Việc Chính quyền Mỹ bất ngờ áp thuế nhập khẩu 50% lên Brazil từ ngày 1/8, là quốc gia xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới việc đã và đang tạo ra những xáo trộn chưa từng có trên thị trường hàng hóa toàn cầu, với hệ lụy trực tiếp lên giá cà phê và cả nguồn cung tại Việt Nam.
Dư cung “ồ ạt” tại Brazil
Khi thuế nhập khẩu tăng gấp năm lần (từ mức 10% lên 50%), lượng cà phê Arabica và Robusta xuất sang Mỹ lập tức giảm mạnh. Mỹ thị trường nhập khẩu lớn nhất của Brazil, trước đây đón tới 35% sản lượng Arabica và 40% Robusta hàng năm nay gần như đóng băng thương mại với Brazil trong ngắn hạn. Sản lượng thu hoạch vẫn đều đặn, nhưng xuất khẩu đình trệ đã dẫn tới hàng trăm ngàn tấn cà phê tồn kho tại các cảng và kho lạnh Brazil, kéo theo nguy cơ dư cung nội địa với biên độ lên tới 20–25% so với trung bình các năm trước.
Giá cà phê thế giới chịu sức ép giảm
Hợp đồng Arabica trên sàn ICE đã lao dốc gần 30% kể từ khi có tin thuế quan, về ngưỡng 2,95 USD/lb, trong khi Robusta rơi xuống mức thấp nhất 5,5 tháng (khoảng 4.550 USD/tấn). Áp lực dư thừa nguồn cung, cộng thêm yếu tố tâm lý “bearish” từ nhà đầu tư, khiến giá liên tục xuyên thủng các ngưỡng hỗ trợ quan trọng. Giới phân tích dự báo trong 1–3 tháng tới, mức giá Arabica có thể về chỉ còn 2,80–2,90 USD/lb, trong khi Robusta thăm dò đáy 4.300–4.400 USD/tấn.
Cơ hội và thách thức cho cà phê Việt Nam
Trái lại, Việt Nam nhà xuất khẩu Robusta đứng thứ hai thế giới đang có cơ hội “hái” những hợp đồng chuyển dịch từ Brazil. Giá cà phê tại Việt Nam có thể tăng trong thời gian tới nhờ nhu cầu Mỹ tìm kiếm nguồn thay thế. Tuy nhiên, áp lực tăng sản lượng đột ngột có thể khiến nông dân và doanh nghiệp Việt cũng phải đối mặt bài toán tồn kho cuối vụ và nguy cơ giảm giá cục bộ nếu không kịp xuất khẩu.
Dự báo xu hướng giá trong nước
Ngắn hạn (1–3 tháng tới): Giá cà phê nhân xô tại Tây Nguyên có thể chững lại quanh 90.000–95.000 VND/kg, chịu ảnh hưởng từ diễn biến futures còn giảm và chi phí vận chuyển tăng.
Trung hạn (cuối năm 2025): Khi vụ Brazil kết thúc và cầu từ EU, Trung Quốc ổn định trở lại, giá Robusta futures ước hồi phục lên 3.200–3.500 USD/tấn, kéo giá nội địa Việt Nam lên 100.000–105.000 VND/kg.
Kết luận
Thuế quan 50% của Mỹ đối với Brazil đã khơi mào một “cơn bão” dư cung, đẩy giá cà phê thế giới xuống đáy nhiều tháng và mở ra cơ hội cho cà phê Việt Nam thâm nhập thêm thị trường Mỹ. Tuy nhiên, nông dân, doanh nghiệp Việt cần chuẩn bị chủ động điều chỉnh sản lượng, đa dạng hóa đối tác và tối ưu hóa chuỗi logistics để vừa tận dụng cơ hội, vừa giảm thiểu rủi ro giá và tồn kho.
