Theo số liệu từ báo cáo tài chính hợp nhất quý I, nợ phải trả của Tập đoàn FLC (FLC) đến cuối tháng 3 đạt gần 26.143 tỷ đồng, tăng 2.078 tỷ so với cuối năm 2021 và chiếm 73,6% tổng nguồn vốn hoạt động.
Trong đó, nợ vay và nợ thuê tài chính là gần 7.310 tỷ đồng, tăng 1.105 tỷ so với cuối năm. Cụ thể, vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn tăng 1.169 tỷ lên 3.204 tỷ đồng, còn vay và nợ thuê tài chính dài hạn giảm 64 tỷ xuống 4.106 tỷ đồng.
Đến cuối quý I, Sacombank vẫn là chủ nợ lớn nhất của FLC với 1.840 tỷ đồng, không thay đổi so với cuối năm 2021. Số tiền này đến từ 1 khoản vay ngắn hạn 66 tỷ mới phát sinh vào ngày 18/3 và 2 khoản vay dài hạn ký kết trong năm 2021.
Trước đó, Sacombank và Bamboo Airways đã ký kết hợp tác toàn diện vào tháng 4/2021. Sau giai đoạn này, FLC mới bắt đầu phát sinh các giao dịch tín dụng với ngân hàng có trụ sở tại TP.HCM.
Hai khoản vay dài hạn của FLC tại Sacombank được thế chấp bằng tài sản được hình thành từ vốn vay và các bất động sản của bên thứ ba. Trong khi khoản vay ngắn hạn mới phát sinh được đảm bảo bởi quyền sử dụng đất và 20 triệu cổ phiếu BAV của Bamboo Airways.
Đứng sau Sacombank, BIDV có dư nợ 1.721 tỷ đồng với FLC tại thời điểm 31/3, giảm 26 tỷ so với cuối năm trước. Trong đó, vay dài hạn hơn 1.238 tỷ và vay ngắn hạn là 483 tỷ đồng. Các khoản vay tại BIDV đều được thế chấp bằng tài sản hình thành từ vốn vay
Hết quý I, NCB đã vượt qua OCB, trở thành chủ nợ lớn thứ ba của FLC với 1.636 tỷ đồng, tăng 1.002 tỷ so với cuối năm trước. Trong đó, nợ vay ngắn hạn là hơn 581 tỷ đồng, giảm gần 3 tỷ; còn nợ trái phiếu tăng hơn 1.005 tỷ lên trên 1.055 tỷ đồng. Như vậy, nợ vay của FLC tăng trong quý I chủ yếu do hoạt động phát hành trái phiếu cho NCB.
FLC không thuyết minh chi tiết tài sản bảo đảm cho khoản nợ vay trái phiếu. Trong khi khoản nợ ngắn hạn có tài sản thế chấp là 60 triệu cổ phiếu BAV.
Ngoài NCB, dư nợ cho vay của FLC tại OCB cũng tăng thêm 140 tỷ, đạt 1.532 tỷ đồng. Trong đó, nợ ngắn hạn tăng 140 tỷ, lên trên 713 tỷ đồng. Còn nợ dài hạn không thay đổi ở mức 818,5 tỷ đồng. Khoản vay ngắn hạn nhằm bổ sung vốn lưu động và được đảm bảo bởi quyền sử dụng đất.
Ngoài các ngân hàng kể trên, FLC cũng có quan hệ vay vốn với Agribank với tổng dư nợ đến cuối quý I là hơn 170 tỷ, chủ yếu là vay ngắn hạn được đảm bảo bằng tài sản hình thành từ vốn vay.
Nhiều ngân hàng lên kế hoạch thu hồi nợ tại FLC
Tại Đại hội cổ đông thường niên 2022, Tổng Giám đốc Sacombank Nguyễn Đức Thạch Diễm cho biết hiện dư nợ cho vay đối với các doanh nghiệp FLC và Bamboo Airways ở mức trên 5.000 tỷ. Trong đó, các khoản nợ cho vay đối Bamboo Airways là phù hợp ở thời điểm đó nhằm đồng hành với doanh nghiệp hàng không, du lịch khó khăn vì dịch bệnh.
