Ba công ty kiểm toán báo cáo tài chính cho SCB trong hơn 10 năm qua đều nằm trong nhóm Big4 kiểm toán tại Việt Nam. Ba công ty kiểm toán Ernst & Young Việt Nam, Deloitte Việt Nam, KPMG Việt Nam doanh thu cao ngất nhưng lãi thì vài tỷ đồng.
Trước khi vụ án Vạn Thịnh Phát bị khởi tố, SCB có lãi sau thuế lên đến 718 tỷ chỉ trong nửa năm đầu của năm 2022. Trong khi đó, tỷ lệ nợ phải trả/tổng tài sản của SCB luôn duy trì tỷ lệ cao trên 90% khi cả ba công ty này đều có kết quả như vậy.
Nhưng thực trạng tài chính của SCB trong những năm 2017 đã có báo hiệu, khi tỷ lệ nợ xấu đến 20,92% trong khi so với SCB báo cáo chỉ 0,61% và có kết quả của các đơn vị kiểm toán này.
Trong nhóm Big4 kiểm toán đều có 3 công ty kiểm toán "nhắm mắt" sai phạm tại SCB gồm: Deloitte Việt Nam, PricewaterhouseCoopers (PwC), Ernst and Young (EY) và Klynveld Peat Marwick Goerdeler (KPMG).
Nhóm Big4 kiểm toán
Trong 3 công ty này, EY là công ty kiểm toán có doanh thu cao nhất với 1.376 tỷ, nhưng lạ thay EY chỉ đạt hơn 8 tỷ lãi sau thuế. Trong khi đó, thưởng cho nhân viên đã lên hơn 700 tỷ và điều đặt biệt hơn cả là tổng chi phí chiếm tới 1.362 tỷ đồng. Chỉ với 59 kiểm toán viên hành nghề được chấp thuận nhưng đã đăng ký kiểm toán cho 314 đơn vị có lợi ích công chúng.
Còn kế cận doanh thu là KPMG với 669 tỷ, về lãi ròng thấp nhất trong nhóm kiểm toán này khi chỉ với hơn 2 tỷ đồng. Lợi nhuận tăng đáng kể, nhưng chi phí đã ở mức 667 tỷ. KPMG Việt Nam hiện có 41 kiểm toán viên hành nghề, công ty này đã thực hiện kiểm toán cho 134 đơn vị có lợi ích công chúng.
Deloitte Việt Nam thì ảm đạm nhất, khi giảm từ 624 tỷ trong năm 2022 xuống còn hơn 12 tỷ ở năm 2023. Công ty này đang có có 67 kiểm toán viên hành nghề, đã thực hiện kiểm toán cho 85 đơn vị.
Việc xét xử đại án Vạn Thịnh Phát và SCB làm dư luận đặt về câu hỏi về trách nhiệm của các đơn vị kiểm toán trong việc "nhắm mắt" cho qua những dấu hiệu sai phạm trong tình hình kinh doanh, tài chính của SCB.
