Từng là ngọn cờ đầu trong ngành xây dựng, Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (mã HBC) giờ đây đang đứng trước thách thức tài chính không nhỏ: hơn 3.800 tỷ đồng nợ vay ngắn hạn và trái phiếu sẽ đến hạn chỉ trong vòng 12 tháng tới.
Tổng nợ của công ty đến cuối năm 2024 là 13.660 tỷ đồng, và đáng lo là tới 91% trong số đó là các khoản ngắn hạn. Dù đã nỗ lực cắt giảm được gần 1.500 tỷ đồng nợ so với năm trước, nhưng áp lực tài chính vẫn như tảng đá đè lên vai doanh nghiệp từng một thời được ca ngợi là niềm tự hào ngành xây dựng Việt Nam.
Riêng các khoản vay từ ngân hàng và trái phiếu sắp đáo hạn đã ngốn gần 3.820 tỷ đồng. Trong đó, hai “ông lớn” BIDV và VietinBank đang nắm giữ phần lớn, lần lượt là 1.860 tỷ và 1.293 tỷ. Những khoản vay này từng được rót vào để bổ sung vốn lưu động, nhưng nay lại chính là gánh nặng cần phải thanh toán trong năm nay.
Để đối phó, công ty dưới sự dẫn dắt trở lại của ông Lê Viết Hải dự kiến phát hành tối đa 200 triệu cổ phiếu với giá 10.000 đồng/cổ. Mục tiêu là huy động 2.000 tỷ đồng, toàn bộ dùng để trả nợ ngân hàng. Điều đáng chú ý là lượng cổ phiếu này sẽ được phát hành riêng lẻ cho không quá 10 nhà đầu tư, và họ sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng một năm, đây là một động thái vừa để kiểm soát vốn, vừa thể hiện sự lựa chọn kỹ càng nhà đầu tư đồng hành.
Tuy nhiên, mọi chuyện không chỉ đơn giản là phát hành cổ phiếu. Trước đó, đơn vị kiểm toán từng bày tỏ quan ngại sâu sắc: khoản lỗ lũy kế gần 2.300 tỷ đồng và một số khoản nợ quá hạn đang làm dấy lên nghi vấn về khả năng duy trì hoạt động liên tục của Hòa Bình.
Bức tranh kinh doanh của năm 2024 cũng không quá tươi sáng: doanh thu sụt mạnh xuống còn 6.425 tỷ đồng, thấp hơn hơn 1.000 tỷ so với năm trước. Nhưng trong cái khó ló cái khôn, nhờ kiểm soát tốt chi phí và giảm lãi vay, Hòa Bình bất ngờ báo lãi ròng gần 963 tỷ đồng.
Lãnh đạo công ty cho rằng đây là minh chứng cho khả năng quản lý chi phí hiệu quả và cải thiện thu hồi công nợ. Kết quả này cũng chính thức chấm dứt chuỗi thua lỗ triền miên kéo dài suốt 2022-2023 (giai đoạn mà Hòa Bình từng rơi vào "nội chiến" trong Hội đồng quản trị), cộng thêm cơn bão suy thoái trong ngành bất động sản, đặc biệt là mảng du lịch nghỉ dưỡng.
Ông Lê Viết Hải - người sáng lập và đã từng lui về hậu trường phải tái xuất giang hồ trong cơn nguy biến, gánh vác trách nhiệm đưa con tàu Hòa Bình thoát khỏi sóng gió. Ông từng chia sẻ rằng bản thân “rất buồn” khi chứng kiến đứa con tinh thần của mình lao đao, nhưng khẳng định từ năm ngoái công ty đã thoát hiểm trong gang tấc.
Kế hoạch cho năm 2025 cũng thể hiện khát vọng trở lại: doanh thu dự kiến đạt 9.000 tỷ đồng, lãi sau thuế khoảng 360 tỷ. Tuy nhiên, để đạt được điều đó, Hòa Bình cần nhiều hơn là hy vọng, cần cả niềm tin của nhà đầu tư, sự đồng lòng nội bộ và đặc biệt là chiến lược đủ mạnh để vượt qua áp lực trả nợ đang đến rất gần.
Trong khi đó, cổ phiếu HBC vẫn đang loay hoay ở mức giá 6.300 đồng, một khoảng cách rất xa so với thời đỉnh cao 32.000 đồng. Câu hỏi đặt ra: liệu sự trở lại của ông Hải có đủ để viết nên chương mới cho Hòa Bình, hay chỉ là bước níu kéo cuối cùng trước khi sóng gió tiếp tục ập đến?
