thue-bat-dong-san-1675654653.jpg
 

Một sắc thuế tốt phải có ba nguyên tắc cơ bản là hiệu quả, công bằng và khả thi. Tuy nhiên, giữa hiệu quả, công bằng và khả thi luôn có sự mâu thuẫn với nhau, được cái này thì có thể ảnh hưởng đến hai yếu tố còn lại. Ví dụ, sắc thuế muốn công bằng thì phải chi tiết, nhưng lúc đó chính sẽ càng khó khả thi. Luật thuế quá phức tạp sẽ khó triển khai và dễ gây tiêu cực, tham nhũng.

Trong một tương lai gần, Việt Nam vẫn chưa có đủ hệ thống cơ sở dữ liệu định giá theo thị trường. Việt Nam có trên 27 triệu hộ gia đình ở trong hơn 2,5 tỷ m2 nhà ở, nhưng hiện nay dữ liệu về giá giao dịch rất ít và nhiều nhà không có giao dịch trong mấy chục năm qua. Thêm vào đó mức giá được khai báo khi mua bán khác xa với thực tế. Vì thế, việc định giá nhà đất theo thị trường là rất thách thức tại Việt Nam.

Trong bối cảnh công cụ định giá nhà gắn với đất đang khó khăn, việc cơ quan quản lý đề xuất tách thu thuế với đất dựa trên khung giá đất của nhà nước và thu thuế nhà dựa trên chi phí vật liệu xây dựng (do người dân tự kê khai) - sẽ giúp việc tính toán cơ sở thuế trở nên dễ dàng hơn. Cả khung giá đất và chi phí vật liệu xây dựng có thể không sát với giá thực tế, nhưng lại là cách làm khả thi.

Việc điều chỉnh chính sách để tăng nguồn thu thuế bất động sản - vốn đang ở mức thấp, là điều cần thiết, nhưng phải đi kèm điều kiện cần.

Nguyên tắc căn bản của thuế bất động sản là thuế địa phương. Có nghĩa là người dân đóng thuế này để địa phương đầu tư cơ sở hạ tầng và các tiện tích vào chính khu vực họ đang sinh sống. Tôi thu thuế ở phường A thì phải chi tiêu ở phường A, không được chi cho phường B. Đồng nào mua mắm thì để mua mắm, đồng nào mua dưa thì để mua dưa.

Tiền thuế bất động sản phải được địa phương minh bạch để người dân thấy được sự cải thiện chất lượng vào khu vực họ sinh sống, thông qua các tiện ích như cây xanh, đường sá… Việc điều chỉnh chính sách thuế đi kèm minh bạch chi tiêu và gắn với lợi ích người dân mới giúp chính sách này phát huy ý nghĩa và đạt được sự đồng thuận cao.

Một số ý trao đổi của tôi trong bài của Vnexpress, link ở dưới:

Nhiều thách thức khi đánh thuế nhà và đất - VnExpress Kinh doanh