Năm 2024 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực nông sản khi Trung Quốc nhập khẩu lượng đậu tương kỷ lục đạt 105,03 triệu tấn, tăng 6,5% so với năm trước. Sự gia tăng này được cho là do các lo ngại về căng thẳng thương mại giữa hai siêu cường kinh tế là Trung Quốc và Mỹ. Vậy, đây là những yếu tố nào đã đặc biệt ảnh hưởng đến giá đậu tương và thị trường quốc tế? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết.
1. Sự gia tăng nhập khẩu đậu tương của Trung Quốc: Động thái đầy tác động
Trung Quốc, vốn là quốc gia nhập khẩu đậu tương lớn nhất thế giới, đã tăng cường động thái nhập khẩu trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Việc tổng thống đắc cử Donald Trump chuẩn bị nhậm chức đã khiến nhiều doanh nghiệp Trung Quốc lo ngại về các biện pháp trừng phạt mới đối với các mặt hàng nông sản nhập khẩu từ Mỹ.
Lý do chính để giải thích sự gia tăng đột biến này bao gồm:
Nguồn cung đáng tin cậy: Mỹ tiếp tục là một trong những nhà cung cấp đậu tương chính cho Trung Quốc nhờ vào chất lượng và khả năng cung ứng lớn.
Giảm rủi ro: Việc gia tăng nhập khẩu trước khi có những biện pháp trừng phạt mới là chiến lược giảm thiểu rủi ro đối với nguồn cung đậu tương trong nước.
2. Động thái này đặt áp lực lên giá đậu tương quốc tế
Sự gia tăng đột ngột trong nhu cầu nhập khẩu đậu tương đã gây tác động ngay lập tức đến giá trên thị trường quốc tế:
Giá đậu tương tăng: Trong quý 4 năm 2024, giá giao dịch đậu tương trên Sàn giao dịch Hàng hóa Chicago (CBOT) đã ghi nhận mức tăng kỷ lục, đáp ứng nhu cầu mua và tâm lý tích trữ hàng tồn kho từ Trung Quốc.
Nguồn cung bị siết chặt: Các nhà cung cấp đậu tương lớn, bao gồm Mỹ và Brazil, đã phải đối mặt với áp lực lớn hơn trong việc đáp ứng cả nhu cầu nội địa lẫn xuất khẩu. Điều này dẫn đến sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các nhà nhập khẩu khác như EU và Đông Nam Á.
3. Những rủi ro tiềm ẩn cho thị trường
Sự phụ thuộc quá mức vào một nguồn cung từ Mỹ có thể gây ra rủi ro lớn cho Trung Quốc và các nước khác trong chuỗi cung ứng:
Rủi ro địa chính trị: Nếu các chính sách thương mại của Mỹ trở nên khắt khe hơn sau khi Donald Trump nhậm chức, Trung Quốc có thể gặp khó khăn trong việc duy trì nguồn cung ổn định.
Biến động giá cả: Nhu cầu tăng cao từ Trung Quốc làm giá đậu tương quốc tế biến động mạnh, ảnh hưởng đến chi phí sản xuất thức ăn chăn nuôi và giá thực phẩm toàn cầu.
4. Triển vọng tương lai và giải pháp
Để giảm thiểu rủi ro và ổn định thị trường, cả các nhà xuất khẩu lẫn nhập khẩu cần xem xét các chiến lược dài hạn:
Đa dạng hóa nguồn cung: Trung Quốc có thể tăng cường nhập khẩu từ các nước khác như Argentina hoặc thúc đẩy sản xuất nội địa để giảm sự phụ thuộc vào Mỹ.
Tăng cường dự trữ chiến lược: Việc xây dựng kho dự trữ đậu tương lớn hơn sẽ giúp giảm thiểu tác động của các cú sốc nguồn cung trong tương lai.
Đàm phán thương mại: Các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Trung Quốc cần được tiếp tục để giảm thiểu các rào cản thương mại và ổn định nguồn cung nông sản.
Việc Trung Quốc nhập khẩu lượng đậu tương kỷ lục trong năm 2024 là một sự kiện quan trọng, phản ánh cả nhu cầu thực tế lẫn các yếu tố địa chính trị đang chi phối thị trường toàn cầu. Tác động từ sự kiện này đã khiến giá đậu tương tăng cao, đồng thời đặt ra các thách thức về ổn định chuỗi cung ứng. Để giải quyết những thách thức này, các bên liên quan cần hợp tác chặt chẽ và thực hiện các chiến lược dài hạn nhằm đảm bảo sự bền vững của thị trường đậu tương trong tương lai.