Trong nhiều năm qua, một trong những vướng mắc kỹ thuật lớn nhất cản trở dòng vốn ngoại vào thị trường chứng khoán Việt Nam chính là thủ tục mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp cho nhà đầu tư nước ngoài. Theo quy định cũ, các nhà đầu tư này phải thực hiện thủ tục hợp pháp hóa lãnh sự – một bước phức tạp, tốn thời gian và chi phí, đặc biệt đối với các nhà đầu tư tổ chức đến từ nhiều quốc gia khác nhau.
Việc Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư 03/2024/TT-NHNN đã chính thức loại bỏ rào cản này. Từ nay, nhà đầu tư nước ngoài có thể mở tài khoản đầu tư gián tiếp bằng tiền đồng tại Việt Nam một cách nhanh chóng hơn, không cần trải qua các bước chứng thực phức tạp như trước. Đây không chỉ là một động thái cải cách về mặt thủ tục hành chính, mà còn thể hiện rõ cam kết của Việt Nam trong việc tạo lập môi trường đầu tư minh bạch, thân thiện và tiệm cận với thông lệ quốc tế.
Động thái này được kỳ vọng sẽ giúp thị trường tài chính Việt Nam ghi điểm trong mắt các tổ chức xếp hạng như FTSE Russell và MSCI, từ đó rút ngắn con đường nâng hạng thị trường – một mục tiêu mà Việt Nam đã theo đuổi suốt hơn một thập kỷ qua.
Thông tư này đi cùng với các cải cách trước đó như Thông tư 68/2024/TT-BTC về cơ chế giao dịch không cần có sẵn tiền (non-prefunding) và việc đưa hệ thống công nghệ KRX vào vận hành đầu tháng 5/2025. Những thay đổi này đồng bộ nhằm nâng cấp hạ tầng và cơ chế vận hành thị trường.
Việc nâng hạng có thể diễn ra trong năm 2025, với mốc thời gian quan trọng là tháng 9 (FTSE Russell) và tháng 6 (MSCI). Tuy nhiên, với MSCI, rào cản lớn nhất vẫn là giới hạn sở hữu nước ngoài – vấn đề đòi hỏi giải pháp pháp lý rõ ràng hơn.
Theo các chuyên gia, dòng vốn ngoại có thể quay trở lại mạnh mẽ trước các mốc công bố nâng hạng chính thức. Nếu các tiêu chí kỹ thuật được hoàn tất đúng tiến độ, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể đón nhận làn sóng mua ròng mới từ khối ngoại.
