Ngành tiện ích điện là một trong 10 ngành có giá trị vốn hóa lớn nhất tại Việt Nam, nhưng để hiểu sâu hơn về ngành này, cần một cách tiếp cận hệ thống và chi tiết. Chuỗi phân tích sẽ bắt đầu từ Lợi nhuận sau thuế, sau đó bóc tách sâu vào Hoạt động kinh doanh, Chi phí, Biên lợi nhuận của doanh nghiệp. Tiếp đến, Tài sản và Nguồn vốn được đào sâu giúp làm rõ năng lực của doanh nghiệp. Cuối cùng là phân tích hiệu quả hoạt động và định giá của doanh nghiệp. Tổng quan các biểu đồ theo nhóm phân tích bao gồm:

Khu vực 1: Diễn biến lợi nhuận và doanh thu

 

  • Lợi nhuận sau thuế và tăng trưởng YoY
  • Cơ cấu lợi nhuận
  • Doanh thu thuần và tăng trưởng YoY

Khu vực 2: Bóc tách biên lãi

Trong ngành nhiệt điện, doanh thu (đầu ra) chịu tác động từ giá điện, trong khi chi phí nguyên vật liệu, đặc biệt là giá than, chiếm tỷ trọng lớn (60-80%) trong tổng chi phí sản xuất. Vì vậy, việc theo dõi biến động giá than là yếu tố quan trọng khi phân tích ngành này.

 

  • Diễn biến biên lợi nhuận
  • Quan sát biến động biên lợi nhuận theo diễn biến giá đầu vào (giá than) và giá đầu ra (giá điện)

Khu vực 3: Bóc tách chi phí

Phần biến phí sản xuất điện bao gồm chi phí bảo trì, vận hành, nhưng chiếm phần lớn là chi phí nguyên vật liệu đầu vào (như than, dầu). Một vài doanh nghiệp tiện ích phải có biên lợi nhuận gộp cao để bù đắp cho phần định phí (ví dụ như sản xuất năng lượng mặt trời đòi hỏi nhiều chi phí đầu tư hơn, do công nghệ cao).

Và một phần quan trọng khác đó là các doanh nghiệp tiện ích thường có tỷ lệ vay nợ cao, việc quan sát chi phí lãi giúp đảm bảo phần chi phí này không ảnh hưởng quá lớn đến lợi nhuận doanh nghiệp.

 

  • Cơ cấu chi phí sản xuất
  • Cơ cấu chi phí hoạt động
  • Theo dõi chi phí nợ phát sinh từ vay

Dashboard theo dõi phân tích ngành điện - WiChart

Khu vực 4: Bóc tách cơ cấu tài sản và nguồn vốn

Trong ngành tiện ích, phần tài sản cố định là nền tảng, quyết định năng lực sản xuất điện, theo dõi khấu hao và sự biến động trong tài sản này giúp hiểu rõ năng lực hoạt động của doanh nghiệp

 

  • Cơ cấu tài sản
  • Tình hình khấu hao tài sản
  • Cơ cấu nguồn vốn

Khu vực 5: Đánh giá hiệu suất hoạt động và định giá

Tại sao ngành điện có định giá thấp, Fisher có đưa ra những quan sát như sau:

 

  1. Ngành bị bão hòa và có cơ hội tăng trưởng thấp hơn so với trung bình thị trường
  2. Cấu trúc vốn phụ thuộc lớn vào nợ (nợ chiếm ~ 60%)
  3. Phần lớn cổ phần thuộc sở hữu của Nhà nước