Đã bao đời, hầu hết người hâm mộ bóng đá tại Việt Nam đều tưởng rằng, chỉ có các đài truyền hình mới có quyền mua các bản quyền thể thao – đặc biệt là bóng đá để chiếu trên các kênh truyền hình và các nền tảng mạng xã hội hay OTT. Không phải bởi họ vô tri, mà bởi thực trạng đó kéo dài đã vài chục năm và mãi chẳng có gì thay đổi khiến mọi người lầm tưởng là nó không thể thay đổi!
Cho đến năm 2015, với sự xuất hiện của Next Media và CEO Nguyễn Trung Kiên, người ta mới vỡ lẽ: à, hóa ra doanh nghiệp tư nhân vẫn có thể nhảy vào lĩnh vực này, chỉ là trước đó chưa ai chịu làm mà thôi. Năm 2015, lần đầu tiên trong lịch sử, bản quyền truyền hình của toàn bộ Giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam – bao gồm V-League, Hạng Nhất, cúp Quốc gia không thuộc về các đài truyền hình mà thuộc về một doanh nghiệp tư nhân.
Thừa thắng xông lên, vào năm 2018, ông Nguyễn Trung Kiên giúp Next Media phá vỡ thế độc quyền để mua gói bản quyền phát sóng giải AFF Suzuki Cup 2018 tại Việt Nam. Tuy nhiên, năm 2019, 2020, 2021 mới là những năm hoàng kim, khi thành công sở hữu bản quyền của một loạt giải đấu danh tiếng trong và ngoài nước như: vòng loại World Cup 2022, Copa America 2021, Euro 2020, Bundesliga… tại thị trường Việt Nam.
Chỉ trong vòng 7 năm, ông Kiên đã dẫn dắt Next Media từ một tên tuổi vô danh trở thành doanh nghiệp tư nhân đứng đầu trong lĩnh vực bản quyền thể thao – bóng đá. Ngoài tài năng và nỗ lực không ngừng nghỉ, sự thăng tiến nhanh của Next Media còn nhờ vào may mắn, khi trong vài năm gần đây, bóng đá Việt Nam đã có những thành công rực rỡ.
Có thể nói, sự xuất hiện của CEO Nguyễn Trung Kiên và Next Media đã thổi một làn gió tươi mới vào thị trường bản quyền thể thao – đặc biệt là bóng đá Việt Nam. Theo đó, các đài truyền hình không còn là kẻ độc chiếm cuộc chơi và nó không chỉ tốt cho khán giả, các CLB và đội tuyển mà cho cả thị trường.
Nhìn vào những chuyển động gần đây, có vẻ tham vọng của CEO không chỉ đơn thuần là đưa Next Media thống trị thị trường này tại Việt Nam mà còn cả khu vực Đông Nam Á và thế giới.
Dấu mốc AFF Suzuki Cup 2018
“Công ty Next Media được thành lập vào năm 2014, lúc đầu chúng tôi chỉ làm về kỹ thuật số, sản xuất nội dung phát trên Digital và là đối tác của Youtube tại Việt Nam. Sau này có cơ duyên tiếp cận với bóng đá qua một đơn vị truyền hình, chúng tôi mới biết việc truyền thông cho bóng đá lúc đó rất khó khăn đặc biệt là phát sóng truyền hình.
Khi đó, mỗi trận đấu tại V-League để được phát sóng trực tiếp trên truyền hình, ban tổ chức phải trả cho nhà đài một khoản tiền và đôi khi còn phải lo một số chi phí khác như lưu trú và di chuyển, không có chuyện nhà đài phải bỏ tiền mua bản quyền trận đấu.
Thấy vậy tôi nghĩ hay là thử làm xem sao, biết đâu Next Media lại có thể làm được điều gì đó cho bóng đá Việt Nam. Vì vậy, chúng tôi đến gặp Công ty cổ phần bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) để đặt vấn đề hợp tác làm truyền thông cho VPF và giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam. Lúc đầu Next Media làm kênh Youtube cho VPF và phát các trận đấu của V-League trên kênh đó.
Trận đầu tiên chúng tôi làm là trận Hà Nội- Sông Lam Nghệ An mùa giải 2015, thật bất ngờ khi trận đấu thu hút đến 100.000 người xem trực tiếp, con số mà chính các đài truyền hình cũng phải mơ ước.
