Nếu anh em "học lắm xem nhiều" mà đời chả khá hơn, hãy học tỷ phú Bill Gates với bí mật "5 giờ sáng"
Bài dành cho anh em nào đang dốc sức xem YT, đọc sách, tham gia hàng tá khóa học,... nhưng kết quả chỉ đang dừng lại ở mức biết. Còn kết quả thì chưa thấy gì.
Anh em cảm thấy bất công khi mình bỏ nhiều công sức đến thế, trong khi đứa khác suốt ngày nhàn hạ mà lại tiến bộ thần tốc (cả thu nhập lẫn vị trí).
Vấn đề là anh em đang tiếp cận sai phương pháp (giống tui đã từng). Và anh em sẽ có được chìa khóa để unlock bản thân với bí mật của siêu tỷ phú Bill Gates.
(Bài này sẽ cho anh em góc nhìn mới và cách để mình tự lên level một cách khét lẹt. Bài này vẫn dài khoảng 9' và luôn ưu tiên đọc một mạch, chưa đọc được thì save để đó tối đọc hen)
Tui từng bỏ ra hơn 20 chục giờ để học làm game, code, vẽ 3d pixel,... xong rồi cuối cùng bỏ đó. Gần như giờ tui không còn nhớ tí gì về những thứ tui đã học. Tui tin rằng nhiều anh em cũng giống tui, mình bỏ nhiều thời gian (và tiền bạc lẫn chi phí cơ hội) ra cho những thứ mà mình nghĩ là quan trọng (tại thời điểm đó) nhưng rồi tới cuối cùng mình xếp nó vào xó quên lãng lúc nào không hay.
Tui đã sai như thế (mà không hề nhận ra) cho đến khi tình cờ phát hiện ra phương pháp học tập của Bill Gates - người đọc 50 cuốn sách mỗi năm. Và quan trọng là ổng nhớ và áp dụng được phần lớn kiến thức từ những cuốn sách đó.
Ổng không chỉ là một thiên tài công nghệ mà còn là một cái "máy học" không ngừng nghỉ. Điều quan trọng x2 nữa là thành công của ổng hoàn toàn không do may mắn hay thiên tài bẩm sinh, mà chủ yếu đến từ cách ổng tiếp cận việc học.
Bill Gates, với khối tài sản 130 tỷ đô, đã từng nói tại Trường Kinh doanh Columbia: "Đọc 500 trang như thế này mỗi ngày. Đó là cách kiến thức hoạt động. Nó tích lũy, giống như lãi kép. Tất cả các bạn đều có thể làm được, nhưng tôi đảm bảo không nhiều người trong số các bạn sẽ làm điều đó".
Tại sao đa số anh em mình học nhiều mà không được bao nhiêu?
Vấn đề không phải là anh em lười biếng hay kém thông minh. Thật sự không phải vậy. Đó là vì chúng ta đang bị kẹt trong "bẫy học tập hiện đại" - học nhiều nhưng không sâu, tiếp thu rộng nhưng không chuyên, và thường xuyên bị gián đoạn bởi hàng tá thông báo từ điện thoại.
Nghiên cứu của Đại học Stanford chỉ ra rằng não bộ chúng ta không thực sự "đa nhiệm" được như chúng ta tưởng. Mỗi lần chuyển từ việc học sang việc kiểm tra điện thoại, não phải mất 23 phút để tập trung trở lại hoàn toàn. Nghĩa là cứ mỗi lần nhấc điện thoại lên, chúng ta đã đánh mất gần nửa tiếng học tập hiệu quả!
Hơn nữa, xã hội hiện đại đã tạo ra ảo tưởng rằng việc học phải nhanh, phải dễ, và phải luôn thú vị.
Nhưng như Warren Buffett - người bạn thân của Bill Gates, một sói già phố Walls với khối tài sản khổng lồ nói: "Không có thang máy dẫn đến thành công. Anh phải leo cầu thang."
Vấn đề không phải là chúng ta không muốn tiến bộ, mà là chúng ta đang tiếp cận việc học sai cách. Mình đang leo cầu thang sai cách (huhu)
Bí mật 1: Không phải đọc nhiều, mà phải đọc sâu
Bill Gates không chỉ đơn thuần "đọc" sách. Ổng "tương tác" với sách.
