Cuộc đàm phán đột phá gần đây giữa Mỹ và Trung Quốc đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến thương mại đang gây ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế toàn cầu. Cách đây gần ba tuần, một cuộc gặp bí mật cấp cao đã diễn ra tại tầng hầm trụ sở Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ở Washington, giữa Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Bộ trưởng Tài chính Trung Quốc Lân Phúc An. Đây là cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên kể từ khi chiến tranh thương mại do cựu Tổng thống Donald Trump khởi xướng bắt đầu. Cuộc gặp này đã mở đường cho một thoả thuận đình chiến được ký kết tại Geneva, hứa hẹn giảm bớt căng thẳng thuế quan đã làm gián đoạn thương mại và tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Bối cảnh: Chiến tranh thương mại leo thang và tác động kinh tế
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung bắt đầu từ năm 2018 với các đòn thuế quan trả đũa leo thang đến mức kỷ lục. Thuế quan của Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc từng lên tới 145%, trong khi Trung Quốc cũng đáp trả với mức thuế lên tới 125% đối với hàng hóa Mỹ. Mục tiêu của các đòn thuế này nhằm bảo vệ ngành công nghiệp nội địa và giải quyết các vấn đề như vi phạm sở hữu trí tuệ và mất cân bằng thương mại. Tuy nhiên, hậu quả kinh tế rất nghiêm trọng. IMF cảnh báo các mức thuế cao sẽ làm giảm tăng trưởng kinh tế của cả hai nước trong những năm tới, đồng thời tạo ra sự bất ổn chính sách và gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.
Các nhà kinh tế nhận định chiến tranh thương mại đã gây tổn thương cho cả hai bên: các nhà sản xuất Trung Quốc đối mặt với thất nghiệp và giảm thu nhập, trong khi người tiêu dùng Mỹ phải chịu giá cả tăng cao và thiếu hụt hàng hóa. Viện Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Mỹ ước tính chiến tranh thương mại đã làm giảm thu nhập thực tế của Mỹ khoảng 1,4 tỷ USD mỗi tháng và khiến gần 300.000 việc làm bị mất, làm chậm tăng trưởng GDP khoảng 0,3%. Trong khi đó, nền kinh tế xuất khẩu của Trung Quốc chịu áp lực giảm sút nhu cầu từ thị trường lớn nhất, làm gia tăng thất nghiệp trong các ngành sản xuất và ảnh hưởng tiêu cực đến tiêu dùng nội địa.
Thoả thuận đình chiến tại Geneva: Tạm dừng căng thẳng
Tại Geneva, hai bên đã đạt được thoả thuận đình chiến trong 90 ngày, theo đó Mỹ đồng ý giảm thuế quan từ 145% xuống còn khoảng 30%, còn Trung Quốc giảm thuế từ 125% xuống khoảng 10%. Việc giảm thuế này đưa mức thuế trở lại gần với thời điểm trước khi các đợt leo thang mới nhất xảy ra, từ đó làm dịu bớt tình trạng cấm vận thương mại nghiêm trọng đã đe doạ sự liên kết kinh tế giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Thoả thuận đình chiến được ký kết nhanh hơn nhiều so với dự đoán, cho thấy áp lực kinh tế mà cả hai nước đang phải chịu đựng là rất lớn. Alicia García-Herrero, kinh tế trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại ngân hàng đầu tư Natixis, nhận định rằng Mỹ đã “nhún nhường trước”, khi đánh giá quá cao khả năng duy trì mức thuế cực cao mà không bị tổn hại kinh tế. Sự đồng thuận nhanh chóng cho thấy cả hai bên đều nhận ra rằng chiến tranh thương mại không bền vững và có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho nền kinh tế cũng như chuỗi cung ứng toàn cầu.
Những tuyên bố chính trị và thực tế kinh tế
Mặc dù đã có thoả thuận đình chiến, các bên vẫn giữ lập trường chính trị cứng rắn. Tổng thống Trump tuyên bố đây là “một sự tái thiết hoàn toàn” trong quan hệ thương mại Mỹ - Trung, trong khi các bình luận viên Trung Quốc ca ngợi đây là chiến thắng của Bắc Kinh, thậm chí nhiều bài đăng trên mạng xã hội Trung Quốc cho rằng Mỹ đã “nhút nhát rút lui”. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng đây chỉ là một bước tạm dừng chiến thuật, chưa phải là giải pháp lâu dài. Scott Kennedy, chuyên gia về Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), ví von các cuộc đàm phán như một “cỗ xe lượn siêu tốc” với nhiều biến động trong tương lai.
Tác động kinh tế của thoả thuận đình chiến
Việc giảm thuế mang lại sự cứu trợ tức thời cho nhiều ngành công nghiệp phụ thuộc vào thương mại song phương. Các nhà sản xuất Trung Quốc, trước đây phải chịu mức thuế cao tới 145%, giờ đây có thể cạnh tranh trở lại với mức thuế 30%, giúp duy trì thị phần tại thị trường Mỹ. Điều này rất quan trọng đối với nền kinh tế xuất khẩu của Trung Quốc, vốn đã chứng kiến kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ giảm 21% trong tháng 4 năm 2025 so với cùng kỳ năm trước.
Đối với Mỹ, việc giảm thuế có thể giúp giảm áp lực lạm phát do giá nhập khẩu tăng cao và giảm nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng, vốn đã gây ra tình trạng thiếu hụt hàng hóa và tăng giá tiêu dùng. Tuy nhiên, Mỹ vẫn duy trì mức thuế cao hơn đối với hàng hóa Trung Quốc so với các nước khác, phản ánh những lo ngại về mất cân bằng thương mại và các hành vi không công bằng.
