Liệu những con số mới và khủng của vụ đại án SCB - Vạn Thịnh Phát sẽ khiến thị trường chứng khoán thêm lần nữa đi vào vận hạn?

Cuối tuần, điểm lại những con số nhiều tỷ USD liên quan tới hệ sinh thái VTP, madam Lan & SCB (#SCB_AI). Đâu đó có không ít quan ngại cho rằng những con số 'mới' này là bất ngờ và sẽ khiến thị trường thêm lần nữa đi vào vận hạn.

- Trước tiên với hơn 1,000,000 tỷ đồng là số tiền chỉ phục vụ cho hệ sinh thái VTP vay tới tháng 10.2022. Ở thời điểm đó tổng quy mô tín dụng cả nước Việt Nam là ~11,600,000 tỷ đồng. Tức là ở một năm trước ~9% quy mô tín dụng của Việt Nam nằm trong tay hệ sinh thái VTP. Câu hỏi đặt ra, họ đã làm gì với số tiền quá lớn này, hiệu quả sử dụng vốn của họ tới đâu. Giá trị tiền lớn là vậy có tạo dòng chảy lưu thông hay chỉ ứ đọng trong hệ sinh thái & ở các dạng tài sản không tạo nên giá trị gia tăng đối với nền kinh tế(!)?.

- Khoản lỗ, âm vốn chủ hàng trăm tỷ ở SCB trực tiếp tới từ các khoản bắt buộc phải trích lập dự phòng cho các khoản vay của hệ sinh thái VTP. Và đương nhiên trước đây khi có thanh, kiểm tra đã được che dấu, tẩy trắng. Như bài biết dưới đây được AI trao đổi hơn 1 năm, tới người thường mắt thịt nhìn ở báo cáo tài chính cũng đã thấy quy mô tài sản xấu ~150,000 tỷ đồng. Vậy không lý do gì để bất ngờ với các con số mới được cơ quan điều trao công bố. Với một ngành có cấu trúc vốn 1 vốn chủ 9 nợ như ngân hàng, sẽ là hiển nhiên khi tài sản ngân hàng trở thành tài sản xấu ở kích thước lớn thì vốn chủ sẽ bay màu sau đó là tới tiền gửi huy động từ xã hội. Việc hạch toán chính xác tổn thất ở SCB là bắt buộc nhằm phục vụ công tác khắc phục hậu quả đối với tổ chức, cá nhân thiệt hại. Do vậy sẽ khổng chỉ là khắc phục vỏn vẹn vài chục ngàn tỷ đồng thì con số sẽ là phải vài trăm tỷ đồng.

- Tính khả thi của việc khắc phục hậu quả. Dù là ngụ ngôn hay cảm tính, dân gian vẫn hay nói với nhau "người giàu không thích khoe của", mặc dù ai cũng biết hệ sinh thái VTP khủng cỡ nào. Nhưng ở khía cạnh báo đài trong và ngoài nước chưa một cá nhân nào trong hệ sinh thái này được xưng tụng tỷ phú đô la (Mỹ). Người trong cuộc không cần hào nhoáng, hàng ngàn giá trị đất vàng ở nội đô thành phố Hồ Chí Minh, Đông Nam Bộ và cả thủ đô Hà Nội giả định có giá trị ~200 tỷ/tài sản. Chúng ta sẽ không khó để nhẩm tính giá trị tài sản nổi của bên chịu trách nhiệm khắc phục các tổn thất kinh tế. Tính khả thi là có, chỉ là về mặt thanh khoản của thị trường chậm hay nhanh hấp thụ được quy mô giá trị các tài sản được chào bán. Cũng như cơ quan điều hành có mở cửa cho các đối tượng nhà đầu ngoài nước có tiềm lực tài chính hỗ trợ thanh khoản tốt hơn nếu có các thông cáo đấu giá.

- Những con số khổng lồ công bố cuối tuần qua sẽ khiến thị trường gặp hạn. AI cho rằng là KHÔNG. Nếu như hơn 1 năm trước, những bê bối xung quanh hệ sinh thái VTP không được phanh phui thì quy mô tín dụng toàn bộ nền kinh tế đã không dừng ở hơn 1,000,000 tỷ. Các con số thực tế ở SCB sẽ còn xấu và âm vốn chủ nặng hơn, những nguồn tiền gửi của xã hội tiếp tục rót vào hố đen. Và tất cả sẽ tạo nên một mất mát lớn cho toàn bộ nền kinh tế ở quy mô vốn, ở thanh khoản của nền kinh tế khi hệ sinh thái vẫn được ngang nhiên vận hành. Hãy nhớ rằng ~9% quy mô tín dụng tồn đọng xung quanh hệ sinh thái VTP là quá khổng lồ, là quá lớn ở cả tiềm lực kinh tế và các hệ lụy phi tài chính khác. Các con số được công bố là đáng mừng, và là bước đầu để khơi thông nguồn vốn ứ đọng suốt nhiều năm. Về thời gian khơi thông sẽ chưa thể nhanh, chúng ta kỳ vọng ở tốc độ xử lý trong các bước khắc phục hậu quả liên quan tới thanh lý các loại tài sản.

Một cách rất cơ bản của học thuật cả hơn 2 thập kỷ trước nhiều nơi đã nói với nhau vì sao nền kinh tế Việt Nam có chỉ số ICOR thấp, vì sao nền kinh tế Việt Nam lạm dụng vốn thế? Chưa thể trả lời trọn vẹn, nhưng hãy nhìn qua những hiệu quả kinh tế mà bên chiếm ~9% tín dụng cả nước Việt Nam đã làm trong 10 năm qua. Họ xây dựng nhà máy, phát triển khu công nghiệp, đầu tư du lịch, dịch vụ, phát triển kinh tế vùng hay họ đã làm những gì? Nhờ việc xử lý quyết liệu những cục máu đông, những quy mô vốn khổng lồ kiểu ao tù nước đọng như hệ sinh thái VTP. Nền kinh tế sẽ có nhiều dư địa tăng trưởng nhờ dòng chảy vốn, tính minh bạch trong sạch được đề cao. 

Như vậy, AI nhìn thấy những tích cực vô cùng lớn cho triển vọng kinh tế nước nhà. Còn với thị trường chứng khoán, sẽ chẳng có gì mới, cơ hội sẽ chỉ hiện thực hóa trong thời gian đủ dài. Đúng, sai, lên xuống trong ngắn hạn cũng giống kết quả của việc đánh cược khỉ phi tiêu.

Chúc quý độc giả buổi tối chủ nhật an lành & bình an.