Theo vợ ổng, Melinda Gates, Bill có thể đọc khoảng 150 trang mỗi giờ - một tốc độ đáng kinh ngạc. Nhưng điều khiến việc đọc của ổng khác biệt không phải tốc độ, mà là cách ổng tương tác với nội dung.
Gates thường cầm bút trong tay khi đọc, ghi chú trên lề sách hoặc trên một tờ giấy nhớ. Nếu không đồng ý với điều gì, ổng viết rất nhiều ở lề. Đôi khi điều này làm quá trình đọc trở nên lâu hơn, nhưng chính sự tương tác chủ động này giúp ổng ghi nhớ và hiểu sâu hơn.
Nên khi đọc, anh em hãy thử tự hỏi: 'Tui đồng ý với điều này không? Làm sao tui có thể áp dụng nó? Có điểm nào còn thiếu sót không?'
Bill Gates nói trong một bài phỏng vấn, đây không phải là đọc thụ động mà là một cuộc đối thoại với tác giả.
Thay vì cố gắng đọc thật nhiều sách, anh em hãy thử:
- Dành ít nhất 1 giờ mỗi lần đọc (Gates nói cần ít nhất 1 giờ để thực sự "vào guồng")
- Đánh dấu các ý quan trọng và ghi lại suy nghĩ của mình
- Sau mỗi chương, dừng lại và tóm tắt những gì vừa đọc bằng lời của chính mình
- Tìm cách kết nối kiến thức mới với những gì anh em đã biết
Tui đã thử phương pháp này với cuốn sách gần đây về tâm lý học kinh doanh. Thay vì đọc một mạch 30-40 trang như trước, tui chỉ đọc 5 trang nhưng ghi chú kỹ lưỡng. Phần nào hay tui còn mở AI lên trao đổi và thảo luận với nó để hiểu sâu hơn.
Kết quả là như anh em thấy nè, khi nhắc về các chủ đề cụ thể, tui khá dễ dàng trong việc liên kết kiến thức của nhiều người, nhiều lĩnh vực lại với nhau. Khi thuyết phục người khác cũng dễ dàng hơn rất nhiều nữa.
Câu hỏi quan trọng là: Anh em có sẵn sàng đọc ít hơn (nhưng sâu) để học được nhiều hơn không?
Bí mật 2: Sức mạnh của "Tuần Tư duy" - Chiến lược đưa Bill Gates vượt xa phần còn lại
Một trong những bí mật ít được biết đến của Bill Gates là "Tuần Tư duy" (Think Weeks). Mỗi năm hai lần, ổng dành một tuần để tự cô lập mình trong một cabin, tránh xa công nghệ và xã hội. Trong thời gian này, ổng tập trung hoàn toàn vào việc đọc sách và suy nghĩ sâu sắc về những ý tưởng mới.
Không điện thoại. Không cuộc họp. Không mạng xã hội. Chỉ có ổng, những cuốn sách, và thời gian để suy ngẫm.
Những ý tưởng nảy sinh trong "Tuần tư duy" đã ảnh hưởng đến nhiều quyết định quan trọng tại Microsoft và Quỹ Gates. Ví dụ, chính trong một "Tuần tư duy" năm 1995 mà Gates viết bản ghi nhớ nổi tiếng "Internet Tidal Wave", định hướng lại toàn bộ chiến lược của Microsoft để tập trung vào internet - một quyết định đã cứu công ty khỏi việc bị đào thải.
Anh em có thể nghĩ: "Tui đâu có thời gian cả tuần như Bill Gates!". Đúng vậy, nhưng anh em có thể bắt đầu với "Ngày Tư duy" hoặc thậm chí "Buổi tối Tư duy". Điểm mấu chốt là tạo ra thời gian không bị gián đoạn để suy ngẫm sâu sắc.
Thử tưởng tượng: Một ngày Chủ nhật không điện thoại, không tivi, không mạng xã hội. Chỉ có anh em, một vài cuốn sách hay, và một cuốn sổ để ghi lại ý tưởng. Điều gì sẽ xảy ra khi não bộ của anh em cuối cùng cũng có không gian để suy nghĩ?
