Ngày càng nhiều người rơi vào trạng thái “mỏi mệt số” khi mạng xã hội tràn ngập những thông tin gây nhiễu, thiếu chiều sâu và dễ gây cảm xúc cực đoan. Trong bối cảnh ấy, một làn sóng mới đang âm thầm trỗi dậy: học để làm chủ công nghệ, cụ thể là học cách ứng dụng AI tạo sinh như ChatGPT trong đời sống hàng ngày. Đặc biệt, những người trải qua lộ trình 100 ngày học AI tạo sinh không chỉ nâng cao kỹ năng công nghệ mà còn trải nghiệm một chuyển biến sâu sắc về tư duy – một “khoảnh khắc tỉnh thức” giữa biển thông tin số. Bài viết sau đây chia sẻ cách hành trình ấy không chỉ thay đổi cách học, mà còn thay đổi cách sống và cách nghĩ của người dùng trong thời đại số.
100 ngày không chỉ là học AI – mà là học cách tư duy lại
Thời đại mạng xã hội khiến nhiều người quên mất việc phản tư, dễ bị cuốn vào vòng lặp của tin giả, nội dung giật gân và cảm xúc số. Tuy nhiên, khi bước vào hành trình 100 ngày học về AI tạo sinh – đặc biệt là những công cụ như ChatGPT – người học bắt đầu học cách đặt câu hỏi, tự đào sâu kiến thức, và nhìn thế giới với con mắt đa chiều hơn.
Một trong những thay đổi đầu tiên là từ việc “chạy theo thông tin” sang “hiểu sâu vấn đề”. Thay vì lướt mạng để tìm câu trả lời nhanh, người học AI tạo sinh được khuyến khích đặt câu hỏi cặn kẽ, phân tích logic phản hồi của máy, từ đó trau dồi khả năng tư duy phản biện – điều mà mạng xã hội thường làm thui chột.
Làm chủ công cụ, không để công cụ dẫn dắt cảm xúc
Trên mạng xã hội, người dùng thường bị điều khiển bởi thuật toán: thích gì thấy đó, và càng xem càng bị nhấn chìm trong một “buồng vọng” của niềm tin cá nhân. Nhưng khi hiểu cách một mô hình AI hoạt động – đặc biệt là các mô hình tạo sinh như GPT – người học dần nhận ra: cảm xúc và thông tin có thể bị tạo ra, thao túng hoặc định hình bởi dữ liệu.
Vì vậy, hành trình học AI không chỉ là học kỹ thuật, mà còn là học cách “gỡ ngược” những gì mình tưởng là thật. Từ đó, người học biết cách kiểm chứng nguồn tin, cảnh giác với các nội dung do AI tạo mà không có nguồn xác thực. Đây chính là một trong những “khoảnh khắc tỉnh thức” quan trọng nhất: khi bạn bắt đầu tự hỏi “Ai viết ra điều này?” thay vì “Nội dung này có giống với điều tôi muốn nghe không?”.
100 ngày thay đổi thói quen học – từ bị động sang chủ động
Một trong những thành tựu rõ rệt của hành trình 100 ngày học AI tạo sinh là việc thay đổi thói quen học của người dùng từ bị động sang chủ động. Trước đây, họ có thể chờ đợi các nội dung sẵn có, hoặc học theo các lộ trình truyền thống. Nhưng với AI, họ học được cách “kéo thông tin về phía mình”.
Ví dụ, khi sử dụng ChatGPT như một “trợ lý học tập”, người học không chỉ đặt câu hỏi, mà còn yêu cầu giải thích lại, so sánh nhiều góc nhìn, hoặc sáng tạo ví dụ gần gũi với bản thân. Chính cách học này giúp tăng tốc quá trình thẩm thấu tri thức, vì mỗi thông tin đều được gắn liền với trải nghiệm cá nhân.
Thạc sĩ Võ Thị Mỹ Duyên – Chuyên gia đào tạo ứng dụng AI tạo sinh – nhận định: “Nhiều học viên sau 30 ngày đầu đã không còn cảm thấy ChatGPT là công cụ để hỏi chơi, mà coi đó là bạn học, bạn tư vấn chiến lược, bạn luyện viết, bạn thảo luận tâm lý. Khi học có sự phản hồi thông minh, quá trình học trở thành tương tác sống động, đầy hứng thú.”
Kết nối lại với giá trị cá nhân trong thế giới số hóa
Cuộc sống số khiến nhiều người cảm thấy mất phương hướng. Nhưng hành trình học AI, nhất là học qua mô hình tạo sinh, lại giúp nhiều người kết nối lại với giá trị cá nhân: họ học cách biểu đạt ý tưởng, xây dựng quan điểm, kể lại câu chuyện đời mình một cách trọn vẹn – điều mà không ít người chưa từng làm được, dù là trong lớp học hay ngoài đời.
AI tạo sinh, đặc biệt là qua các bài thực hành với ChatGPT, không chỉ giúp người học luyện tư duy, mà còn mở ra cơ hội để họ chia sẻ tiếng nói riêng. Họ học cách viết blog, soạn bài giảng, tạo nội dung truyền thông, thậm chí viết nhật ký bằng phong cách riêng. Đây chính là “tỉnh thức” – khi bạn không còn sống để tiêu thụ nội dung, mà bắt đầu sáng tạo nội dung theo hệ giá trị của bản thân.
Khi công nghệ trở thành chiếc gương phản chiếu chính mình
Hành trình 100 ngày học AI tạo sinh không chỉ giúp người dùng giỏi công nghệ hơn, mà giúp họ hiểu mình hơn. Nhiều người bắt đầu nhận ra các định kiến cá nhân khi thấy AI phản hồi một cách trung lập. Họ thấy mình đang giới hạn trong lối mòn tư duy nào, hay đang chịu ảnh hưởng quá lớn bởi dư luận mạng xã hội.
Và chính từ đây, họ học được một điều vô giá: công nghệ không phải để thay thế con người, mà để giúp con người hiểu rõ mình là ai giữa thế giới số nhiễu loạn.
Bài viết do AI tổng hợp dựa theo một phần giáo trình VTALK
