Ngoài khả năng nổi trội của một tin tặc, hacker chuyên nghiệp, Dương NgọcThái còn có khả năng diễn đạt tếu tếu hài hài thật duyên, thật đặc biệt. Nghe đôi khi phải phì cười. Đến nỗi kể về điều anh đang làm với tất cả sự đúng đắn, nghiêm trang, khổ nhọc nhất cũng thành chuyện nhẹ như không và có lẽ đã khiến nhiều người không chia sẻ được đến cùng câu chuyện.
Đó là điều thôi thúc tôi viết bài này. Và liên tưởng tới những người VN khác, ít nhất là 3 người tôi đã làm talkshow với họ và giờ đã thành bạn thiết của nhau. Họ đều có chung một mong muốn thiết tha: ĐEM TRÍ THỨC VIỆT NAM RA CẠNH TRANH VỚI THẾ GIỚI. Nghĩa là thật giản đơn, họ nghĩ, tiềm năng trí thức Việt Nam chẳng hề kém ai và họ…nói được làm được.
Lặng lẽ làm. Mấy lần họ nói, chị/cô hãy để tôi làm thinh làm việc cần làm.
Mà khổ quá, nghề của tôi là nghề viết. Nên tôi phải viết. Dương Ngọc Thái thì sẽ chỉ cười. Lương Việt Quốc sẽ hơi cau mày một chút. Còn Leon sẽ lắc đầu kiểu chịu thua.
1/ CHUYỆN CỦA DƯƠNG NGỌC THÁI.
Tôi đọc trong những câu còm dưới tập 2 cuộc trò chuyện với Dương Ngọc Thái và Phạm Quốc Đang Khoa, có một ý nói: “Thường những người lên quảng cáo là sắp rớt, đây là tự quảng cáo bản thân nhưng sắp tụt hậu rồi các nhà bảo mật lừng danh ơi…”, ý nói Thái đang quảng cáo cho CT tin tặc Calif mà Thái mới thành lập ở VN.
Hiểu lầm rồi bạn ơi. Chẳng qua vì Thái nói rất hài. Có những vấn đề, người ta gặp mà không biết là nguy hiểm, mình lại có lực lượng giải quyết. Việt Nam có đội ngũ hacker rất siêu, đa số sinh trước sau năm 1999 họ rất khát khao làm việc, rất kỷ luật, Họ có tiềm năng mà không có cơ hội. Họ phải được tạo cơ hội ra cạnh tranh với thế giới. Tự tin là nước mình có một đội siêu như vậy, tôi muốn đem người tài VN, văn hóa VN ra với thế giới (Kế tiếp Thái lại nói đùa, rời Google có đội ngũ 200 ngàn kỹ sư, bất kể khó khăn nào cũng giải quyết được, để đi làm CT nhỏ riêng mình, mở công ty rồi mới biết mình ngu và làm hồi lâu nữa mới biết mình…thực sự là ngu). Dù vậy, tôi vẫn tò mò coi mình đi được tới đâu. Tôi đã lập được một đội nhỏ thôi nhưng rất tinh túy, gồm toàn các bạn trẻ VN rất siêu để đem VN ra với thế giới. Tôi muốn bán sản phẩm đỉnh, SP trí tuệ hạng sang của VN ra thế giới . Có những CT Việt Nam vẫn đang bán sức lao động giá rẻ. Đội của tôi may mắn có những dịch vụ cạnh tranh sòng phẳng được với những đội tốt nhất thế giới, mang lại giá trị rất lớn. Hiện nay, AI đang là xu hướng mạnh. Các vấn đề của dữ liệu (thu thập, lưu trữ, xử lý, bảo mật…) và làm sao bảo vệ quyền riêng tư của người tiêu dùng? Cuộc chiến ngày càng gay gắt, và đội chúng tôi càng có việc làm, tìm ra những lỗ hỗng để xử lý.
Mới đây, Thái gửi email cho đội của anh về một số thương vụ tỷ đô. Vốn lớn của công ty anh là CT tuy nhỏ nhưng mối quan hệ khách hàng và uy tín chuyên môn của anh là được biết trên toàn thế giới. Anh thú nhận, thực tế là anh được mời thâm nhập vào hai lãnh vực rất quan trọng của VN càng thôi thúc anh phải quay về VN mở công ty là…các ngân hàng và bệnh viện mà anh thấy vấn đề lớn về lỗ hỗng bảo mật dữ liệu của họ, nguy cơ khá là cao , trong khi đội của anh đủ sức giải quyết được. Vậy đó nhưng vấn đề còn tùy thuộc họ, họ cần đội của anh không? Thái nói anh hi vọng, mở đầu, anh được thâm nhập vài BV và giải quyết được nguy cơ.
Tôi tin tôi “hiểu” các tổ chức công lập của VN hơn anh, nên tôi đặt ra cho Thái câu hỏi khó. Thái à, mình thấy cần giúp họ và đủ sức giúp mà họ lại thấy không cần thì sao? Thái sửng một chút. Ừ nhỉ, mình thấy nguy hiểm mà người ta không cần? Thái lại chuyển qua vui vui, hài hài, dạ thì mình …đành “GIÃ ĐÒ” là mình chưa biết vấn đề đó thôi cô.
Vâng, khách hàng của Thái để nuôi CT Calif đang là các CT giàu sụ khắp thế giới. Họ trả tiền khủng để Thái “phá” hệ thống bảo mật của họ. Và Thái cũng đang sống khỏe nhờ các hợp đồng này. Nhưng khổ nổi, Thái không cần lập CT để kiếm tiền thêm. Thái có một mối tình sâu nặng khác mà Thái thiết tha đem sức mình gánh vác: các ngân hàng và bệnh viện ở VN, họ cần bảo mật dữ liệu khách hàng của họ.
