Mỹ gia tăng áp lực bằng “gọng kìm thuế quan”
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang áp dụng một loạt biện pháp thuế quan mạnh tay đối với Ấn Độ, với mức thuế có thể lên tới 50% đối với nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực. Washington cho rằng New Delhi vẫn “ngang bướng” khi tiếp tục mua dầu giá rẻ từ Nga, bất chấp chiến dịch trừng phạt của phương Tây.
Hệ quả trước mắt là nhiều doanh nghiệp Ấn Độ gặp khó khăn trong tiếp cận thị trường Mỹ – vốn là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của New Delhi. Tuy nhiên, chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi vẫn kiên định với lựa chọn năng lượng từ Moscow, coi đây là chìa khóa để ổn định kinh tế trong nước.
Năng lượng – “dòng chảy” từ Moscow vẫn bền bỉ
Theo các nguồn tin thị trường, Ấn Độ dự kiến sẽ tăng nhập khẩu dầu từ Nga thêm 10–20% trong tháng 9, bất chấp cảnh báo từ Washington. Với giá dầu Nga rẻ hơn đáng kể so với dầu Brent, New Delhi coi đây là nguồn cung vừa tiết kiệm chi phí vừa củng cố an ninh năng lượng.
Đối với một nền kinh tế đang tăng trưởng nhanh và cần lượng năng lượng khổng lồ để vận hành sản xuất, dầu Nga trở thành “mạch máu” khó thay thế. Đây cũng là yếu tố giúp chính quyền Modi đứng vững trước áp lực trong nước về lạm phát nhiên liệu.
Trung Quốc – cái bắt tay dè chừng nhưng cần thiết
Trong khi căng thẳng với Mỹ leo thang, New Delhi lại mở ra một cánh cửa mới với Bắc Kinh. Các dấu hiệu rõ rệt trong tháng qua bao gồm:
Khôi phục đường bay thẳng giữa hai nước sau nhiều năm gián đoạn.
Tái khởi động các kênh đối thoại biên giới, vốn là điểm nóng trong quan hệ song phương.
Gỡ bỏ một phần rào cản thương mại, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai bên tái kết nối.Dù hai quốc gia vẫn còn nghi ngại sâu sắc về chiến lược, nhưng rõ ràng Ấn Độ đã chủ động “dịch chuyển” nhằm đa dạng hóa đối tác và giảm phụ thuộc vào Mỹ.
Ba trụ cột cân bằng trong chính sách đối ngoại của Ấn Độ
Có thể nói, New Delhi đang triển khai một “tam giác cân bằng” trong quan hệ quốc tế:
Với Mỹ: Dù chịu áp lực thuế quan, Ấn Độ vẫn không muốn làm tổn hại quan hệ chiến lược lâu dài, đặc biệt về quốc phòng và công nghệ.
Với Nga: Tiếp tục duy trì nguồn cung dầu giá rẻ để củng cố tăng trưởng.
Với Trung Quốc: Thận trọng hòa dịu để giảm nguy cơ bị “bao vây” và tăng thêm lựa chọn về thương mại – đầu tư.
Đây là một “điệu nhảy ngoại giao” tinh tế, khi New Delhi vừa giữ được lợi ích kinh tế, vừa tránh rơi vào đối đầu trực diện với bất kỳ siêu cường nào.
Hệ quả và tác động đến khu vực
Doanh nghiệp Ấn Độ: Xuất khẩu sang Mỹ bị ảnh hưởng nặng nề, buộc phải mở rộng thị trường sang EU, ASEAN, Trung Đông.
Năng lượng toàn cầu: Dầu Nga vẫn có “cửa ngõ” lớn nhờ nhu cầu Ấn Độ, khiến nỗ lực cô lập Moscow của phương Tây kém hiệu quả.
Cơ hội cho Đông Nam Á: Một số ngành sản xuất có thể hưởng lợi khi chuỗi cung ứng dịch chuyển để tránh rào cản thuế Mỹ.
Kết luận
Ấn Độ đang chứng minh bản lĩnh của một cường quốc trung tâm, biết đi dây giữa ba thế lực lớn nhất thế giới. Sự cứng rắn với Mỹ, thực dụng với Nga và mềm dẻo với Trung Quốc phản ánh một chính sách ngoại giao đa phương khôn ngoan, giúp New Delhi giữ vững thế cân bằng trong bối cảnh địa chính trị đầy biến động.