UBND TP.HCM vừa ban hành thông báo kết luận của Phó Chủ tịch UBND Bùi Xuân Cường sau cuộc họp giao ban về tiến độ các dự án đường sắt đô thị ngày 27/8/2025. Cuộc họp có sự tham dự của lãnh đạo các sở, ngành, chuyên gia cùng đại diện nhiều nhà đầu tư lớn.
Lãnh đạo thành phố khẳng định đường sắt đô thị là “xương sống” cho hệ thống giao thông tương lai của TP.HCM, đồng thời yêu cầu các sở, ngành phải xử lý nhanh, dứt điểm hồ sơ để có báo cáo trước UBND TP trong tháng 9/2025.
Loạt dự án lớn đồng loạt được nhắc tên
♦ VinSpeed đang xin đầu tư tuyến đường sắt kết nối trung tâm TP.HCM – Cần Giờ, có vốn 76.120 tỷ (2,93 tỷ USD). Tuyến dài 48,1 km, tốc độ thiết kế lên đến 350 km/h, rút ngắn thời gian di chuyển chỉ còn 16 phút. UBND TP yêu cầu Sở Tài chính chủ trì, khẩn trương lấy ý kiến các sở, ngành và tham mưu thủ tục trình chủ trương đầu tư trước ngày 15/9.
♦ THACO đề xuất loạt dự án metro quan trọng, bao gồm metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương, dài 11 km, vốn gần 47.890 tỷ đồng) và tuyến Thủ Thiêm – Long Thành dài 42 km, tốc độ thiết kế 120 km/h, gồm 20 ga, vốn khoảng 3,4 tỷ USD. UBND TP giao Sở Xây dựng phối hợp với Ban Quản lý đường sắt đô thị và Sở Tài chính làm việc trực tiếp với THACO, thống nhất phương án triển khai, báo cáo trong tháng 9.
♦ Sovico cũng đang xin làm metro số 4, dài 47,3 km, trong đó 25,6 km đi ngầm và 21,7 km đi trên cao, gồm 37 ga đi qua nhiều tuyến phố lớn. Đây là một trong những tuyến có quy mô dài nhất TP.HCM.
♦ Becamex mang tới đề xuất tuyến đường sắt nhanh kết nối TP.HCM với Cái Mép, Bàu Bàng và Cần Thơ. Trong đó, tuyến TP.HCM – Cần Thơ dài 174 km, tốc độ tàu khách 160 – 200 km/h, tàu hàng 140 – 160 km/h. Đây được coi là tuyến huyết mạch kết nối miền Đông với miền Tây Nam Bộ.
Yêu cầu làm rõ pháp lý và cơ chế đặc thù
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan cùng tổ chuyên gia rà soát, xác định chính xác tính chất pháp lý của từng dự án theo Luật Đường sắt 2025. Việc này nhằm phân loại rõ các dự án thuộc đường sắt quốc gia, đường sắt địa phương hay dự án theo mô hình TOD (phát triển đô thị định hướng giao thông).
Đây sẽ là căn cứ để UBND TP kiến nghị bổ sung các dự án mới vào danh mục đi kèm Nghị quyết 188, cũng như xác định các tuyến ưu tiên triển khai giai đoạn 2025 – 2035.
Bên cạnh đó, TP.HCM yêu cầu xây dựng cơ chế chính sách đặc thù, vượt trội nhằm đẩy nhanh tiến độ, thu hút vốn xã hội hóa, giảm gánh nặng ngân sách.
“Siêu dự án” đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam cũng được đề cập
Đáng chú ý, ngoài các tuyến metro và đường sắt đô thị tại TP.HCM, cả THACO và VinSpeed đều đang đồng loạt đề xuất đầu tư “siêu dự án” đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, tổng vốn 67 tỷ USD. Hai tập đoàn cam kết sẽ tự huy động 20% vốn đối ứng và rút ngắn thời gian thi công so với phương án do Nhà nước thực hiện.
Theo lãnh đạo UBND TP.HCM, các dự án đường sắt này không chỉ giải quyết bài toán giao thông mà còn tạo động lực phát triển kinh tế xã hội, tái cấu trúc đô thị, hướng tới mô hình phát triển bền vững. Do đó, thành phố yêu cầu các sở, ngành phải phối hợp chặt chẽ với nhà đầu tư, chuyên gia để đưa ra giải pháp tối ưu cả về kỹ thuật, vốn và pháp lý.