Hợp tác chống buôn lậu fentanyl: Điểm sáng mới
Một diễn biến tích cực bất ngờ từ cuộc đàm phán tại Geneva là sự hợp tác tăng cường giữa Mỹ và Trung Quốc trong cuộc chiến chống buôn lậu tiền chất fentanyl - một loại thuốc gây nghiện mạnh và là nguyên nhân chính của cuộc khủng hoảng opioid tại Mỹ. Hai bên đồng ý tăng cường kiểm soát và ngăn chặn nguồn cung tiền chất fentanyl từ Trung Quốc. Nếu Trung Quốc thực hiện hiệu quả, họ có thể được giảm thêm khoảng 20 điểm phần trăm thuế quan, giúp tạo ra sự công bằng hơn với các đối tác thương mại khác của Mỹ.
Thách thức phía trước: Vấn đề cấu trúc và biến động thị trường
Dù có thoả thuận đình chiến, con đường đến một thỏa thuận thương mại toàn diện vẫn còn nhiều khó khăn. Mỹ và Trung Quốc vẫn bất đồng sâu sắc về các vấn đề như quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ, trợ cấp nhà nước và tiếp cận thị trường. Chính quyền Biden cũng duy trì các mức thuế riêng biệt đối với một số ngành, như xe điện, thể hiện sự cạnh tranh chiến lược vẫn còn gay gắt.
Chiến tranh thương mại cũng thúc đẩy Trung Quốc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và tăng cường tiêu dùng nội địa, giảm bớt sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ. Các nhà xuất khẩu Trung Quốc dự kiến sẽ tăng tốc xuất khẩu trong thời gian 90 ngày đình chiến, có thể dẫn đến sự tăng đột biến tạm thời trong thặng dư thương mại với Mỹ.
Bước tiến mong manh nhưng cần thiết
Thoả thuận đình chiến Mỹ - Trung vừa qua là một bước tiến quan trọng, dù còn mong manh, nhằm ổn định mối quan hệ thương mại song phương lớn nhất thế giới. Nó cho thấy sự phụ thuộc kinh tế lẫn nhau giữa hai nền kinh tế hàng đầu và sự tổn thương của nền kinh tế toàn cầu trước các chính sách bảo hộ mậu dịch. Mặc dù việc giảm thuế mang lại sự nhẹ nhõm tạm thời và mở ra cơ hội đàm phán tiếp theo, những căng thẳng địa chính trị và kinh tế sâu sắc vẫn chưa được giải quyết. Những tháng tới sẽ rất quan trọng để xác định liệu thoả thuận đình chiến này có thể phát triển thành một thỏa thuận bền vững hơn hay không, hay cuộc chiến thương mại vẫn tiếp tục với nhiều biến động, ảnh hưởng lớn đến ổn định và tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Cơ hội hiện tại: Bạc
Cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung diễn ra thuận lợi tại Geneva đã mở ra cơ hội lớn cho thị trường bạc, đặc biệt trong bối cảnh triển vọng kinh tế toàn cầu được cải thiện. Bạc, với vai trò quan trọng trong các ứng dụng công nghiệp như sản xuất pin năng lượng mặt trời, thiết bị điện tử và công nghệ y tế, được kỳ vọng sẽ hưởng lợi từ sự phục hồi nhu cầu do giảm căng thẳng thương mại và ổn định chuỗi cung ứng.
So với vàng, vốn chủ yếu được xem là tài sản trú ẩn an toàn, bạc có tiềm năng tăng trưởng vượt trội nhờ tính ứng dụng đa dạng và nhu cầu công nghiệp ngày càng tăng. Tỷ lệ vàng/bạc hiện tại (tính đến tháng 5/2025) dao động quanh mức 100:1, cao hơn so với mức trung bình 90:1 gần đây, cho thấy bạc đang được định giá hấp dẫn hơn so với vàng. Nếu các chính sách giảm thuế quan được triển khai, giá bạc có thể ổn định và tăng trưởng, mang lại cơ hội đầu tư hấp dẫn trong thời gian tới.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Thị trường hàng hóa phái sinh là nơi giao dịch các hợp đồng dựa trên giá trị của các loại hàng hóa cơ bản như nông sản, năng lượng, kim loại, và nguyên liệu công nghiệp. Đây là công cụ giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư quản lý rủi ro biến động giá, đồng thời tạo cơ hội sinh lời từ sự chênh lệch giá trong tương lai. Với sự phát triển của công nghệ và hội nhập kinh tế, thị trường này ngày càng thu hút sự quan tâm nhờ tính thanh khoản cao và khả năng đa dạng hóa danh mục đầu tư.
***Tư vấn đầu tư hàng hoá thông qua Sở giao dịch Hàng hoá Việt Nam (MXV)***
- Hợp pháp - Minh Bạch - Thanh khoản cao tiêu chuẩn quốc tế
- Mua bán 2 chiều LONG SHORT - Giao dịch T0 - Đòn bẩy 20 lần không lãi vay Margin - Liên thông 52 quốc gia
- Mobile/ z.a.lo: 0967 024 910 ( Để tham gia room )
- Link nhóm zalo tin tức hàng hóa phái sinh: https://zalo.me/g/mftltr823
Đình Chiến Thương Mại 90 Ngày: Lối Thoát Từ Geneva?
09:50 13/05/2025