Nếu tình yêu của Thái thành tình đơn phương? Biết Thái còn “giã đò” được bao lậu? Ai biết được tình đơn phương sẽ khiến Calif ra sao?
2/CHUYỆN CỦA LƯƠNG VIỆT QUỐC
Phải phát minh, sáng tạo đột phá để bước sang thế giới thứ nhất.
Cũng vậy Quốc từ Mỹ về lập CT ở VN, tiếp nhận 50 kỹ sư hầu hết của đại học Bách Khoa TPHCM để khởi nghiệp làm drone ở VN. Quốc muốn chứng minh, người VN đủ sức phát minh và có thể cạnh tranh với thế giới về phát minh sáng tạo đột phá của mình. Nay phát minh Hera của Quốc đã được cấp patent toàn cầu. Và mới nhất, phát minh khung chống rung Cameo Gimbal của Hera cũng vừa nhận được patent.…
Anh nói: Tôi nghĩ Việt Nam có một thứ không hề thua kém bất cứ quốc gia nào, đó là tiềm năng chất xám của người Việt. Người Việt Nam cũng có thể phát minh ra những thứ đẳng cấp thế giới, vấn đề là cần có những nhà đầu tư, những người khởi nghiệp tập hợp anh em lại và dám đi con đường nhiều rủi ro, làm mọi thứ tới nơi tới chốn. Một quốc gia muốn vươn thành cường quốc bắt buộc phải phát minh ra những thứ vượt trội hơn cái mà thế giới đã có.
Dọc đường khởi nghiệp công nghệ, có lúc Quốc đã quyết định bán nhà. Và trước những khó khăn to lớn, gần 10 năm qua ở Việt Nam Quốc chưa bao giờ sờn lòng, anh hiểu rằng đó là cái khó tất yếu của DN Khởi nghiệp.
Anh nói, Hàn Quốc vượt lên trên Nhật bởi vì họ có phát minh nổi bật hơn. Đó là nhờ vào phát minh công nghệ. Trung Quốc cũng đang đi con đường đó. Giờ đây, họ không chỉ là công xưởng sản xuất làm thuê cho cả thế giới mà những hãng công nghệ lớn như Huawei đã dần vươn lên…
Một quốc gia muốn vươn thành cường quốc bắt buộc phải phát minh ra những thứ vượt trội hơn cái mà thế giới đã có. Nếu chọn cách dễ hơn là bắt chước hay làm thuê , nhận đầu bài mà các tập đoàn đa quốc gia giao thì mãi mãi nước ta sẽ luôn bị kẹt lại ở thế giới thứ ba.
Điều “bất hạnh” nhất khiến anh phải cam chịu khi chọn con đường phát minh, mang chất xám VN ra thế giới là…phải sống xa con gái. Cháu vẫn được mẹ chăm sóc tốt nhưng nó cần một người bạn thiết luôn bên cạnh, cùng trưởng thành, mà ba thì ở xa quá…
3/CHUYỆN CỦA ĐẠO DIỄN LEON QUANG LÊ.
Biết anh là một diễn viên của nhà hát kịch Broadway ở New York, và anh về Việt Nam để làm phim vì lòng yêu Việt Nam, vì tình yêu cải lương ăn sâu trong huyết quản, tôi quí mến và cảm phục chàng diễn viên vũ nhạc kịch này. Anh đã làm phim Song Lang được giới chuyên môn đánh giá cao (và không đạt thắng lợi thị trường), nay anh đang bấm may cuốn phim thứ hai từ một kịch bản anh cùng viết với nhà văn Nguyễn thị Minh Ngọc.
Có lần, NS Thành Lộc nhìn Leon khởi động (đúng "ca ta lô" diễn viên Broadway) quá chuyên nghiệp và khó nhọc thì Thành Lộc nói, nhìn Leon khởi động chút xíu mà…bần thần luôn. Nghề của Leon, không được lơ là tập một ngày. Rồi anh về VN, bôn ba đi khắp nơi tìm điểm quay phim, tìm diễn viên...Anh ở trong một căn phòng nhỏ trên lầu cao một chung cư giữa Sài Gòn, anh “xử lý” thế nào điều kiện làm nghề múa nhạc kịch với niềm đam mê làm phim về cải lương và quê nhà VN?
Một hôm, tôi đi xem lại phim Song Lang và nghe Leon giao lưu với khán giả. Anh nói với khán giả, giọng hiền hòa mà kiên định. Tôi làm phim vì muốn làm, muốn kể câu chuyện cần kể, khi làm không nghĩ sẽ làm cho ai, bán vé ra sao. Tôi thấy mình may mắn là biết mình đam mê cái gì và tôi cho rằng tôi dám sống hết mình cho điều mình yêu quí, đam mê, chứ không thể để tới 70, 80 tuổi, ngồi chờ y tá Viện dưỡng lão mang cơm và thuốc đến trong nỗi tiếc nuối là sao mình không dám sống hết mình cho điều mình đam mê .
Anh đang đỡ đầu cho gánh cải lương rất mini tên Thiên Lý, và chắc chắn là luôn thấm thía mọi thiếu thốn, khó khăn của nghề đạo diễn điện ảnh tại VN mà biết nói sao, khi anh đã yêu và muốn đi đến cùng tình yêu của mình, với những người bạn "cùng chí hướng" ở quê nhà?.