📉 Xuất khẩu trực tiếp sang Mỹ giảm mạnh
Theo dữ liệu tháng 5/2025:
- Xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ giảm 43% so với cùng kỳ năm trước, tương đương 15 tỷ USD sụt giảm giá trị thương mại.
- Điều này diễn ra trong bối cảnh chính quyền Hoa Kỳ, dưới thời Tổng thống Donald Trump, tái áp mức thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc – như một phần trong chính sách “Nước Mỹ trên hết”.
📈 Nhưng tổng xuất khẩu Trung Quốc lại tăng
Trái ngược với xu hướng sụt giảm ở thị trường Mỹ:
- Tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc tăng +4,8% so với cùng kỳ.
- Trong đó, xuất khẩu sang ASEAN tăng +15%, EU tăng +12% – cho thấy Bắc Kinh đã tái cơ cấu thị trường xuất khẩu nhanh chóng.
🔄 Dòng hàng hóa đang được "tái định tuyến"
Một phần đáng kể hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc đang được chuyển hướng thông qua các quốc gia trung gian, tiêu biểu:
- Qua Việt Nam: trị giá 3,4 tỷ USD, tăng +30% YoY
- Qua Indonesia: tăng +25% YoY
- Mục tiêu: né thuế quan trực tiếp của Hoa Kỳ bằng cách dán nhãn “xuất xứ từ nước thứ ba”, tận dụng ưu đãi thuế quan trong các hiệp định thương mại song phương.
💵 Hoa Kỳ phản ứng: Cuộc chiến thương mại chuyển sang ủy nhiệm
Tuần trước, Hoa Kỳ đã ký thỏa thuận thương mại với Việt Nam, trong đó áp thuế 40% với hàng hóa có dấu hiệu tái xuất từ Trung Quốc.
Điều này cho thấy Washington đang chuyển hướng đối đầu với Trung Quốc qua các quốc gia trung gian, đặc biệt là các đối tác thương mại trong khu vực Đông Nam Á – mở ra một “cuộc chiến thương mại ủy nhiệm”.
📌 Kết luận
Dữ liệu cho thấy rõ ràng:
- Trung Quốc không giảm sản lượng xuất khẩu, mà đang linh hoạt điều chỉnh điểm đến và tái cấu trúc chuỗi cung ứng.
- Mỹ, trong khi đó, đang cố gắng thu hẹp kẽ hở thương mại bằng các biện pháp truy xuất nguồn gốc và thuế ủy nhiệm – điều có thể gây tác động lan tỏa đến các nước trung gian như Việt Nam, Indonesia, Malaysia...
