Hồi năm 2018, trò chuyện với ông Sếp cũ, mình kêu Thủ Thiêm khoảng 5-10 năm nữa sẽ ngon hơn Q1, ông Sếp cũng đồng ý như thế.
Lý do cho nhận định đó là vì dựa theo QH đang có của Thủ Thiêm, và tiến độ dự báo các công trình hạ tầng cũng như các dự án đang sắp triển khai. Tưởng tượng rằng 5-10 năm tới, 1 khu đô thị mới hoành tráng sẽ xuất hiện bên bờ Đông Sài Gòn.
Trong tưởng tượng, khu đô thị đó sẽ có tòa nhà cao nhất TP, sẽ có hồ nước lớn nhất trung tâm, sẽ có phố đi bộ dài nhất, sẽ có cầu bộ hành nối trực tiếp với Bến Bạch Đằng, sẽ là điểm nối từ Q7, Q4, Q1, Q Bình Thạnh. Đường to, hạ tầng đẹp, thoáng, nhiều chỗ chơi, quy hoạch đồng bộ... tất cả mọi thứ ngon lành như gái 18.
Nhưng thời hạn 5 năm sắp hết mà nhìn chung 3 năm qua chả có thêm được gì mới, ngoài cầu Thủ Thiêm 2 mới xong thì nhìn chung là vẫn không có gì thay đổi mấy, Trung tâm thương mại to nhất khu vẫn chưa hoạt động. Hồ nước ở đâu còn lâu mới thấy, còn cầu đi bộ hình như đang thiết kế....

Mấy bận đi làm về ngang qua cầu Thủ Thiêm 2, chỉ mất 5p đi từ Nhà thờ Đức Bà đến bên Thủ Thiêm, nhưng thay vì là một chuỗi đô thị như trong tưởng tượng thì bên kia sông nó khác biệt, im ắng lạ thường, nhiều nơi còn chả có đèn đường luông. Đành phải chờ tiếp. Hy vọng mốc 10 năm sẽ ổn.
Cũng mấy năm trước, có bà chị đồng nghiệp cũ hỏi mua nhà đâu tốt, mình kêu Thạnh Mỹ Lợi, hồi đó loanh quanh 100 chai mỗi mét, bảo chỗ đó bữa sau dành cho dân nhà giàu mới nổi, kiểu kiểu như Q3 hiện tại ý. Nếu Thủ Thiêm nhu Q1, thì Thạnh Mỹ Lợi như Q3.
Tuy vậy, giờ đây thì Thạnh Mỹ lợi cũng khá là im ắng đi qua đó hơi hơi buồn dù rằng có những tòa nhà to cao đồ sộ như lâu đài, nhưng suy cho cùng vẫn thấy thiếu thiếu cái gì đó.
Cái cảm giác thiếu này giống như lần đầu tiên mình đi dự án năm 2007, đến thăm dự án Tân Thuận Đông của Nam Long, đến khu Biệt thự mà khi đó đang ít người, trời nắng như đổ lửa, không có mấy cây xanh. Đến năm 2020 quay lại khu đó thì Tân Thuận Đông nó như 1 khu dân cư đông đúc, người ta kéo máy chiếu ra vỉa hè xem bóng đá như bao khu dân cư khác.
Cái thiếu theo mình chính là những giá trị tinh thần mà khu ở mang lại. Khu chúng ta đi du lịch, đến thăm nơi nào đó, người ta hay nói về lịch sử, về quá khứ của khu vực đó. Những giá trị truyền thống, những thứ đã tồn tại hàng thế kỷ..., nó như là một thứ đặc thù mà những khu đô thị giải tỏa trắng không thể có được. Khi một khu đất giải tỏa trắng và làm lại từ đầu, bỏ hết những thứ truyền thống xưa cũ, thì phải xây dựng nó lại từ đầu. Mà muốn thế thì cần thời gian.
Ai cũng trải qua một thời ấu thơ, thời trẻ trâu, thời đó mang theo những giá trị xưa cũ. Q3, Q1 là nơi lưu giữ những khoảnh khác đó. Có những quán ăn, quán cafe ở Q1, Q3 nó tồn tại lâu lắm rồi, nhìn vào đó còn có dấu vết thời gian. Những thứ đó không hề có ở các nơi mới. Tuy vậy, nơi mới cũng có những cái mà nơi cũ không có được, đấy là sự sôi động, hiện đại....
Nhưng nhìn chung để nâng tầm một cái gì đó lên một tầm mới, thì nó cần phải mang thêm một thứ đó là Văn hóa. Văn hóa nó giống như cái phần mềm, tạo ra sự khác biệt ấy.
Ví dụ tại sao chúng ta nếu qua Paris phải ghé tháp Eiffel, dù rằng Dubai có khả năng xây cái y cheng Paris, tuy nhiên có làm giống thì nó chỉ là hàng fake, người ta thích Paris bởi những giá trị văn hóa mà nó mang lại, đại khái thế.
Nhìn đơn giản hơn, khu Tây Sài Gòn, ở các nơi như Q Tân Bình, Tân Phú, Q3, Phú Nhuận... có những địa điểm người ta hay lui tới mà các khu mới không có được, dù xây cho giống thì người ta cũng chưa chắc đến, vì đại khái nó không có giá trị văn hóa.
Đương nhiên, giá trị văn hóa có thể xây dựng được nhưng nó chậm, và cần thời gian chấp nhận. Hiện tại Thủ Thiêm với Thạnh Mỹ Lợi chưa có được cái giá trị đó. Chỉ có điều là có ai muốn xây dựng nó hay không. Chứ nếu chỉ xây nhà rồi bán theo khu biệt lập thì cũng khó để tạo được cái đó.
Hồi trước mình kỳ vọng có cây cầu đi bộ từ Q1 qua Thủ Thiêm và nối với hồ trung tâm, khi đó sẽ tạo ra một sợi dây văn hóa kết nối từ cũ sang mới một cách nhẹ nhàng, không có khoảng cách. Nó kiểu như từ cổ điển đến hiện đại trong một bước đi. Nhưng hiện tại chưa có nên chưa thấy.
Global City nổi lên gần đây với mong muốn tạo thành một Downtown theo định vị của Chủ đầu tư Masterise. Theo cá nhân của mình thì vị trí của Dự án này khá ổn để làm một cái gì đó, vì sự thuận lợi về mặt di chuyển, sẽ rất nhanh để tới.
Nhưng để tạo thành đươc một cái gì đó khác biệt, thì phải mang được vào đó giá trị văn hóa. Đó là cái gì thì phải do CĐT làm. Nếu mang được giá trị văn hóa vào đó, thì đây sẽ là một dự án tuyệt vời, và mức giá hiện tại là rẻ. Còn không mang được giá trị văn hóa, nó chỉ đơn thuần là khu ở thì người ta có thể chọn lựa xung quanh với mức giá rẻ hơn nhiều.
Với bất động sản hiện đại, vị trí chỉ là điều kiện cần. Những thứ mềm trong đó mới là điều kiện đủ cho một khu đô thị theo ý đồ của Chủ đầu tư.
Chứ phân lô bán nền không thôi thì ai chả làm được