Warren Buffett khi áp dụng chiến lược này, ổng nói: "Tôi đọc 500 trang mỗi ngày. Đó là cách kiến thức hoạt động, nó tích lũy, giống như lãi kép."
Nên anh em hãy cân nhắc: Bắt đầu với 3 giờ mỗi tuần, hoàn toàn không bị gián đoạn, dành cho việc đọc sâu và suy ngẫm. Anh em sẽ ngạc nhiên về số lượng ý tưởng xuất hiện khi não bộ được cho không gian để tư duy. (Trên YT nhiều nhà sáng tạo gọi chế độ này là monkmode á)
Bí mật 3: Quy tắc 5 giờ sáng - Tận dụng thời gian quý giá nhất trong ngày
Vậy "Triết lý 5 giờ sáng" của Bill Gates là gì?
Gates thường bắt đầu ngày mới với việc tập thể dục trên máy chạy bộ trong khoảng một giờ, trong thời gian đó ổng xem các video giáo dục.
Sau đó, ổng cập nhật tin tức bằng cách đọc các tờ báo như The New York Times, The Wall Street Journal và The Economist. Đôi khi, ổng còn dành một giờ đầu tiên trong ngày để đọc sách.
Điểm mấu chốt ở đây là: Gates sử dụng những giờ đầu tiên trong ngày - khi tâm trí còn tỉnh táo nhất - cho việc học tập và phát triển bản thân, không phải để kiểm tra email hay lướt mạng xã hội.
Elon Musk cũng từng chia sẻ: "Tôi thường dậy lúc 7 giờ sáng và dành 30 phút đầu tiên để đọc tin tức quan trọng."
Tương tự, Tim Cook - CEO của Apple thức dậy lúc 3:45 sáng để kiểm tra email, tập thể dục và chuẩn bị tinh thần cho một ngày làm việc.
(Hiểu đơn giản là đầu ngày nên học thay vì để xử lý công việc haha)
Vậy anh em có thể áp dụng "Triết lý 5 giờ sáng" như thế nào?
Không nhất thiết phải dậy lúc 5 giờ sáng. Điều quan trọng là dành những giờ đầu tiên trong ngày - khi não bộ còn tỉnh táo nhất - cho việc học tập và phát triển bản thân, thay vì tiêu tốn năng lượng quý giá này vào mạng xã hội hay tin nhắn công việc.
Tính nhanh phát: Nếu anh em dành 1 giờ mỗi sáng để đọc sách, sau một năm anh em đã có 365 giờ học tập - tương đương với 9 tuần làm việc toàn thời gian!
Tui đã thử thức dậy sớm từ 5h sáng mỗi ngày và dành thời gian đó để nghiên cứu sâu về viết nội dung, đào tạo và kinh doanh. Tới giờ tui thấy bản thân mình tiến lên rất nhiều so với năm ngoái, cả về tri thức, các kỹ năng quan trọng lẫn thành quả thực tế trong kinh doanh luôn.
Anh em muốn x10 tiến bộ thì thử luôn 3 hành động đơn giản này
Điều tuyệt vời về phương pháp của Bill Gates là anh em không cần phải là thiên tài hay tỷ phú để áp dụng. Nó hiệu quả với bất kỳ ai. Đây là 3 điều anh em có thể bắt đầu ngay hôm nay:
1.
Dành 1 giờ "không gián đoạn" mỗi ngày cho việc đọc sâu:
Tắt điện thoại, đóng tất cả các tab trình duyệt không liên quan, và cam kết đọc sâu trong 1 giờ. Thời điểm tốt nhất là buổi sáng trước khi bắt đầu ngày làm việc hoặc buổi tối trước khi đi ngủ.
2.
Thực hành "Buổi tối Tư duy" mỗi tuần:
Dành 3 giờ mỗi tuần, có thể là tối thứ Bảy hoặc Chủ nhật, để tắt hết thiết bị điện tử và dành thời gian cho việc đọc, suy ngẫm, và ghi chép. Đây là thời gian để anh em kết nối các ý tưởng và tìm ra những hiểu biết sâu sắc.
3.
