Anh Hưng năm nay 35 tuổi, anh sống cùng gia đình nhỏ tại Bình Dương. Cách đây 5 năm, anh dành dụm tiền mua được một lô đất rộng 100m² với ý định xây dựng một tổ ấm vững chắc. Vì điều kiện kinh tế chưa đủ, anh chỉ xây tạm một hàng rào xi măng và để lô đất trống... Thỉnh thoảng anh Hưng vẫn ghé qua để kiểm tra, nhưng vì công việc bận rộn, anh cũng không quá chú tâm.
Một buổi sáng nọ, anh chàng nhận được cuộc gọi từ một người bạn:
"Hưng ơi, đất của mày có người đang xây nhà rồi kìa, mày bán từ khi nào mà tao không hay vậy?"
Anh Hưng vội vã phóng xe đến lô đất. Trước mắt anh là một căn nhà cấp 4 đang gần hoàn thiện, bức tường sơn trắng, mái tôn xanh. Anh bàng hoàng nhìn quanh và phát hiện chủ nhân ngôi nhà là vợ chồng anh Dũng, người hàng xóm ngay sát bên.
Anh Hưng bước vào công trình và gọi anh Dũng ra nói chuyện. Cả hai ngồi xuống trong không khí căng thẳng. Anh Hưng hỏi:
"Anh Dũng ơi, sao anh lại xây nhà trên đất của em vậy?"
Anh Dũng có vẻ bất ngờ trước câu hỏi của Hưng. Anh khẳng định rằng mình đã mua lô đất này từ một người trung gian cách đây vài năm và có đầy đủ giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất. Cả hai cùng mang giấy tờ ra đối chiếu. Anh Hưng cẩn thận kiểm tra sổ đỏ của mình, rồi nhìn sang giấy tờ của anh Dũng. Ngay lập tức, anh nhận thấy có điều gì đó không ổn. Giấy tờ của anh Dũng có nhiều chi tiết bất thường, dấu mộc cũng mờ nhạt.
Cả hai gia đình rơi vào tình thế căng thẳng. Anh Hưng cảm thấy mình bị xâm phạm quyền lợi, còn anh Dũng cũng lo lắng vì ngôi nhà gần hoàn thiện của mình có thể bị phá bỏ bất cứ lúc nào. Hàng xóm xung quanh bắt đầu bàn tán, không khí giữa hai gia đình trở nên nặng nề.
Anh Hưng quyết định về. Anh không muốn làm lớn chuyện, nhưng cũng không thể để mất đất của mình một cách vô lý. Trong khi đó, vợ chồng anh Dũng cũng thấp thỏm không yên. Họ đã đổ vào đây bao nhiêu tiền bạc, mồ hôi, công sức, và giờ ngôi nhà có thể trở thành một đống đổ nát chỉ vì sai lầm của một người trung gian.
Anh Hưng bây giờ trăn trở giữa hai lựa chọn: kiện ra tòa để đòi lại công bằng, hay ngồi lại cùng anh Dũng để tìm một giải pháp thấu tình đạt lý?
Sáng hôm sau, anh Hưng quyết định tìm đến một luật sư để xin lời khuyên. Sau khi trình bày rõ ràng câu chuyện và cung cấp tất cả giấy tờ liên quan, luật sư đề nghị anh nên mang hồ sơ lên UBND phường để yêu cầu hòa giải trước khi đưa sự việc ra tòa.
Sau đó, UBND phường vào cuộc. Cán bộ địa chính đã đến đo đạc, xác minh và so sánh với bản đồ địa chính. Cuối cùng, sự thật được làm sáng tỏ: người trung gian đã bán "nhầm" lô đất cho anh Dũng bằng giấy tờ giả. Anh Dũng thực chất là nạn nhân của một vụ lừa đảo, chứ không hề có ý định chiếm đất của anh Hưng.
