Hai mươi mấy năm trước, 1 lần thấy đại sứ quán Đức có mở 1 khoá học cho DN nhỏ của VN, xong tui apply, đậu, mình tự mua vé MB qua bển, còn lại họ đài thọ hết, học cỡ 3 tuần. Bên Đức bố trí phòng 2 người, tui ở chung với 1 anh chủ 1 DN có cái xưởng nhỏ (nhưng giờ mấy ngàn nhân viên). Ở chung mới thấy anh thông minh, xưa cũng từng trong đội tuyển thi toán quốc gia nên tư duy logic (đầu óc tỷ phú toàn người giỏi toán + thực tế). Anh mang theo cái nồi cơm điện nhỏ xíu xiu, bữa nào không ăn ở ngoài là tự mua gạo Thái về nấu, rau củ thì hấp lên trên, vì ăn theo Tây liên tục là mình không đi vệ sinh được, bụng mình quen ăn rau nhiều. Anh cũng có cái máy sấy quần áo mini, giặt quần áo lót là có thể sấy vài tiếng là khô (vì mấy tiệm giặt ủi họ chỉ giặt đồ lớn). Tui thấy anh sắp xếp thời gian công việc lẫn mọi thứ sao gọn gàng hợp lý lắm. Mỗi lần ngồi ăn sáng chung thì anh hay tâm sự, nói não mình phải mở, bảo thủ là không phát triển được. Ví dụ có lần anh rủ tui đi ra shop mua quần áo hiệu, mua nước hoa, nước súc miệng, chai xịt miệng để nói chuyện thơm tho. Rồi sữa rửa mặt, lotion dưỡng ẩm, son môi chống nứt chống thâm, vì khí hậu lạnh khô vầy, anh nhìn thấy anh em mình sao da dẻ cứ xám xịt, môi miệng thâm đen, không tươi mát như Việt Kiều ở đây, anh hỏi thì họ nói do họ tập gym mỗi ngày trong như là 1 sự tất yếu, rồi sử dụng mấy cái này, họ dùng từ skin care, hair care, personal care,....chứ không dùng cosmetic (mỹ phẩm) như mình nghĩ. Trước thì anh cho là mấy cái này là của đàn bà con gái, đàn ông chỉ 1 cục xà bông vừa gội đầu vừa tắm luôn, qua quýt qua loa chứ tắm lâu hay sạch sẽ thơm tho là thành đàn bà. Quần áo thì đổ lông tèm lem, cũ mèm cũng không bỏ, qua đây mới biết mua cái cây lăn băng keo để nó trơn bóng quần áo lẫn mền mùng chiếu gối. Tui nói ủa em cũng vậy, chắc mình đi từ nghèo khó đi lên, nghĩ tào lao quá. Hồi ĐH, có lần em đi với đoàn sinh viên các nước sang VN, thấy các bạn nam trong ba lô có mấy cái này, em và nhóm bạn VN bàn tán, con trai gì xài dầu gội dầu xả, chẳng nam tính gì. Sang nước ngoài mới biết là có cả mỹ phẩm và chăm sóc cơ thể cho men, doanh thu rất lớn. Hoá ra, não mình đã không mở.
Một tối thứ 7, tui thấy anh uống 1 ly cà phê to đùng thì hỏi, bộ anh ko sợ mất ngủ à, cà phê uống sáng chứ sao uống tối, trừ loại decaf mà ở đây đâu có. Anh nói tối anh nay muốn nằm suy nghĩ công việc. Thỉnh thoảng vài ba lần trong năm mình nên mất ngủ, nằm im, nhắm mắt những não vẫn tỉnh, nghĩ cái này cái kia để phát triển DN. Anh chỉ chủ động mất ngủ vào tối thứ 7 để ngày chủ nhật ngủ bù, chứ bình thường thần kinh mạnh lắm, đặt lưng xuống hô 1-2-3 là ngủ liền.
Tối tui nằm bên kia quan sát, thấy anh nằm im như thiền định, thỉnh thoảng có trở người nhẹ. Sáng tui thức dậy thì thấy anh vẫn chưa ngủ, tui ra ngoài đi chơi, anh dậy ăn uống tắm rửa xong lại ngủ bù. Chiều cỡ 3h tui ngồi trên bus trở về chỗ học, thấy anh đi bộ trong công viên gần đó, chiều nào cũng vậy, học xong là anh đi bộ, có lần gặp mặt mọi người trong lớp mà ảnh ko nhận ra, kiểu vừa đi vừa tập trung nghĩ cái gì đó. Tối đó tui thấy anh ngồi vẽ 1 đống giấy tờ trên bàn, thấy có tờ nhân sự, có sơ đồ bố trí tên người đảm nhận từng vị trí, rồi thấy có tờ ngành nghề sẽ làm, địa phương nào sẽ mở nhà máy hay resort, rồi tờ cách huy động vốn, tờ cách đột phá về marketing,...
Lúc đó anh mới mở xưởng ván ép, chỉ có dăm ba công nhân. Mà giờ đã thành tập đoàn lớn, giúp được mấy ngàn người có việc làm. Thỉnh thoảng, chúng ta thử "chủ động mất ngủ" vào tối thứ 7 (chủ nhật ngủ bù) để suy nghĩ về cách phát triển bản thân.
*Sự giàu có của cá nhân hay 1 dân tộc (giàu bền vững chứ không phải chỉ là "có tiền"), nằm ở chỗ có trí thức, có sự thông minh, có sự lanh lợi, có sự hành động thực tế. Nghĩ được, vẽ ra được thì phải triển khai làm được.
www.facebook.com/antruacungtony/