Thấy hiệu quả, sau đó Next Media tiếp tục sản xuất và phát sóng nhiều trận đấu tại V-League trên nền tảng là kênh Youtube và cả sản xuất các trận sau đó cung cấp cho các đơn vị truyền hình trả tiền.
Năm 2017 Next Media ký hợp đồng với VPF để sở hữu toàn bộ BQTH Giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam trong 5 năm từ 2017-2022”, ông Nguyễn Trung Kiên chia sẻ trong một bài phỏng vấn với báo Tuổi Trẻ năm 2020.
Tuy nhiên, kể cả thế thì tên tuổi của Next Media vẫn chỉ khu biệt trong một bộ phận khán giả yêu thích V-League, chứ chưa lan ra toàn quốc. Phải đến năm 2018, khi họ thành công mua bản quyền phát sóng giải AFF Suzuki Cup 2018 tại Việt Nam. Sau đó, nhờ Việt Nam lên ngôi vô địch đã giúp cái tên Next Media được cả nước biết đến.
“Tôi nhớ năm 2018 khi sang Singapore để mua bản quyền truyền hình AFF Suzuki Cup 2018, tôi đã gặp phải sự dửng dưng từ phía đối tác. Tôi và nhân viên của mình đã phải chờ đợi cả tiếng chỉ để gặp họ vài phút, họ cũng chỉ nói vài câu tỏ ý xem thường đơn vị mới toanh, chẳng có tí tiếng tăm nào như Next Media.
Khi đó, tôi rất buồn và nói chỉ trong 1-2 năm nữa chính họ sẽ phải đến Việt Nam và tìm đến để hợp tác với Next Media”, ông Kiên tâm sự.
Cũng trong giai đoạn giải đấu đó, họ đã đứng ra khởi kiện một loạt đài vi phạm bản quyền AFF Cup 2018. Next Media cho biết họ đệ đơn kiện lên tòa án đối với các đơn vị kinh doanh truyền hình trả tiền cố tình không tắt các kênh chiếu các trận đấu của AFF Cup trong khi không mua bản quyền từ họ.
Bundeslia - sự thông minh của Next Media
Có thể nói, việc thành công dành được quyền phát sóng AFF Cup 2018 trên lãnh thổ Việt Nam không chỉ giúp Next Media được cả nước biết đến mà còn tạo uy tín để họ có thể thuận lợi khi tham gia đấu thầu bản quyền ở nhiều giải đấu khác. Thế nên, trong 3 năm 2019, 2020 và 2021, họ đã đạt nhiều thành tựu ấn tượng: vòng loại World Cup 2022 bảng có Việt Nam, Copa America 2021, Euro 2020, Bundesliga…
Tháng 8/2020, họ hợp tác cùng VTC và VTVcab, ra mắt kênh truyền hình Thể thao - Giải trí On Sports.
Họ là doanh nghiệp tư nhân đầu tiên tại Việt Nam sở hữu BQTH 5 mùa liên tiếp của Bundesliga (2020-2025). Đây là kênh truyền hình sở hữu nhiều nội dung thể thao đặc sắc trong đó phải kể tới các giải đấu của đội tuyển Việt Nam (Vòng loại thứ 2 World Cup 2022, AFF Cup).
“Không dừng lại ở việc mua bản quyền truyền hình giải đấu trong 5 năm tới tại Việt Nam, Next Media sẽ triển khai nhiều chương trình hợp tác, chuyển giao công nghệ giữa bóng đá Việt Nam và bóng đá Đức. Cụ thể, trong kế hoạch hợp tác của Next Media với Bundesliga, thời gian tới sẽ có một số cầu thủ trẻ Việt Nam được đưa sang Đức đào tạo trong 5 năm.
Ngoài ra, một số đội tuyển trẻ quốc gia Việt Nam sẽ có cơ hội sang Đức tập huấn và du đấu. Next Media cũng xúc tiến đưa một số CLB hàng đầu của Budesliga như Dortmund, Bayern Munich đến Việt Nam du đấu”, ông Kiên nêu cụ thể.
Kha khá người thắc mắc, tại sao ông Kiên và Next Media không mua bản quyền truyền hình của các giải đấu hấp dẫn hơn nữa Premier League, Serie A hay La Liga? Tuy nhiên, theo chúng tôi, thì đây là một quyết định thông minh qua thời gian dài cân nhắc.