Theo bà Diễm, các khoản cho vay đối với hệ sinh thái FLC đảm bảo bằng cổ phiếu nhưng đằng sau là nhiều dự án BĐS tại Hà Nội và Quảng Ninh. Vì vậy xử lý các tài sản này cũng rất tốt. Hiện ngân hàng đã xử lý được 2.600 tỷ, đã hoàn tất thu nợ.
''Trong tình hình rất khó, chúng tôi vẫn xử lý được tốt như vậy thì cổ đông cổ đông có thể tin rằng Sacombank đang cho vay rất chuẩn'', bà Diễm chia sẻ.
Ông Dương Công Minh, chủ tịch Sacombank bổ sung thêm, khoản nợ của FLC chỉ có 3.200 tỷ, đã thu hồi được 2.600 tỷ, trong vòng 1 tháng nữa sẽ thu hồi xong khoản vay đó. "Thực ra khoản nợ tốt nhưng do sức ép dư luận nên Sacombank phải thu hồi sớm" - ông Minh nói.
Còn trong Đại hội cổ đông thường niên 2022 của Ngân hàng Phương Đông (OCB) tổ chức ngày 23/4, Tổng giám đốc OCB Nguyễn Đình Tùng cũng cho biết, những năm qua ngân hàng đã cho một số nhà phát triển bất động sản vay như FLC, Khang Điền, Nam Long, Sơn Kim Land.
Theo đó, riêng FLC là tập đoàn có nhiều dự án triển khai ở Quảng Ninh, Quy Nhơn, Bình Định, Thanh Hóa. OCB cho Tập đoàn FLC vay chủ yếu tập trung 2 dự án ở Quảng Ninh.
Khi cho vay, ngân hàng căn cứ vào từng dự án cụ thể, có đầy đủ pháp lý, giải phóng mặt bằng xong mới cho vay. Các khoản vay này đều có tài sản đảm bảo bằng bất động sản với giá trị trên 2.000 tỷ đồng. Các bất động sản ngân hàng nhận thế chấp có sổ chứ không phải hình thành trong tương lai.
OCB cho rằng, FLC là khách hàng tốt, luôn đảm bảo trả nợ đúng hạn. Tuy nhiên khi xảy ra sự kiện nguyên Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết bị bắt tạm giam, ngân hàng xác định đây là sự kiện rủi ro lớn không chỉ với FLC mà còn ảnh hưởng đến đối tác của FLC và đang thương thảo thu nợ trước hạn 1.500 tỷ đồng.
"OCB xem đây là sự kiện quan trọng và đã tăng cường kiểm soát dòng tiền để đảm bảo thu hồi nợ cho ngân hàng. Như chúng tôi đã nói, OCB chủ yếu cho Tập đoàn FLC vay tập trung vào 2 dự án ở Quảng Ninh. Ở hai dự án này, số hàng đã bán và khách hàng đang chuẩn bị trả cho Tập đoàn FLC khoảng 2.400 tỷ đồng, do vậy FLC dư khả năng trả nợ cho ngân hàng.
Ngoài dư nợ cho vay FLC, OCB cũng cho Bamboo Airways vay 1.000 tỷ đồng. Giống như Sacombank, hiện OCB cũng đang thương thảo thu nợ trước hạn dự kiến 1.500 tỷ đồng của Tập đoàn FLC. Tuy nhiên có vài dự án FLC đang triển khai và chuẩn bị chuyển giao cho khách hàng, ngân hàng vẫn tạo điều kiện cho FLC triển khai để họ bán và thu tiền về.
Đối với Bamboo Airways, nếu hãng hàng không này vẫn hoạt động tốt thì ngân hàng vẫn tạo điều kiện cho vay chứ không thu hồi nợ sớm. Hiện vụ việc này cũng được báo cáo chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước" - Tổng giám đốc OCB cho biết.
Trước đó, sau khi ông Trịnh Văn Quyết bị bắt tạm giam không lâu, đại diện NCB cho hay các khoản nợ của FLC đều có tài sản bảo đảm. Trong trường hợp có phát sinh rủi ro, NCB sẽ chủ động áp dụng các biện pháp xử lý tài sản bảo đảm theo quy định để thu hồi nợ. Còn phía BIDV từ chối phát ngôn khi cho rằng ông Trịnh Văn Quyết bị bắt liên quan đến cá nhân, trong khi FLC là doanh nghiệp và ngân hàng xét duyệt cho vay theo quy định. Việc rủi ro cho khoản nợ như thế nào cần có thêm thời gian theo dõi.