Giá Cà Phê Robusta Giảm Mạnh Bất Chấp Thuế Quan: Nguyên Nhân Và Triển Vọng
1. Diễn biến trái chiều: Arabica tăng, Robusta giảm mạnh
Trong tuần qua, thị trường cà phê toàn cầu chứng kiến diễn biến đáng chú ý:
Arabica tăng mạnh, chốt phiên ở mức 287.8 USD/pound, nhờ thông tin Mỹ áp thuế 50% lên hàng hóa Brazil – nhà xuất khẩu Arabica lớn nhất thế giới.
Robusta ngược lại mất hơn 4,3%, rơi về 3.320 USD/tấn, tiến sát đáy 1 năm.
Tại Việt Nam, giá thu mua nội địa quay đầu giảm 1.000–1.200 đồng/kg, dao động quanh 92.500 đồng/kg, bất chấp tin tức thuế quan hỗ trợ Arabica.
2. Vì sao thuế quan không nâng được giá Robusta?
Phân tích nguyên nhân:
- Đối tượng bị ảnh hưởng chính: Thuế quan Mỹ nhắm tới hàng hóa Brazil, trong đó Arabica là mặt hàng chủ lực. Robusta lại chủ yếu do Việt Nam, Indonesia cung cấp – ít chịu tác động trực tiếp.
- Khả năng miễn trừ: Báo cáo chuyên sâu cho thấy, Mỹ nhiều khả năng miễn trừ thuế với cà phê, do đây là mặt hàng không trồng được tại nội địa. Vì vậy, lo ngại thiếu cung Arabica chỉ mang tính tạm thời.
- Nguồn cung dồi dào: Việt Nam và Indonesia đang thu hoạch thuận lợi, sản lượng xuất khẩu bất ngờ tăng mạnh trong tháng 5, bù đắp thiếu hụt Brazil.
- Chi phí sản xuất ổn định: Brazil cơ giới hóa cao, không gặp khó khăn như Trung Mỹ. Chi phí lao động không tăng mạnh, giữ cho nguồn cung tiếp tục chảy ra thị trường.
3. Thị trường vẫn duy trì backwardation – Tồn kho hồi phục
- Giá cà phê kỳ hạn vẫn duy trì cấu trúc backwardation – giá giao ngay cao hơn giá kỳ hạn xa. Đây là dấu hiệu nhu cầu giao ngay còn, nhưng…
- Tồn kho đạt chuẩn tại New York bắt đầu phục hồi, số lượng bao chờ phân loại tăng đều. Nếu cà phê Brazil quay trở lại kho, áp lực giảm giá sẽ mạnh hơn.
- Mốc quan trọng: Khi tồn kho đạt chuẩn tiến về ngưỡng 1 triệu bao, thị trường có khả năng ổn định giá, nhưng backwardation sẽ thu hẹp.
4. Yếu tố chênh lệch giá và rủi ro thời tiết
- Chênh lệch Arabica – Robusta thu hẹp: Sau giai đoạn tăng nóng, chênh lệch giá bắt đầu giảm – lặp lại kịch bản 1997 khi các nhà rang xay quay sang phối trộn Robusta nhiều hơn để giảm chi phí.
- Rủi ro thời tiết hạ nhiệt: Vùng vành đai cà phê Brazil không ghi nhận sương giá, nhiệt độ duy trì ôn hòa. Yếu tố “phí rủi ro sương giá” bị triệt tiêu dần, làm giá mất thêm lực hỗ trợ.
5. Triển vọng ngắn hạn: Điều gì chờ Robusta phía trước?
✅ Điểm tích cực:
- Cấu trúc backwardation cho thấy thị trường vẫn cần cà phê giao ngay.
- Giá Robusta đã giảm sâu, tiệm cận vùng hỗ trợ tâm lý.
❌ Rủi ro áp lực:
- Nguồn cung đang quá dồi dào, tồn kho tăng nhanh.
- Sản xuất và xuất khẩu Việt Nam, Indonesia đang vào cao điểm.
- Không còn yếu tố thiếu cung hay rủi ro thiên tai để kích giá.
📌 Kết luận & khuyến nghị
- Thuế quan của Mỹ chỉ có tác động ngắn hạn lên Arabica, gần như không hỗ trợ Robusta.
- Xu hướng chính của Robusta vẫn là giảm, trừ khi có tin bất thường về thời tiết, logistics hoặc gián đoạn cung ứng lớn.
- Nhà đầu tư nên chờ tín hiệu kỹ thuật đảo chiều rõ rệt, tránh bắt đáy sớm. Giữ kỷ luật quản trị rủi ro là cần thiết trong giai đoạn thị trường đang “rũ bỏ” các vị thế đầu cơ yếu.
👉 Tóm lại: Áp thuế không cứu được Robusta nếu yếu tố cung – cầu không thay đổi!
Đây là thời điểm cần quan sát sát sao tồn kho đạt chuẩn, tốc độ thu hoạch và tình hình thời tiết – những yếu tố quyết định xu hướng giá trong quý tới.