Cơ quan hải quan đang mạnh tay áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện pháp luật của các doanh nghiệp (DN) chây ì trong việc nộp thuế, dù số tiền nợ chỉ ở mức vài triệu đồng, nếu có dấu hiệu bỏ trốn nghĩa vụ.

Mới đây, Chi cục Hải quan Khu vực II - Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực 4 đã gửi thông báo cho ông L.T.B., đại diện pháp luật của Công ty TNHH Thương mại Xuất nhập khẩu Thắng Lợi Mới (An Nhơn, Bình Định), về việc tạm hoãn xuất cảnh do công ty này còn nợ 2,7 triệu đồng tiền phạt chậm nộp.

Tương tự, ông T.B.D., đại diện pháp luật của Công ty TNHH Thái Kỹ Thuật (TP.HCM), và ông Đ.M. của Công ty TNHH Tư vấn và Thương mại Minh Thành (Bến Tre) cũng nhận được thông báo cấm xuất cảnh với lý do lần lượt nợ 1,8 triệu đồng và hơn 6,4 triệu đồng.

Không chỉ các trường hợp trên, nhiều giám đốc và người đại diện pháp luật của các DN khác cũng đang bị cơ quan chức năng tạm hoãn xuất cảnh vì chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính, dù số tiền chỉ từ vài triệu đến vài chục triệu đồng.

Trước đây, biện pháp này chủ yếu áp dụng với các khoản nợ lớn, kéo dài và khó thu hồi. Tuy nhiên, hiện nay, việc cưỡng chế được siết chặt, áp dụng cả với các khoản nợ nhỏ nếu có biểu hiện trốn tránh.

Theo Cục Hải quan, biện pháp này không nhằm làm khó doanh nghiệp mà là bước cuối trong chuỗi các biện pháp cưỡng chế thuế. Trước khi ra thông báo cấm xuất cảnh, cơ quan thuế đã thực hiện các bước nhắc nhở, khấu trừ tài khoản ngân hàng, hoặc phong tỏa tài sản.

Nghị định 49 quy định rõ các ngưỡng tạm hoãn xuất cảnh: cá nhân kinh doanh, chủ hộ có nợ thuế từ 50 triệu đồng trở lên quá 120 ngày; người đại diện pháp luật của DN nợ từ 500 triệu đồng trở lên cũng bị áp dụng. Tuy nhiên, nhiều trường hợp bị cấm xuất cảnh khi nợ ít hơn là do không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký và nợ thuế quá hạn.

Sau 30 ngày kể từ khi có thông báo nhưng vẫn không nộp thuế, cơ quan hải quan sẽ chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để thực hiện việc tạm hoãn xuất cảnh.

Luật sư Lê Thị Thanh Hà (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng việc áp dụng biện pháp này là lời cảnh báo nghiêm khắc đối với hành vi trốn thuế. Tuy nhiên, cũng cần cân nhắc về tính hợp lý, tránh ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh, đặc biệt với các khoản nợ nhỏ.

Thời gian tới, cơ quan hải quan các địa phương lớn như TP.HCM, Hà Nội, Hải Phòng sẽ tiếp tục mở rộng danh sách cá nhân bị tạm hoãn xuất cảnh, đồng thời phối hợp với công an để xử lý nghiêm các trường hợp có dấu hiệu gian lận thuế có tổ chức.