Sáng nay, cô đã “triệu tập” một cuộc họp bất thường trong lớp ROOOTsharing 2024, yêu cầu tất cả những bạn đã bấm like cho một bài viết phải vào “giải trình” để kiểm tra bài cũ.

Nguồn cơn từ tấm hình mà bọn em đang nhìn thấy.

Trong tất cả các videos của cô trên tiktok, trong tất cả các buổi livestream, tất cả các bài viết và trong mọi thời điểm có thể khi dạy học, cô đều gào thét: CONTENTS KHÔNG PHẢI LÀ BÀI VIẾT.

Ngay chính trong buổi học gần đây nhất về contents, cô cũng yêu cầu các bạn “hãy làm contents” cho một chủ đề, sau đó bắt cả lớp xé hết những “bài làm” đó đi để các em nhớ rằng CONTENTS KHÔNG PHẢI LÀ BÀI VIẾT. Tất nhiên trừ những em nào ngồi vẽ hình hay mô tả lại một kịch bản video.

Tại sao việc này lại nghiêm trọng và vì sao cô Long có vẻ đang trầm trọng hoá việc này như vậy?

Vì cô nhìn thấy một thế hệ tầm tuổi cô đổ về trước đã bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua content ngắn, ví dụ như IG, YT Short, Reel và Tiktok. Các bạn rất giỏi nhưng trở nên ngu ngơ, láo ngáo một cách đáng thương chỉ vì các bạn đã bị đóng khung một mindset nặng nề rằng content tức là bài viết.

Tư duy đó không thể giúp các bạn làm content ngắn và video ngắn được, dù chuyên môn có giỏi thế nào. Những gì các bạn làm là đọc một bài viết và quay clip. Thế nên các bạn phải thua thôi! Và thế nên cô phải suốt ngày gào thét.

Thế mà gần đây, nổi lên một cuộc tranh luận về chủ đề nhân viên contents có cần biết AIDA hay không. Bài này khởi nguồn từ CEO một Agency (thì phải), với đại ý rằng nhân viên content mà không biết gì về AIDA thì không thể làm việc được. Sau đó, Phùng Thái Học có đăng một bài viết cho rằng “AIDA KHÔNG PHẢI là một trong những công thức/cấu trúc content”.

Bài viết này có 3 ý mà cô cho rằng sai lệch trầm trọng về bản chất của contents:

Ý thứ nhất, bạn viết: AIDA KHÔNG PHẢI là một trong những công thức/cấu trúc content, AIDA là tiêu chuẩn cho tất cả các công thức content

Ý thứ hai, bạn viết: AIDA là một hành trình nhận thức của người bình thường khi tiêu thụ bất cứ một nội dung nào.

Ý thứ ba, bạn viết: Vì vậy, AIDA có mặt ở mọi nơi mọi chỗ trong marketing, từ bán hàng đến chăm sóc KH, từ bài viết đến video,....

… hoặc có những ý khác mà cô chưa soi kỹ.

Những gì Học phát biểu, có vẻ thể hiện rằng bạn đang đánh đồng content với content quảng cáo. Thậm chí là bài viết quảng cáo.

Bởi vì, content là mọi thứ có thể truyền tải thông tin chứ đâu phải chỉ là quảng cáo?

Cô lấy tạm một định nghĩa từ ChatGPT (mà cô cho rằng đi search từ nhiều nơi khác cũng sẽ ra tương tự):

"Content là tất cả những thông tin và trải nghiệm được truyền tải qua các phương tiện truyền thông hoặc các nền tảng khác. Nó có thể bao gồm văn bản, hình ảnh, video, âm thanh và nhiều hình thức khác. Mục đích của content là cung cấp thông tin, giải trí, giáo dục, hoặc thậm chí là thuyết phục và quảng cáo".

Khi làm contents, việc đầu tiên và quan trọng nhất là phải đặt ra câu hỏi Mục tiêu contents đó xuất hiện là để làm gì?

Một bài báo thông tin rằng Hà Nội đang mưa, giá vàng đang tăng hay giảm là content. Một cuốn giáo trình viết ra dạy học là content. Một bài thuyết trình cũng là content. Và hiển nhiên, mục đích của những content đó không phải là quảng cáo bán hàng và nó không cần, không nên, không phải tạo ra bất cứ hành động nào (tương ứng với chữ DA ở công thức AIDA).

Khi xây dựng thương hiệu (thương hiệu cho sản phẩm hoặc thương hiệu cá nhân), các em cần sản xuất ra vô số contents để công chúng mục tiêu có nhận thức, hiểu và tin rằng thương hiệu của em tốt, tận tâm, đáng tin cậy hay cá nhân em là người năng lượng, nhiệt huyết chẳng hạn… cũng chẳng hề liên quan đến DA trong 4 chữ AIDA. Hay nói tóm lại, AIDA là vô nghĩa và không dùng được.

