Mấy năm qua trên fb mình đã thấy ko biết bao nhiêu là vụ phốt nhau đến từ các ae từng thề “Mãi là ANH EM “. 10 vụ sẽ có hơn 9 vụ là liên quan tới tiền/ quyền lợi & cả 2 bên phốt lẫn bị phốt điều cảm thấy ấm ức, cảm thấy mình là người bị hại.
Mình cũng từng trải rất nhiều lần như vậy cá biệt có vụ bay vài tỏi. Nên chia sẻ góc nhìn 1 chút cho ace đã đang và sẽ hùn hạp có trước kinh nghiệm biết để mà tránh chuyện ko vui khi endgame.
-------
Đầu tiên ae cần hiểu là tại sao khi Endgame cả bên phốt lẫn bị phốt điều cảm thấy mình là bị hại? Vì bản chất vấn đề nó như sau:
- Con người bị bệnh não cá vàng: Thời điểm kết thúc đa số ai cũng chỉ nhớ tới những mặt hạn chế của đối tác/ cộng sự & công lao của mình. Đó là bản chất bình thường của con người.
- Chai nước bạn cho mượn ở sa mạc với chai nước khi bạn được trả lúc về lại thành phố và 500 triệu góp lúc khởi sự khi cty chưa có gì và 500 triệu nhận lại lúc cty doanh số đang 1 vài tỷ liệu có giống nhau?
===> Không phải ai cũng hiểu bản chất của mấy cái trên & ko phải ai hiểu cũng chấp nhận được :))
-------
Vậy thì để phòng ngừa trước các trường hợp ăn ko đồng chia ko điều, phốt nhau thì cần làm gì? Với mình thì sau nhiều lần vấp ngã bay kha khá tiền bạc lẫn tình cảm thì có 1 số nguyên tắc sau đây ở mọi game hùn hạp.
1- Với game mới bắt đầu thì cần phải bàn trước vấn đề:
- Công mày công tao, tiền mày tiền tao góp thì sẽ chiếm bao nhiêu %, quyền lợi & trách nhiệm cụ thể từng thằng ntn là 1.
- Thứ 2 mong muốn riêng của mỗi thằng time bao giờ thu hồi vốn đầu tư?
- Thứ 3 trường hợp cty lỗ thì quy chế góp bù vào gồng sẽ ra sao?
- Thứ 4 trường hợp rút vốn giữa chừng sẽ giải quyết ntn?
- Thứ 5 trường hợp game toang dẹp thì chia chác phần còn lại của dn ntn?
==> Những câu hỏi này đơn giản nhưng thực tế 99% các game hùn hạp ace ko nói với nhau. Vì ai cũng đang mơ về giấc mơ đẹp, cũng tin vào sự thành công màu hồng.
2- Với game đang triển và lôi kéo vài ae hùn hạp vào thì cần ngồi lại với nhau plan rõ rang về điều lệ cổ đông – điều lệ tài chính. Mình ví dụ bên mình cho ae dễ hình dung ko lý thuyết ko sách vở linh hoạt từng cty:
- ĐẦU NĂM ae rõ ràng năm nay lãi hay lỗ. Lỗ sẽ bù ntn? Lãi sẽ chia ra làm sao ( bao nhiêu % lãi sẽ dùng chia cổ tức, bao nhiêu % sẽ dung để tái đầu tư )
- Nguyên tắc thu chi: Mọi thứ phải ghi vào sổ dù là 1 ngàn đồng.
- Nguyên tắc chi tiền: Mọi chi dưới 10tr nhân sự phòng ban + kế toán + lead tự xử. Mọi chi phí 10tr - 100tr CEO + Kế toán tự xử. Mọi chi trên 100tr cần phản hồi them của cổ đông.
- Báo cáo tài chính phải luôn realtime + đủ + đúng.
-------
Nghe thì có vẻ đơn giản nhưng ae cứ áp dụng 9 nguyên tắc trên đảm bảo ko bao giờ có chuyện dù lúc exit cty lỗ hay lãi, ae vui vẻ hay ko vui vẻ.
RÕ RÀNG LÀ SỨC MẠNH
Đó là câu nói mình tâm đắc nhất trong nhiều năm qua. Các ae CEO, lead này kia khi đã gom ae làm 1 game dù là ở tầm lớn hay nhỏ THÌ cần có trách nhiệm đưa mọi thứ rõ rãng.
Đừng mãi cuốn theo sự vụ để trôi việc rõ ràng với cộng sự của mình. Mọi thứ ko rõ ràng về tài chính là quả BOM NỔ CHẬM làm rạn nứt DN và tình ae.