Nhiều nhà đầu tư quen nhìn vào lãi - lỗ hoặc số nợ vay cuối kì để đánh giá sức khỏe doanh nghiệp. Nhưng đôi khi, những câu chuyện thật sự hấp dẫn lại ẩn mình trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Đơn giản, vì tiền mặt mới là thứ thật sự có vận động, không phải chỉ dựa trên bút toán sổ sách ghi lãi. Và câu chuyện dưới đây khá hay:

Hình minh họa có 2 hình: Hình gốc không thêm định hướng + Hình đi kèm với đánh dấu các góc nhìn của mình dưới đây.

Giai đoạn 2016-2022: Vay mới để trả cũ vòng xoáy không hồi kết

Trong suốt giai đoạn này, doanh nghiệp liên tục đảo nợ. Dòng tiền từ vay luôn ở mức cao, nhưng không phải để phát triển sản xuất mà chủ yếu dùng để trả các khoản vay cũ. Mỗi vòng vay mới chỉ như một "băng keo" dán tạm thời cho những áp lực tài chính ngày càng "thổi to"

2018-2021: Đầu tư dàn trải và câu chuyện mở rộng để tiếp tục vay

Đây là giai đoạn đầu tư mạnh, trải rộng ở nhiều lĩnh vực, khiến dòng tiền đầu tư rơi vào tình trạng âm liên tục. Đáng chú ý, năm 2022 đánh dấu bước ngoặt với các thương vụ M&A và mở rộng quy mô nhanh chóng, sẽ thấy logo và biển quảng cáo doanh nghiệp này khắp các ngã tư Sài Gòn. Nhưng đằng sau sự bành trướng đó, mục tiêu chính lại là tạo ra “câu chuyện đẹp” để tiếp tục đi vay. Mở rộng kinh doanh, thực chất là một phần trong chiến lược tài chính.

Doanh nghiệp còn tận dụng vốn của các nhà thầu, đối tác bằng cách kéo dài công nợ. Nhưng trong khi phải thu ở nơi khác không về, dòng tiền thực tế lại rơi vào tình trạng cạn kiệt. Dù báo lãi, tiền vẫn không chảy về. Mọi thứ đúng với câu nói quen thuộc: "Làm hoài mà chẳng thấy tiền đâu."

Và rồi, hệ quả tất yếu = Vỡ nợ năm 2023 trên những gì nhen nhóm từ 2018 đến nay

Sau cú ngã:

Từ năm 2023 trở đi là vào lộ trình tái cơ cấu. Doanh nghiệp bắt đầu thu hồi mạnh các khoản phải thu, rút vốn khỏi các khoản đầu tư dàn trải, và dùng tiền để trả nợ tài chính và công nợ. Đây là nỗ lực lấy lại niềm tin từ đối tác và khách hàng.

Thêm một điểm sáng khác: dòng tiền vay dương quay trở lại, không phải đảo nhiều, bởi không còn áp lực trả nợ ngắn hạn quá lớn như trước (đảo nợ rồi)

Nhưng rủi ro vẫn còn tiền mặt cuối kỳ vẫn ở mức thấp

Nhiều câu chuyện thú vị, thực ra nếu đọc kĩ 2 bảng kia thì cũng tìm ra các kệt luận trên, nhưng như này dễ hơn chút