Việc Mỹ và Trung Quốc tạm thời đình chỉ áp thuế lẫn nhau đang khiến các quốc gia khác phải xem xét lại chiến lược đàm phán thương mại của mình – đặc biệt là xu hướng chuyển sang lập trường cứng rắn hơn với Washington.
Thái độ kiên định của Trung Quốc trong quá trình đàm phán với Mỹ đã giúp Bắc Kinh giành được một thỏa thuận tạm thời, bất chấp việc vẫn phải đối mặt với mức thuế trung bình gần 50% đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ. Dù hai bên đã thống nhất giữ thuế ở mức 30% tại Geneva (Thụy Sĩ), nhiều quốc gia cho rằng việc ông Trump sẵn sàng rút lại mức thuế lên tới 145% từng áp lên Trung Quốc là tín hiệu cho thấy Nhà Trắng có thể nhượng bộ nếu bị ép đủ mạnh.
Kết quả này khiến nhiều nước bắt đầu nghi ngờ về hiệu quả của chiến lược đàm phán mềm mỏng và đặt câu hỏi liệu có nên áp dụng phong cách cứng rắn hơn trong quan hệ thương mại với Mỹ.
Theo ông Stephen Olson – chuyên gia tại Viện Nghiên cứu ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore – thỏa thuận đình chiến giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới đang tái định hình cách các nước nhìn nhận về đàm phán với chính quyền Trump. Ông cho rằng: “Kết quả đạt được ở Geneva đang khiến nhiều quốc gia tin rằng ông Trump đã nhận ra mình đi quá xa và sẵn sàng nhún nhường.”
Tuy nhiên, thời gian dành cho đàm phán không nhiều. Nếu không có tiến triển rõ rệt, mức thuế 10% hiện tại sẽ tự động tăng khi thời hạn 90 ngày tạm hoãn kết thúc vào tháng 7.
Dù hầu hết các quốc gia không công khai thay đổi chiến lược, nhưng những động thái gần đây – đặc biệt từ các nền kinh tế lớn – cho thấy họ đang bắt đầu thận trọng hơn và cảm thấy mình có nhiều lợi thế hơn trong các cuộc thương lượng.
Tại Ấn Độ, dù Tổng thống Trump tuyên bố New Delhi sẽ dỡ bỏ thuế đối với hàng hóa Mỹ, các quan chức nước này khẳng định vẫn còn quá sớm để nói về kết quả cuối cùng. Bộ trưởng Thương mại Ấn Độ Piyush Goyal dự kiến sẽ đến Mỹ trong tuần này để tiếp tục đàm phán.
Chuyên gia Marko Papic từ BCA Research cho rằng nhiều quốc gia đã rút ra bài học từ Trung Quốc: “Muốn giành lợi thế với ông Trump, cần phải kiên định, giữ bình tĩnh và khiến ông ấy phải nhượng bộ.”
Tại Nhật Bản, đoàn đàm phán do ông Ryosei Akazawa dẫn đầu cũng đang hướng tới việc ký kết thỏa thuận trong mùa hè này. Tuy nhiên, báo chí Nhật Bản dự đoán thỏa thuận có thể sẽ không hoàn tất trước tháng Bảy – thời điểm diễn ra cuộc bầu cử thượng viện.
Ở chiều ngược lại, phía Mỹ cũng tỏ ra thận trọng. Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cho biết việc đạt được thỏa thuận với Nhật và Hàn Quốc có thể mất nhiều thời gian hơn dự kiến.
Tại châu Âu, các lãnh đạo EU không mấy lạc quan về hiệu quả của thỏa thuận Mỹ - Trung. Ông Valdis Dombrovskis – quan chức kinh tế cấp cao của Ủy ban châu Âu – nhận định những kết quả đạt được cho đến nay là rất hạn chế, chưa đủ để giải quyết các vấn đề sâu xa trong quan hệ thương mại toàn cầu.
Ở khu vực Mỹ Latinh, nơi các nước đang phát triển muốn giữ quan hệ cân bằng với cả Mỹ và Trung Quốc, các lãnh đạo đang đi theo chiến lược "lấy lòng cả hai bên." Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva sau chuyến thăm Trung Quốc, nơi ông ký hơn 30 thỏa thuận hợp tác, đã bác bỏ khả năng quan hệ với Mỹ bị ảnh hưởng.
Trong khi đó, Colombia gia nhập sáng kiến "Vành đai và Con đường" của Trung Quốc nhưng vẫn nhấn mạnh rằng Mỹ là đối tác chiến lược chính.
Theo Giáo sư Bert Hofman từ Đại học Quốc gia Singapore, chỉ những nước có quy mô kinh tế lớn và ít lệ thuộc vào thị trường Mỹ mới có thể mạnh dạn thực hiện chiến lược cứng rắn. Với phần lớn quốc gia khác, đó vẫn là một lựa chọn nhiều rủi ro.
Ví dụ, Canada từng được cho là đã tạm dừng phần lớn các biện pháp thuế trả đũa, nhưng Bộ trưởng Tài chính François-Philippe Champagne khẳng định nước này vẫn duy trì 70% thuế đáp trả từ tháng Ba, và chỉ "tạm ngừng công bố" một số mức thuế vì lý do y tế.
Trong bối cảnh Trung Quốc vẫn giữ vai trò công xưởng toàn cầu, các quốc gia khác có thể cần vận dụng các đòn bẩy mới. Một trong số đó là dịch vụ – lĩnh vực mà Mỹ hiện đang có thặng dư lớn với nhiều nước như EU, Nhật Bản, Singapore và Hàn Quốc.
Chuyên gia Katrina Ell từ Moody’s Analytics nhận định: “Trong khi Trung Quốc có nhiều đòn bẩy khiến Mỹ phải dè chừng, thì các nước khác lại không có được ưu thế đó. Điều cốt lõi là biết ai có quyền lực thương lượng – và sử dụng nó một cách chiến lược.”
..........................................
Liên hệ tư vấn: 0327555026