Sau buổi hòa giải cuối cùng, anh Dũng thừa nhận rằng sai lầm không nằm ở anh Hưng. Vợ chồng anh Dũng cũng rất buồn bã khi biết rằng bao nhiêu công sức họ bỏ ra có thể đổ sông đổ bể. Anh Hưng ngồi lại, suy nghĩ thật lâu rồi đưa ra quyết định: thay vì yêu cầu tháo dỡ ngôi nhà, anh đồng ý bán lại lô đất với một mức giá hợp lý.
Trong giao dịch đất đai, người mua cần kiểm tra kỹ giấy tờ pháp lý và đối chiếu với bản đồ địa chính để tránh sai sót đáng tiếc. Người sở hữu đất cũng cần thường xuyên kiểm tra, giám sát tài sản của mình để kịp thời phát hiện các vấn đề phát sinh.
Quan trọng hơn hết, khi tranh chấp xảy ra, việc giữ bình tĩnh và tìm kiếm giải pháp hòa giải thông qua cơ quan chức năng là con đường tốt nhất để tránh mất mát và xung đột kéo dài.
👉 Bạn đã từng rơi vào tình huống tương tự chưa? Hãy chia sẻ câu chuyện của mình để mọi người cùng học hỏi nhé! 😊✨
--------
THÔNG TIN THÊM
Hiện nay, tình trạng xây dựng nhà ở trên phần đất thuộc quyền sử dụng của người khác, dù là vô tình hay cố ý, vẫn thường xuyên xảy ra và gây ra nhiều tranh chấp.
Theo quy định tại Điều 10 Nghị định 102/2014/NĐ-CP, hành vi lấn chiếm đất ở có thể bị phạt hành chính từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng. Ngoài ra, người vi phạm còn phải khôi phục tình trạng ban đầu của đất và trả lại phần đất đã lấn chiếm.
Trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, luật sư Nguyễn Ngọc Hùng cho biết, nếu người xây dựng biết rõ lô đất đó thuộc quyền sử dụng của người khác mà vẫn cố tình xây dựng nhà ở, họ có thể bị xử phạt hành chính từ 5 triệu đến 10 triệu đồng. Đồng thời, người vi phạm buộc phải khôi phục lại tình trạng đất ban đầu và trả lại phần đất đã chiếm dụng.
Trong trường hợp người xây nhà không nhận thức được rằng họ đã lấn chiếm đất của người khác, Điều 12 Luật Đất đai 2013 quy định rõ các hành vi bị nghiêm cấm, bao gồm lấn chiếm, hủy hoại đất đai và vi phạm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố.
Dù hành vi xây nhà trên đất người khác là vô ý hay cố ý, nó vẫn xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp về đất đai của người khác. Trong tình huống này, hai bên có thể thỏa thuận về mức chi phí bồi thường. Nếu không đạt được thỏa thuận, mức giá đất tại thời điểm đó do UBND cấp tỉnh công bố sẽ được sử dụng làm cơ sở tính toán chi phí bồi thường. Nếu hòa giải không thành, các bên có thể gửi đơn lên UBND cấp xã để tiến hành hòa giải theo quy định tại Điều 202 Luật Đất đai 2013.
Nếu hòa giải thành công và có sự thay đổi về ranh giới hoặc quyền sử dụng đất, UBND cấp xã sẽ chuyển biên bản hòa giải đến Phòng Tài nguyên và Môi trường. Phòng Tài nguyên và Môi trường sẽ trình UBND cấp huyện ra quyết định công nhận sự thay đổi này và cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Trong trường hợp hòa giải thất bại, vụ tranh chấp sẽ được đưa ra Tòa án giải quyết. Tòa án sẽ căn cứ vào thực trạng và mục đích sử dụng đất của các bên để đưa ra phán quyết.
Theo Điều 228 Bộ luật Hình sự, người nào lấn chiếm đất đai, chuyển quyền sử dụng đất hoặc sử dụng đất trái pháp luật, đã bị xử phạt hành chính hoặc kết án về hành vi này mà chưa được xóa án tích, nếu tiếp tục vi phạm, có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Trong trường hợp tái phạm nguy hiểm, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng và đối mặt với các hình phạt nghiêm khắc hơn.
