UBND TP.HCM đang lên kế hoạch đấu giá hàng loạt lô đất nhằm phát triển khu đô thị kiểu TOD dọc các tuyến metro. Dự kiến, nếu hoạt động này diễn ra thuận lợi, thành phố có thể thu về hàng trăm nghìn tỷ đồng từ việc khai thác quỹ đất.
Mới đây, UBND quận Tân Phú đã ban hành kế hoạch rà soát khu vực TOD dọc tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương). Mục tiêu của việc tổ chức rà soát này nhằm khai thác quỹ đất có điều kiện chỉnh trang và phát triển xung quanh nhà ga tuyến metro.
Theo thông tin từ chính quyền địa phương, sau khi hoàn tất việc điều chỉnh quy hoạch và phê duyệt dự án đầu tư, Tân Phú sẽ tiến hành đấu giá lô đất số I/82A Tây Thạnh, có diện tích 26 ha. Lô đất này nằm giữa hai trục đường Tây Thạnh và Trường Chinh và được quy hoạch để trở thành khu đô thị nén, đồng thời tối ưu hóa không gian ngầm xung quanh ga metro số 2.
UBND TP.Thủ Đức cũng công bố sẽ tổ chức đấu thầu ba khu đất phát triển mô hình TOD dọc tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên và đường Vành đai 3. Cụ thể:
- Khu đất Phước Long: Diện tích 160 ha, tọa lạc quanh ga Phước Long thuộc phường Trường Thọ và Phước Long A. Đây sẽ là khu đất hỗn hợp kết nối với tuyến metro, phục vụ cho cả mục đích sinh hoạt và công cộng.
- Khu đất Nông trường Dừa: Nằm tại phường Long Trường, có diện tích 152 ha, cũng sẽ được quy hoạch thành khu đất hỗn hợp và công trình công cộng, kết nối với đường Vành đai 3.
- Các vị trí khác: Trong tổng số 9 vị trí đã được TP.HCM lên kế hoạch phát triển TOD giai đoạn 2025 - 2026, bao gồm các khu đất quanh ga metro số 1 tại Phước Long với tổng diện tích hơn 160 ha và nhiều khu vực quan trọng khác như Tây Thạnh, Trung tâm Triển lãm Tân Bình…
Theo kế hoạch của UBND TP.HCM, trong vòng 10 năm tới, thành phố sẽ hoàn thành 355 km đường sắt đô thị và phát triển TOD ở 11 vị trí dọc các tuyến metro. Đặc biệt, tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) sẽ thu hồi và phát triển 3 khu đất lớn, gồm:
- Khu Trung tâm triển lãm và Thể dục thể thao quận Tân Bình: Diện tích 5,1 ha.
- Khu I/82A Tây Thạnh: Diện tích 26 ha.
- Khu C300: Giữa quận 10 và Tân Bình, diện tích gần 41 ha.
Giai đoạn 2025 - 2026, TP.HCM còn dự kiến phát triển TOD tại 9 vị trí dọc ba dự án giao thông lớn, bao gồm metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên), metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) và Vành đai 3.
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, hiện thành phố ước tính có khoảng 64.000 ha đất có thể phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng. Trong đó, có khoảng 32.000 ha đất nông nghiệp và đất trống, 9.000 ha đất công nghiệp và sản xuất, cùng 23.000 ha đất đô thị cần cải tạo.
Đối với đường Vành đai 3, có 5 vị trí phát triển TOD, bao gồm khu đất Nông trường Dừa và khu Long Bình ở TP.Thủ Đức; khu Tân Hiệp, khu số 6 Xuân Thới Thượng và khu Xuân Thới Sơn thuộc huyện Hóc Môn. Tổng diện tích các TOD này rộng trên 1.000 ha và mỗi điểm đô thị sẽ gần như một đô thị vệ tinh của các khu vực trung tâm.
Ba mô hình triển khai TOD dọc các tuyến metro và vành đai được xác định rõ ràng:
- Mô hình TOD tại vùng lõi nhà ga: Diện tích bán kính từ 400 - 500 m xung quanh nhà ga sẽ tập trung vào phát triển đô thị mật độ cao với đất sử dụng hỗn hợp. Đây cũng là nơi đi bộ trở thành hình thức di chuyển chủ yếu.
- Mô hình TOD tại vùng chuyển tiếp nhà ga: Khu vực này có bán kính từ 800 - 1.000 m, sẽ phát triển thành khu đô thị mật độ cao với sự kết hợp giữa nhà ở và công trình dịch vụ xã hội. Giao thông nội khu ưu tiên đi bộ và xe đạp, kết nối với nhà ga bằng xe buýt hoặc xe cá nhân nhẹ.
- Mô hình đô thị tập trung tại vùng phụ cận các nút giao thông của đường Vành đai 3: Hướng đến việc hình thành các khu dân cư tập trung và các khu công nghiệp, logistics… với giao thông nội khu chủ yếu bằng xe đạp và xe điện.
TP.HCM đang chuẩn bị cho một bước đi quan trọng trong phát triển đô thị bền vững thông qua việc đấu giá hàng chục lô đất và xây dựng các khu đô thị TOD dọc các tuyến metro.
-----------------------------