Vậy thì làm sao “AIDA là tiêu chuẩn cho tất cả các công thức content” được?

Nó cũng không phải “... là một hành trình nhận thức của người bình thường khi tiêu thụ bất cứ một nội dung nào”.

Nó chỉ có thể (có thể) là mồi nhử để họ tiêu thụ CONTENT QUẢNG CÁO mà thôi.

Tiếp nữa, nếu việc đặt ra câu hỏi “Mục tiêu làm contents” là quan trọng nhất, thì câu hỏi “Dạng thức contents là gì” quan trọng số 2. Và một lần nữa, chúng ta lại phải nhắc nhớ nhau rằng CONTENT KHÔNG PHẢI BÀI VIẾT.

Ban đầu khi đọc tiêu đề post của Học, cô cứ nghĩ rằng bạn đã nhầm lẫn rằng content là bài viết. Nhưng không, bạn có phát biểu “AIDA có mặt ở mọi nơi mọi chỗ trong marketing, từ bán hàng đến chăm sóc KH, từ bài viết đến video”. Tức là, theo Học thì content có thể là video hoặc âm thanh, hoặc một bài thơ.

Nếu vậy thì, một bài thơ có khi nào mở đầu bằng “yếu tố thu hút hay hấp dẫn” giống chữ AI trong AIDA không? Câu trả lời gần như là không.

Trong một bài hát, hầu như đoạn hay nhất là điệp khúc, nó có mở đầu hấp dẫn nào đâu? Hoặc trong một chương trình phát thành, show truyền hình hay phát trên youtube cũng không như vậy. Thế thì những cái đó có phải contents không? Và nó có tuân theo cái gọi là “tiêu chuẩn AIDA” không? Câu trả lời là KHÔNG.

Gần đây các em đã quen với một kiểu contents mới là Livestream. Và chắc chắn rồi, định dạng Livestream thì chẳng có AIDA nào được nữa.

Hay nói cách khác, AIDA có thể là một công thức tốt cho content để bán hàng (sale contents), chứ không làm tiêu chuẩn cho cái gì được hết. Và yêu cầu content creator phải biết AIDA mới làm được việc như của bạn CEO kia là không chính xác, không toàn diện và bị “đóng khung”. Cô cũng không cho rằng một người sếp cổ hũ như vậy có thể quản được các bạn content genz có mindset mới và sáng tạo.

Đó là khía cạnh chuyên môn cô muốn trao đổi, hoặc tranh luận với Phùng Thái Học. Nhưng điều khiến cô đau lòng, tới mức phải yêu cầu các bạn học viên giải trình thì khác. Đó là ý thức của các bạn trong việc Quản trị Thương hiệu Cá nhân. Vì khi “giải trình”, hầu như không em nào đề cập đến việc cá nhân em cho rằng quan điểm trong bài viết của Học là sai hay đúng khi bấm like. Mà chỉ nói rằng đã “đọc bài có phần hời hợt”.

Nếu có em nào đó nói rằng em đồng tình với quan điểm trong bài của Học nên đã bấm like thì cô sẽ vỗ tay cổ vũ. Vì cuối cùng thì vẫn là vấn đề quan điểm. Có thể quan điểm của cô đúng, của Học đúng, hoặc cả hai cùng sai hay cùng đúng. Nhưng quan trọng là, các em có ý thức rằng việc bấm like một bài viết cũng là thể hiện quan điểm của chính các em.

Nếu các em bấm like “vì đọc bài hời hợt” thì đáng bị đánh đòn.

Thương hiệu Cá nhân đến từ mọi thứ. Các em chơi với ai, xuất hiện ở đâu, đọc cuốn sách nào, lên tiếng phản đối hay ủng hộ cái gì. Chứ không phải chỉ đến từ contents các em chia sẻ.

Content chia sẻ có thể giúp xây Thương hiệu Cá nhân rất tốt. Nhưng những yếu tố kể trên lại có thể đá đổ Thương hiệu Cá nhân mà các em gầy dựng. Hay nói cách khác, có ý thức xây thì tốt; nhưng không có ý thức quản trị, không biết điều gì ảnh hưởng đến uy tín và danh tiếng của mình thì rất tệ. Và cô gọi đó là kiểu làm Thương hiệu Cá nhân xây ít phá nhiều.

Vậy nên, nếu đã đọc post này của cô Long, thì tất cả các em cũng nên cẩn trọng khi bấm like, thả tim, hãy phẫn nộ. Chúc các em học giỏi.