Trước khi phân tích về mô hình kinh doanh này, trao đổi một chút về các khái niệm

HDPE là gì?

  • Nói một cách đơn giản HDPE là một loại nhựa có độ bền cao, từ đó làm nguyên liệu cho các sản phẩm nhựa như chai lọ, bình nhựa mà ta hay dùng.

  • Rõ ràng hơn hơn thì HDPE (High-Density Polyethylene) là một nhựa nhiệt dẻo với đặc điểm là chuỗi các polymer có thể sắp xếp chặt chẽ bên cạnh nhau, tạo ra mật độ cao và lực liên kết mạnh.

HDPE sẽ có đặc tính vật lý vượt trội ví dụ như đồ bền cao, chịu nhiệt tốt (>110 độ C) cứng cáp và nhất là khả năng kháng hóa chất xuất sắc.

Ứng dụng: Bạn có thể dễ dàng lật đáy của các chai hóa chất tẩy rửa trong nhà chắc chắn sẽ thấy số (2) trong hình tam giác tài chế và chữ HDPE.

Như vậy có thể thấy HDPE có tính ứng dụng rất cao và phổ biến, nhu cầu lớn.

Nhưng khi nhìn từ góc độ kinh doanh bài toán lại hoàn toàn khác.

Trong bất kỳ ngành nào, một sản phẩm có tính ứng dụng cao chưa chắc đồng nghĩa với một mô hình kinh doanh hấp dẫn. Với HDPE, có ít nhất ba góc cần soi lại.

Tuy nhiên xem xét lại về mô hình kinh doanh sẽ có mấy vấn đề sau :

1) Sản phẩm dễ làm không có khác biệt, rào cản thấp:

Dù làm hạt nhựa hay sản phẩm đầu ra, thì về bản chất HDPE của nhà máy A không khác gì mấy so với nhà máy B. Khác biệt công nghệ không đủ lớn để tạo lợi thế, nên cạnh tranh chủ yếu về... giá.

Đây là ngành có rào cản thấp, dễ gia nhập và vì vậy, rất khó để xây dựng được vị thế bền vững, ổn định, mà thực ra là sống theo thời.

2) Vốn là ngành gia công nên ăn biên lãi mỏng

Doanh nghiệp sản xuất HDPE thường không nắm nguyên liệu đầu vào (giá dầu, hạt nguyên sinh, hoặc HDPE đầu vào) mà cũng không kiểm soát được thị trường tiêu thụ cuối cùng. Họ chỉ đóng vai trò gia công và lợi nhuận phụ thuộc gần như hoàn toàn vào “gap” giữa giá mua vs giá bán.

Khi thị trường thuận lợi (ví dụ giá dầu thấp, cầu cao), biên lãi sẽ khá. Nhưng vài năm trở lại đây, tình hình đã khác nhìn từ hình:

  • Giá nhựa đang rơi: chỉ trong 1 tháng, giá nhiều loại hạt nhựa giảm 4-5%; một năm qua mức giảm lên tới 15-25%. Kể từ ngày câu “Làm HDPE thì ngon luôn đến giờ giá hạt nhựa HDPE đã giảm từ 8000 về 7200.

  • Nếu trót nhập hàng lúc giá cao, khi hàng về giá thị trường giảm, doanh nghiệp sẽ chịu lỗ đáng kể

  • Nhu cầu toàn cầu suy yếu, trong khi năng lực sản xuất vẫn mở rộng khiến dư cung ngày càng rõ rệt.

3) Rủi ro môi trường và rủi ro bị mất trend trong dài hạn.

Ưu điểm lớn của HDPE là vẫn còn dễ tái chế, với mỗi lần tài chế có thể giữ được tới 85-90 chất lượng,

Tuy nhiên HDPE vẫn là một sản phẩm có nguồn gốc dầu mỏ, với sự bền bỉ cao rất khó phân hủy, có thể tồn tại tới 50 đến 100 năm trong môi trường tự nhiên.

Chính vì vậy, nhiều thị trường đang siết lại. Các chính sách môi trường ngày càng khắt khe, khuyến khích chuyển hướng:

  • Sang sử dụng nhựa tái chế, hạn chế dùng HDPE mới và với yêu cầu bắt buộc phải tích hợp vào chuỗi sản xuất. (Giảm nhu cầu sản phẩm nhà máy HDPE)

  • Hoặc nghiên cứu ứng dụng Bio-HDPE là sản xuất từ mía đường, giảm tới 70% dấu chân carbon.

Tức là, nếu hôm nay bạn đầu tư vào dây chuyền HDPE truyền thống thì 5-10 năm tới đó có thể là một tài sản lỗi thời nếu không kịp thích nghi.