Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 43/2015 quy định về tổ chức và hoạt động của phòng giao dịch (PGD) bưu điện trực thuộc Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank - LPB). 

Theo dự thảo, khi VNPost giảm tỷ lệ sở hữu xuống dưới 5%, các phòng giao dịch (PGD) bưu điện của LPB sẽ không được nhận tiền gửi tiết kiệm và phải có biện pháp chi trả hết tiền gửi tiết kiệm của khách hàng đã nhận trước đó. Các PGD bưu điện sẽ đóng cửa sau khi các khoản tiền gửi được chi trả. Dựa trên dữ liệu năm 2021, LPB vận hành 613 PGD bưu điện, một con số đáng kể, bên cạnh 76 chi nhánh và 480 PGD thông thường. 

Cùng với đó, VNPost dự kiến bán đấu giá 140,5 triệu cổ phần LPB (tương đương 8,1% vốn điều lệ) vào ngày 21/04/23.

"Chúng tôi lưu ý rằng các PGD bưu điện từ lâu đã được coi là một trong những lợi thế cạnh tranh lớn nhất của LPB. Chúng tôi không rõ hiện có bao nhiêu tiền gửi nằm ở các PGD bưu điện này để đánh giá toàn bộ tác động nhưng chúng tôi kỳ vọng ban lãnh đạo sẽ chia sẻ rõ hơn tại kỳ họp ĐHCĐ sắp tới", công ty chứng khoán VnDirect đưa ra nhận định.

Trong 2022, LPB đạt mức tăng trưởng tín dụng 12,8% so với cùng kỳ, kém hơn tăng trưởng hệ thống là 14,5%. Ngược lại về mặt huy động vốn, tiền gửi khách hàng tăng 19,3% so với cùng kỳ, tốt hơn phần lớn các ngân hàng khác. 

LPB ghi nhận huy động tăng trưởng tốt từ cả khách hàng doanh nghiệp và cá nhân, lần lượt ở mức 21,1% và 17,4% so với cùng kỳ. Vào cuối quý 4/2022, tiền gửi cá nhân chiếm 65% tổng tiền gửi của LPB, cao hơn mức 50% của toàn hệ thống. Tăng trưởng tiền gửi cao cho thấy sức mạnh thương hiệu của LPB và mạng lưới chi nhánh và PGD rộng lớn trên toàn quốc.

Tuy nhiên, ngân hàng có thể mất lợi thế PGD bưu điện sau khi VNPost thoái vốn trong thời gian tới. Tỷ lệ CASA giảm 1,2 điểm % so với cùng kỳ xuống 8,8% vào cuối quý 4/2022 nhưng được cải thiện đáng kể thêm 2,5 điểm % so với quý trước.

LPB đã cải thiện được NIM thêm ~40 điểm cơ bản so với cùng kỳ lên 4,0% trong 2022 do lợi suất tài sản tăng ~10 điểm cơ bản so với cùng kỳ lên 8,5% và chi phí vốn (COF) giảm 20 điểm cơ bản so với cùng kỳ xuống còn 4,9%. Việc LPB không phải tăng lãi suất huy động cho đến cuối năm ngoái nhờ vị thế thanh khoản vững chắc cũng giúp ngân hàng kiểm soát COF tốt hơn. Việc tăng vốn 3 nghìn tỷ đồng và mua lại 10,5 nghìn tỷ đồng giấy tờ có giá trước hạn trong 2022 cũng góp phần làm tăng NIM.

Tuy nhiên, NIM đang có dấu hiệu gặp nhiều áp lực khi COF tăng mạnh 50 điểm cơ bản trong quý 4/2022 so với quý trước do lãi suất huy động cao hơn và tiền gửi của khách hàng tăng mạnh 11,6% so với quý trước trong khi cho vay chỉ tăng 3,3%.

Chất lượng tài sản của LPB suy giảm nhẹ trong 2022 với tỷ lệ nợ xấu tăng ~15 điểm cơ bản so với cùng kỳ lên 1,5% vào cuối 2022. Tỷ lệ nợ nhóm 2 trên tổng dư nợ tăng đáng kể hơn ở mức ~70 điểm cơ bản svck lên 1,5% vào cuối năm 2022 nhưng không thay đổi sơ với quý trước. Tỷ lệ LLR cũng đi ngang so với quý trước nhưng đã được cải thiện 28 điểm % so với cùng kỳ lên 142%. Tỷ lệ LLR cao hơn sẽ giúp ngân hàng giảm thiểu gánh nặng dự phòng trong các kịch bản bất lợi.

LPB ghi nhận thu nhập từ phí tăng trưởng kép 62% trong 2019 - 2022, cao hơn so với mức tăng trưởng kép 30% của tổng thu nhập hoạt động trong cùng thời gian. Trong 2022, thu nhập từ phí chiếm 12% tổng thu nhập hoạt động, so với chỉ 6% trong 2019. Hoạt động banca là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng thu nhập từ phí cho LPB. Chỉ trong 6T22, thu nhập banca đạt 389 tỷ đồng, chiếm 75% thu nhập từ phí. Trong khi đó, thu nhập banca chỉ đạt 273 tỷ đồng cho cả năm 2019 (chiếm 69% thu nhập từ phí). 

VNDirect nhận định: "Trong 2023 - 2024, chúng tôi ước tính LPB sẽ đạt mức tăng trưởng cho vay khoảng 12,0%/năm, hỗ trợ bởi tăng trưởng tiền gửi khách hàng ở mức 10,9%/năm. Có khả năng LPB sẽ được cấp hạn mức tín dụng cao hơn kỳ vọng hiện tại của chúng tôi khi LPB ngân hàng đã phát hành 3 nghìn tỷ đồng cổ phiếu và LN cao trong 2022 đã giúp cải thiện tỷ lệ an toàn vốn lên mức 13% vào cuối quý 4/2022 theo ước tính của chúng tôi. Chúng tôi lưu ý rằng LPB vẫn có kế hoạch tăng vốn trong thời gian tới thêm 3 nghìn tỷ đồng thông qua phát hành mới cho cổ đông".

Cùng với đó, NIM của LPB sẽ giảm khoảng 25 điểm cơ bản từ mức ~4,0% trong 2022 xuống còn ~3,8%. Tăng trưởng thu nhập banca sẽ chậm lại do nền kinh tế suy yếu sẽ ảnh hưởng đến thu nhập và nhu cầu của người tiêu dùng đối với bảo hiểm nhân thọ cũng như việc các cơ quan quản lý đang sự giám sát chặt chẽ hơn hoạt động banca.

Một điểm tích cực khác liên quan đến chất lượng tài sản của LPB là ngân hàng này không đầu tư trái phiếu doanh nghiệp và có tỷ trọng cho vay thấp đối với lĩnh vực bất động sản, đặc biệt là các doanh nghiệp phát triển BĐS (chỉ chiếm 0,42% tổng dư nợ cho vay) vốn đang gặp khó khăn về dòng tiền. Trong 2023 -  2024, dự phóng chi phí dự phòng theo đánh giá của VNDirect lần lượt ở mức 3,0 nghìn tỷ đồng/3,2 nghìn tỷ đồng, tương ứng với tỷ lệ 1,2%/1,1% dư nợ cho vay bình quân, so với 1,4% trong năm 2022.