Sự cạnh tranh ngày càng sâu sắc giữa Washington và Bắc Kinh trong việc tiếp cận công nghệ cũng như việc Mỹ ban hành đạo luật CHIP đã có tác động rõ rệt đến các quốc gia Đông Á và đã mở ra cơ hội cho Việt Nam tham gia vào nhóm các quốc gia sản xuất CHIP hàng đầu thế giới.
Tất cả các quốc gia Đông Á, từ Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc đến Singapore, Malaysia và Việt Nam đều đang rất nỗ lực để đón xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu về CHIP, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất CHIP.
Các chuyên gia quốc tế cho rằng có lẽ “người chiến thắng lớn nhất” trong cuộc đua này có thể là Việt Nam và rất có thể Việt Nam sẽ trở thành một trung tâm sản xuất chip toàn cầu mới. Bằng chứng thuyết phục nhất và Việt Nam đang có sự gia tăng đầu tư nước ngoài vào ngành công nghiệp bán dẫn.
Chẳng hạn, năm 2021, Intel đã đầu tư 475 triệu USD vào nhà máy lắp ráp và thử nghiệm chip lớn nhất của mình tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Tháng 8/2022, Samsung đã công bố khoản đầu tư trị giá 3,3 tỷ USD để mở rộng quy mô sản xuất linh kiện bán dẫn tại nhà máy Thái Nguyên (sẽ triển khai vào tháng 7/2023). Samsung cũng đang xây dựng một trung tâm R&D có qui mô 3.000 kỹ sư ở tây Hồ Tây, Hà Nội, dự kiến khai trương vào đầu năm 2023.
Tháng 11/2021, gã khổng lồ trong lĩnh vực bán dẫn, Amkor Technology (USA), đã ký một thỏa thuận đầu tư 1,6 tỷ USD để xây dựng một nhà máy sản xuất chất bán dẫn tại tỉnh Bắc Ninh.
Synopsys, một công ty dẫn đầu thế giới về thiết kế Chip đang chuyển các hoạt động đầu tư và đạo tạo kỹ sư thiết kế chip sang Việt Nam. Synopsys có hai văn phòng tại Thành phố Hồ Chí Minh và hai văn phòng tại Đà Nẵng với hơn 400 nhân viên và có kế hoạch bổ sung thêm 300 đến 400 người nữa.
FPT Semiconductor, thành viên của tập đoàn FPT mới đây đã ra mắt dòng chip bán dẫn đầu tiên trong lĩnh vực IoT cho Y tế và đã có kế hoạch cung cấp 25 triệu chip trên toàn cầu trong 3 năm tới.
Các khoản đầu tư nước ngoài này đã tạo ra những đột phá trong việc đưa Việt Nam tham gia vào nhóm các quốc gia sản xuất CHIP và có thể trở thành một trong những trung tâm sản xuất CHIP toàn cầu.
Việc Synopsys chuyển việc đào tạo kỹ sư thiết kế chip sang Việt Nam và FPT thiết kế, tổ chức sản xuất và thương mại Chip IoT cho Y tế là những bước khởi đầu đầy hứa hẹn đưa Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng chip toàn cầu. Con đường đi tốt nhất của Việt Nam là bắt đầu từ các con chip IoT cho Y tế, chip cho tủ lạnh, máy điều hoà không khí. Khi đã tích lũy đủ kinh nghiệm, chúng ta sẽ chuyển sang giai đoạn tiếp theo.
Tham gia vào chuỗi giá trị chip bán dẫn có nghĩa là Việt Nam chúng ta có cơ hội chia phần trong chiếc bánh có qui mô 1.500 tỷ USD (vào năm 2030) với tốc độ tăng trưởng hàng năm là 12%.
Chỉ cần 10% trong chiếc bánh 1.500 tỷ USD ấy thôi thì cũng đủ giúp Việt Nam chúng ta cất cánh rồi, bởi chip bán dẫn là công nghệ nền tảng cho tất cả các công nghệ khác, không chỉ trong quốc phòng, an ninh, máy bay, tên lửa, tàu chiến mà cả trong tất cả các thiết bị xung quanh chúng ta.
