộng sự, team của mình. Công ty mạnh khi team mạnh. Công ty mạnh khi team giỏi.
⭐Đúng nơi
⭐Đúng tiến độ
Tóm lại ĐÚNG THỜI ĐIỂM là yếu tố quan trọng nhất trong 5 yếu tố. Có con người giỏi, có ý tưởng tốt, có mô hình hay, có vốn mạnh nhưng không đúng thời điểm cũng thất bại. Năm 1992 tôi lập công ty năng lượng mặt trời ở Mỹ thất bại vì quá sớm. Người xưa thâý ai thành công hay tặc lưỡi :"Thằng ấy có thời thiệt". Thời ở đây là thời điểm.
Khởi nghiệp không khó, các bạn hãy ghi nhớ những lưu ý dưới đây:
✌️Nghĩ lớn lên, đừng nghĩ nhỏ
✌️ Coi cái nào thị trường đủ lớn, biên độ lợi nhuận rộng thì làm, và làm lớn, đừng làm cái nhỏ lẻ, lời không bao nhiêu.
✌️Tận dụng hết mọi nguồn lực để kiếm tiền. Ví dụ tôi nuôi tôm nhưng tôi không chỉ bán tôm, tôi bán điện, tôi bán cơm, tôi bán cổ phiêú cổ phần.
✌️Đăng ký bản quyền là cần thiết, đó là thứ vô giá, đừng sợ tốn tiền.
✌️Làm gì cũng nghĩ vì bà con làng xóm, vì nhân viên, vì quê hương đất nước thì không bao giờ thất bại.
✌️ "Khách hàng là cha, cổ đông là mẹ, ngân hàng là tình nhân, quan chức chính phủ là chú bác, nhà cung cấp là anh chị em, nhân viên là bầy con mọn. Còn các đối thủ cạnh tranh là hàng xóm láng giềng".
🤝Các bạn share liền những bài học vô giá này về tường nhà mình để nhiều người, nhất là khởi nghiệp cùng đọc nha. Hay tới từng câu, từng chữ. Hiếm khi gặp và nghe chú chia sẻ cặn kẽ như vậy.
Tác giả: Minh Nga