Hiện tại, 4 giải đấu hàng đầu thế giới có thể kể đến là Premier League, La Liga, Serie A, Bundesliga cùng Ligue 1. Tại Việt Nam, Premier League được yêu thích nhất nhờ về Việt Nam sớm nhất (VTV đã mua bản quyền lần đầu tiên từ những năm cuối thập niên 90), tiếp đến là La Liga nhờ sự nổi tiếng vượt trội Real Madrid và Barcelona, kế đến là Serie A rồi mới tới Bundesliga.
Ligue 1 thì rất ít người xem, nhất là trong những năm gần đây, các CLB Pháp đang đi thụt lùi so với CLB của Anh, Tây Ban Nha, Ý hay Đức.
Có thể, Next Media không mua Premier League và La Liga, lựa chọn của họ có thể là Serie A và Bundesliga – 2 giải đấu có trình độ ngang nhau và phân tầng CLB khá giống nhau; nhưng họ chọn Bundesliga vì giải đấu này ổn định – minh bạch hơn Serie A. Không phải tự dưng mà nhiều người cho rằng, Ý là đất nước của mafia, bởi không giải đấu nào trên thế giới có nhiều scandal như Serie A.
“Tôi đã đến Đức trong nhiều năm và xem nhiều trận đấu của Bundesliga. Khi đến sân tôi cảm nhận không khí của Bundesliga khác hoàn toàn so với những sân đấu ở các quốc gia khác tôi đã từng đến.
Với 42.000 khán giả trung bình mỗi trận, Bundesliga là giải vô địch quốc gia có lượng khán giả cao nhất thế giới. Cũng như con người Đức, bóng đá Đức khoa học, nghiêm túc, chuyên nghiệp và có nét hấp dẫn riêng.
Tôi tin là khán giả Việt Nam cũng sẽ thích Budesliga và trong thời gian tới Bundesliga sẽ là giải đấu đối trọng với ngoại hạng Anh, La Liga tại Việt Nam”, ông Kiên làm rõ thêm sự lựa chọn của mình.
Doanh thu tăng trưởng theo cấp số nhân qua từng năm nhờ sự thành công vượt bậc của tuyển Việt Nam
Trong năm 2020, theo tiết lộ từ Next Media, thì ước tính thiệt hại của họ có thể lên đến hàng chục triệu USD vì không có doanh thu từ việc hợp tác quảng cáo, do cả AFF Cup 2020 lẫn Vòng loại World Cup 2022 hoãn sang năm 2021.
“Cho đến thời điểm này Next Media vẫn chưa có lợi nhuận khi mua bán bản quyền truyền hình (BQTH) các giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam. Chúng tôi chỉ có lợi nhuận khi kinh doanh BQTH các trận, giải đấu quốc tế có đội tuyển quốc gia Việt Nam tham dự.
Tuy nhiên điều này lại phụ thuộc phần lớn vào thành tích của đội tuyển Việt Nam. May mắn là hơn 2 năm qua bóng đá Việt Nam có nhiều thành tích nên việc kinh doanh bản quyền cũng khởi sắc.
Ví dụ như hiện nay Next Media đã mua BQTH AFF Suzuki Cup 2020 tại Việt Nam, Lào, Campuchia, Myanmar. Ba nước còn lại chúng tôi sẽ tìm đối tác để bán lại nhưng tại Việt Nam, nếu đội tuyển quốc gia không vào đến bán kết thì Next Media lỗ to. Câu chuyện kinh doanh không hề đơn giản”, ông NguyễnTrung Kiên cho biết.
Ngoài ra, vì là công ty kinh doanh trong nhiều lĩnh vực - mà thể thao chỉ là một trong số đó nên Next Media không bị áp lực nguồn thu từ bóng đá. Họ có nguồn lực để làm rất nhiều việc cho bóng đá Việt Nam như tài trợ cho một số giải trẻ trong thời gian qua.
Bên cạnh đó, Next Media cũng hỗ trợ các CLB V-League làm truyền thông miễn phí để nâng hình ảnh, giá trị của họ. Ví dụ như trước đây chúng tôi làm truyền thông miễn phí cho CLB Hà Nội. Mùa giải 2020 chúng tôi đang làm cho các CLB: Hoàng Anh Gia Lai, Quảng Ninh, Hải Phòng.
Đúng như tiết lộ của ông Kiên, những năm gần đây, tình hình doanh thu – lợi nhuận của Next Media rất tốt. Không ngoa khi nói, đội tuyển Việt Nam thành công bao nhiêu thì Next Media thành công bấy nhiêu.