Việc Nvidia mua lại VinBrain, một công ty AI của Việt Nam, có lẽ sẽ làm cho những người vẫn hay chê VN không làm được con ốc vít thất vọng.

Nvidia có thể chọn một con đường khác để đầu tư vào AI ở Việt Nam là mở một trung tâm nghiên cứu AI rồi tuyển những người Việt Nam giỏi AI vào làm việc. Nhưng Nvidia lại chọn mua một công ty AI của Việt Nam để phát triển, chứng tỏ Nvidia đánh giá VinBrain có giá trị cao hơn là tập hợp những cá thể làm AI ở Việt Nam.

Mình vẫn hay nghe một số người bảo, tại sao Việt Nam có nhiều tiến sỹ nhưng lại không tạo ra được một sản phẩm công nghệ cao nào. Tất nhiên là nhận định này sai ở nhiều chỗ, Việt Nam thật ra không có nhiều tiến sỹ, và thật ra Việt Nam có tạo ra được một số sản phẩm công nghệ cao. Nhưng hôm này mình muốn nói tới cái logic “nhiều tiến sỹ sẽ tạo ra sản phẩm công nghệ cao”. Để tạo ra được các sản phẩm công nghệ cao, chúng ta cần phải có nhiều thứ chứ không phải chỉ có một nhóm tiến sỹ. Để có khả năng phát triển công nghệ chúng ta cần ít nhất 4 thành phần: technoware, humanware, infoware, và orgaware. Giả sử VN có nhiều tiến sỹ giỏi thì cũng chỉ mới có humanware. Nếu thiếu 3 thành tố còn lại thì cũng không có khả năng tạo ra các sản phẩm công nghệ cao.

Technoware là trang thiết bị từ phần cứng đến phần mềm. Chúng ta không thể tạo ra các sản phẩm công nghệ cao từ tay không được mà cần phải có trang thiết bị phù hợp. Infoware là các thông tin để sử dụng các công nghệ cho hiệu quả. Và orgaware là năng lực tổ chức nhân sự và công việc để quy trình tạo ra sản phẩm công nghệ cao được hiệu quả.

Việc Nvidia mua lại VinBrain chứng tỏ VinBrain đã xây dựng được cả 4 thành tố đó ở một mức độ mà theo đánh giá của Nvidia là có giá trị cao hơn việc Nvidia tuyển người vào xây dựng team từ đầu. Đây là một dấu hiệu đáng khích lệ cho nền công nghệ cao của Việt Nam.

Thế tại sao Vingroup lại bán VinBrain cho Nvidia? Tại vì Vingroup hy vọng VinBrain sẽ được tăng cường technoware, humanware, infoware, và orgaware từ Nvidia để phát triển nhanh hơn và mạnh hơn. Và một thứ nữa, đó là Nvidia có nhiều tiền, rất nhiều tiền. À, tiền là yếu tố thứ 5 rất quan trọng trong việc phát triển sản phẩm công nghệ cao mà nãy giờ mình chưa nói tới.

Apple đã tiêu tốn tầm 15-20 tỷ đô cho dự án xe tự lái nhưng không thành công. Cuối cùng Apple đã dừng dự án này lại để tiêu tiền cho dự án AI, đến giờ vẫn chưa biết có thành công hay không. Phát triển công nghệ cao rất tốn tiền vì technoware, humanware, infoware, và orgaware đều rất tốn kém. Hơn nữa, rủi ro trong lĩnh vực này rất cao. Bạn phải có đủ tiền để đốt cho nhiều dự án thất bại để may ra có một dự án thành công.

Vậy đó, làm công nghệ không đơn giản là có 1 nhóm tiến sỹ này nọ là tự nhiên làm được đâu ạ. Việt Nam chưa mạnh về mảng này thì không có nghĩa là các tiến sỹ, kỹ sư của VN là không giỏi, mà nhiều khi là do thiếu technoware, infoware, orgaware, và nhất là thiếu … tiền