Áp dụng phương pháp đọc chủ động
Khi đọc, hãy cầm bút trong tay. Đánh dấu những ý quan trọng, ghi chú suy nghĩ của anh em, và thường xuyên dừng lại để hỏi: "Làm sao tui có thể áp dụng điều này vào cuộc sống hoặc công việc của mình?"
Thay vì cố gắng học mọi thứ, hãy tập trung vào việc áp dụng một vài ý tưởng quan trọng. Như Bill Gates bảo: "Hầu hết mọi người đánh giá quá cao những gì họ có thể làm trong một năm và đánh giá thấp những gì họ có thể làm trong mười năm."
Thực hành luôn đọc và học tập sâu
Anh em thử (làm bài tập) khám phá thêm về cách học tập hiệu quả, (một cách chủ động) qua một số nguồn tham khảo thêm:
1. "How to Read a Book" của Mortimer Adler - Cuốn sách này là kim chỉ nam về cách đọc chủ động và hiệu quả
2. "Deep Work" của Cal Newport - Phân tích sâu sắc về giá trị của việc tập trung sâu trong thời đại bị phân tâm
3. "The 5 AM Club" của Robin Sharma - Khám phá lợi ích của việc thức dậy sớm cho sự phát triển cá nhân
Đừng đọc tất cả cùng lúc. Hãy chọn cuốn nào phục vụ được cho anh em ở công việc hiện tại nhiều nhất và thử áp dụng những nguyên tắc của Bill Gates vào xem sao.
Dám khác biệt để tiến xa hơn
Anh em mình, ai cũng muốn tiến bộ nhanh hơn, học hiệu quả hơn, và thu được nhiều kết quả hơn từ nỗ lực của mình. Nhưng hãy nhớ rằng, để đạt được kết quả khác biệt, anh em phải sẵn sàng làm những điều khác biệt.
Trong khi phần lớn mọi người dành buổi sáng để kiểm tra mạng xã hội, chạy theo thông báo và vội vã đi làm, anh em hãy chọn một con đường khác - con đường mà Bill Gates, Warren Buffett và nhiều người thành công khác đã đi: dành thời gian quý giá nhất trong ngày cho sự phát triển bản thân.
Rèn luyện và học tập trong thầm lặng, thành công sẽ tự lên tiếng!
Trong khi phần lớn mọi người đọc lướt qua hàng tá bài viết mỗi ngày, anh em có thể chọn đọc sâu một cuốn sách, một tác giả và tương tác với nó, thực sự học hỏi từ đó.
(nếu đọc sách thì ghi chú lại còn đọc bài thì mạnh mẽ bình luận quan điểm)
Và trong khi phần lớn mọi người dành cuối tuần để xả hơi hoàn toàn, anh em có thể dành một phần thời gian đó cho "Buổi tối Tư duy" - để suy ngẫm, kết nối các ý tưởng, và tìm ra những hiểu biết sâu sắc.
Tui không phải là chuyên gia về học tập hay thành công, chỉ là một người tò mò với việc cải thiện bản thân và may mắn được học hỏi từ những người xuất sắc đi trước.
Qua nhiều năm trong lĩnh vực kinh doanh F&B, tui nhận ra rằng những nguyên tắc học tập này nhìn có vẻ bình thường nhưng lại cực kỳ quan trọng và cốt lõi, có thể áp dụng được cho mọi lĩnh vực, từ công nghệ đến kinh doanh nhà hàng.
Hành trình học tập không phải là việc chạy nước rút. Đó là một cuộc đua marathon đòi hỏi sự kiên nhẫn, kỷ luật và nhất quán. Nên hãy dùng cách phù hợp, anh em mới có thể học hiệu quả hơn gấp nhiều lần so với phần còn lại.
Vậy đọc xong bài này,
Anh em sẽ bắt đầu từ đâu?
Dậy sớm hơn?
Dành thời gian đọc sâu?
Hay tự tạo "Buổi tối Tư duy" đầu tiên của mình?
Anh em mình ai cũng muốn thành công, trở nên khác biệt so với đám đông còn lại nhưng có bao nhiêu người thực sự sẽ hành động?
Nguồn: Phan Thông
